Λιγότερα από το ένα τρίτο από τα 723 δισ. ευρώ της ΕΕ που προορίζοταν για την οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία της Covid-19 έχουν λάβει οι κυβερνήσεις των κρατών μελών και υπάρχει κίνδυνος τα αδιάθετα κονδ΄ύλια να χαθούν, καθώς το 2026 λήγει η πρωτοβουλία! Οι κυβερνήσεις της ΕΕ ασκούν πιέσεις στην Επιτροπή προκειμένου να επιταχυνθούν οι πληρωμές και να λάβουν το μερίδιο που τους αναλογεί, μέσω του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF).
Σύμφωνα με το Politico, αυτό συμβαίνει στον απόηχο του σκανδάλου στην Ιταλία, όπου εντοπίστηκαν εικονικές εταιρίες που είχαν λάβει πόρους από τα κονδύλια του ιταλικού σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μια απάτη που αγγίζει τα 600 εκατ. ευρώ.
Η Επιτροπή διερευνά τρόπους για την επιτάχυνση των εκταμιεύσεων, σύμφωνα με άτομα που έχουν γνώση των συζητήσεων, αναφέρει το δημοσίευμα.
Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ έχει ήδη μειώσει το συνολικό διαθέσιμο ποσό από 723 δισ. ευρώ σε 648 δισ. ευρώ, αφού οι κυβερνήσεις απέτυχαν να υποβάλουν αίτηση για δάνεια ύψους σχεδόν 100 δισ. ευρώ πριν λ΄ήξει η ενδιάμεση προθεσμία στο τέλος του 2023.
Η Ισπανία έχει λάβει 83 δισ. από τα 225 δισ.
Μέχρι στιγμής, η Επιτροπή έχει αποδεσμεύσει μόλις 225 δισεκατομμύρια ευρώ. Η Ισπανία, η οποία υποτίθεται ότι θα ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος αποδέκτης κεφαλαίων μετά την Ιταλία, έχει λάβει μόλις 340 εκατ. ευρώ σε δάνεια - ένα μικρό μέρος από τα 83 δισ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί το 2021.
Υπενθυμίζεται ότι οι χώρες πρέπει να υποβάλουν ένα «σχέδιο ανάκαμψης» που θα καθορίζει πώς θα χρησιμοποιηθούν τα μετρητά και ποιες μεταρρυθμίσεις θα προωθήσουν ως αντάλλαγμα.
«Η Επιτροπή δεν μπορεί να αλλάξει τον κανονισμό, αλλά μπορεί να επιλέξει την ερμηνεία» των κανόνων για την αποδέσμευση των κεφαλαίων, δήλωσε ο Ατάνας Πεκάνοφ, πρώην κυβερνητικός αξιωματούχος της Βουλγαρίας, ο οποίος συμμετείχε στην κατάρτιση του σχεδίου ανάκαμψης της χώρας του. «Μπορούν να είναι περισσότερο ή λιγότερο αυστηροί και να αποφασίσουν τι έχει εκπληρωθεί επαρκώς».
Η Επιτροπή είναι «σχολαστική»
Ένας βασικός λόγος των καθυστερήσεων, σχολιάζει το Politico, είναι ότι η Επιτροπή βλέπει το ταμείο ως εργαλείο για να αναγκάσει τις κυβερνήσεις να πραγματοποιήσουν μεταρρυθμίσεις σε μια σειρά θεμάτων -συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων - που βρίσκονται σε εκκρεμότητα εδώ και χρόνια.
Οι χώρες πρέπει να αλλάξουν νόμους - ορόσημα και να εκπληρώσουν συγκεκριμένους στόχους προτού αποδεσμευτούν τα χρήματα.
Ωστόσο, η Επιτροπή ήταν «πολύ σχολαστική κατά καιρούς, όταν αξιολογούσε αν πετύχαμε τα ορόσημα», δήλωσε ο Πεκάνοφ.
Ένας δεύτερος κυβερνητικός αξιωματούχος συμφώνησε, λέγοντας ότι πρέπει να υπάρξει «μεγαλύτερη ευελιξία στη διαδικασία αξιολόγησης των ορόσημων και των στόχων».
Η Επιτροπή εξετάζει τρόπους για να επιταχύνει την εκταμίευση χωρίς να αλλάξει επίσημα τους κανόνες, αν και δεν το έχει δηλώσει δημοσίως. Οι Βρυξέλλες επιρρίπτουν την ευθύνη των καθυστερήσεων κυρίως στις κυβερνήσεις.
Απροθυμία για την υλοποίηση ορισμένων μεταρρυθμίσεων
«Η ταχύτητα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πότε τα κράτη μέλη θα επιτύχουν τα ορόσημα και τους στόχους που περιλαμβάνονται στα σχέδιά τους και θα υποβάλουν τις σχετικές αιτήσεις πληρωμής», δήλωσε η εκπρόσωπος της Επιτροπής, Λέα Ζούμπερ.
Η Επιτροπή δήλωσε ότι αναμένει να μοιράσει το 54% των επιχορηγήσεων μέχρι το τέλος του 2024.
Αρκετές χώρες -ιδιαίτερα εκείνες που μπορούν να δανειστούν με χαμηλό κόστος από τις χρηματοπιστωτικές αγορές- είναι απρόθυμες να πραγματοποιήσουν αντιδημοφιλείς μεταρρυθμίσεις με αντάλλαγμα δάνεια τα οποία θα πρέπει τελικά να επιστρέψουν στην Επιτροπή, σχολιάζει το δημοσίευμα
Ένας αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι η Επιτροπή εισήγαγε αυστηρότερους ελέγχους καθώς ανησυχούσε ότι τα χρήματα θα σπαταλούνταν άσκοπα.
Το ελεγκτικό όργανο της ΕΕ υπέδειξε ότι οι αδύναμοι έλεγχοι από τις αρχές των Βρυξελλών και οι στενές προθεσμίες αυξάνουν τις πιθανότητες για απάτες.
Με πληροφορίες από Politico