Η Ισπανία βρίσκεται επικεφαλής σε μία πολύ σημαντική αποστολή: την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους. Καθώς ο πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα μαίνεται για έβδομο μήνα, με σχεδόν 34.000 νεκρούς Παλαιστίνιους, η Μαδρίτη θέλει να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη ως κράτος μέχρι τον Ιούλιο και ενθαρρύνει τους γείτονές της να ακολουθήσουν τα βήματά της.
Η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους είναι «προς το γεωπολιτικό συμφέρον της Ευρώπης» δήλωσε πριν λίγες ημέρες ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, ενώπιον του κοινοβουλίου της χώρας του, τονίζοντας ότι η Μαδρίτη είναι έτοιμη να προχωρήσει σε μια τέτοια αναγνώριση.
Από το ξέσπασμα της σύγκρουσης στη Γάζα, ο Σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Ισπανίας καταβάλλει προσπάθειες για να κινηθεί η ΕΕ προς μια τέτοια αναγνώριση, η οποία πιστεύει ότι θα αποτελέσει το «κλειδί» για τον τερματισμό του πολέμου.
«Μαζί ή μόνοι μας, θα γίνει»
«Ήρθε η ώρα η διεθνής κοινότητα να αναγνωρίσει μια για πάντα το κράτος της Παλαιστίνης», είχε πει τον Νοέμβριο. «Είναι κάτι που πολλές χώρες της ΕΕ πιστεύουν ότι πρέπει να το κάνουμε από κοινού, αλλά αν αυτό δεν συμβεί, η Ισπανία θα λάβει τη δική της απόφαση».
Διχασμός
Συνολικά, 139 από τα 193 κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών θεωρούν την Παλαιστίνη ως κράτος. Σε αυτά περιλαμβάνονται ευρωπαϊκά κράτη όπως η Ισλανδία, η Πολωνία και η Ρουμανία, καθώς και χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα και η Νιγηρία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της δεν αναγνωρίζει την Παλαιστίνη, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Τα μέλη του ευρωπαϊκού μπλοκ έχουν εδώ και μήνες υιοθετήσει διαφορετικές θέσεις απέναντι στη στάση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας και είναι επίσης διχασμένα, ίσως σε μικρότερο βαθμό, σχετικά με τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας.
Σύμφωνα με ανάλυση του Al Jajeera, δεν αποτελεί έκπληξη Ιρλανδία, Μάλτα, Σλοβενία και Ισπανία να πρωτοστατούν μεταξύ των μελών της ΕΕ προς την κατεύθυνση της αναγνώρισης, δεδομένων των μακροχρόνιων θέσεών τους υπέρ της παλαιστινιακής αυτοδιάθεσης.
Ποιες χώρες υψώνουν εμπόδια
Οι τέσσερις αυτές χώρες θα προτιμούσαν να επιτευχθεί ο στόχος στο πλαίσιο της ΕΕ, καθώς θα αποκτούσαν πιο ισχυρή επιρροή στο μπλοκ, ωστόσο θα αποτελούσαν μεγάλο εμπόδιο η Αυστρία, η Γερμανία και η Ολλανδία, χώρες με φιλοϊσραηλινή θέση.
Για τον λόγο αυτό Δουβλίνο, Λιουμπλιάνα, Μαδρίτη και Βαλέτα αποφάσισαν ότι η καλύτερη λύση είναι να φτιάξουν μία ομάδα ομοϊδεατών κρατών μελών της ΕΕ.
Είναι πιθανό μάλιστα κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες να προσχωρήσουν σε αυτή την ομάδα και να αναγνωρίσουν το κράτος της Παλαιστίνης, ανέφεραν οι ειδικοί, επισημαίνει το Al Jajeera.
«Μπορεί να προσχωρήσουν σε αυτή την ομάδα κάποιες αλλες χώρες, ωστόσο «δεν περιμένω χιονοστιβάδα», δήλωσε στο Al Jazeera ο Μάρκο Καρνέλος, πρώην πρέσβης της Ιταλίας στο Ιράκ.
«Τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ θα παρακολουθήσουν τι θα κάνουν οι πιο ισχυρές χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία», πρόσθεσε.
Ο ίδιος αποκλείει η Γερμανία ή η Ιταλία - υπό την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι - να συμφωνήσουν για την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους.
Όσο για τη Γαλλία, «ίσως», είπε.
H στάση του Βελγίου
Το Βέλγιο, του οποίου οι αξιωματούχοι ήταν πιο επικριτικοί απέναντι στον πόλεμο και ζήτησαν οικονομικές κυρώσεις στο Ισραήλ, δήλωσε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο αναγνώρισης της Παλαιστίνης.
«Το Βέλγιο ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ αυτό το εξάμηνο και αυτός είναι πιθανότατα ο λόγος για τον οποίο η βελγική κυβέρνηση δεν έχει ενωθεί με την Ισπανία, την Ιρλανδία, τη Σλοβενία και τη Μάλτα στην προσπάθειά τους να αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη», δήλωσε στο Al Jazeera ο δημοσιογράφος Marc Martorell Junyent, με έδρα το Μόναχο.
«Λαμβάνοντας υπόψη την κριτική θέση της βελγικής κυβέρνησης για τον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Γάζας, είναι πιθανό το Βέλγιο να ενταχθεί στις προσπάθειες των άλλων χωρών μετά τον Ιούνιο, όταν δεν θα έχει πλέον την εκ περιτροπής προεδρία», πρόσθεσε.
Φοβού την αντίδραση του Ισραήλ
Άλλα μέλη της ΕΕ θα παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, ώστε να δουν αν η κίνηση αυτή θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, τον κορυφαίο σύμμαχο του Ισραήλ, ή με το ίδιο το Ισραήλ.
Τον Νοέμβριο, το Ισραήλ κάλεσε τους πρεσβευτές του Βελγίου και της Ισπανίας, αφού οι ηγέτες των δύο χωρών κατήγγειλαν φερόμενα εγκλήματα πολέμου στη Γάζα. Ο επικεφαλής της ισραηλινής διπλωματίας Ελι Κοέν «έδωσε εντολή να κληθούν οι πρεσβευτές αυτών των δυο χωρών για να τους επιδοθεί αυστηρή επίπληξη», ενώ έφτασε στο σημείο να τους κατηγορήσει ότι παρέχουν «στήριξη στην τρομοκρατία».
«Στην περίπτωση της Ισπανίας, το Ισραήλ απέσυρε τον πρεσβευτή της για κάποιο χρονικό διάστημα. Κάτι παρόμοιο μπορεί να συμβεί αν η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Σλοβενία και η Μάλτα πιέσουν για την αναγνώριση της Παλαιστίνης», δήλωσε ο Martorell.
Τον Μάρτιο, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ισραελ Κατζ προειδοποίησε τις τέσσερις χώρες να μην αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη, παρομοιάζοντας το σχέδιο με «ανταμοιβή της τρομοκρατίας».
Συνεχίζεται η καταστροφή στη Γάζα
Η τελευταία στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα είναι μακράν η πιο θανατηφόρα.
Αυτό το στάδιο της σύγκρουσης Ισραήλ-Παλαιστίνης ξεκίνησε μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, σκοτώνοντας 1.139 ανθρώπους και αιχμαλωτίζοντας περισσότερους από 200. Ορισμένοι από τους αιχμαλώτους απελευθερώθηκαν, άλλοι πέθαναν και δεκάδες παραμένουν κρατούμενοι.
Το Ισραήλ βομβαρδίζει τη Γάζα με στόχο να συντρίψει τη Χαμάς, αλλά με τους νεκρούς να είναι κυρίως γυναίκες και παιδιά και μεγάλο μέρος της Λωρίδας να έχει μετατραπεί σε ερείπια, ο στόχος αυτός παραμένει άπιαστος.
Τους τελευταίους μήνες, πολλές παγκόσμιες δυνάμεις έχουν καλέσει το Ισραήλ σε αυτοσυγκράτηση, συμπεριλαμβανομένης της Ουάσινγκτον.
Πώς μπορεί να ασκηθεί «σοβαρή» πίεση στο Ισραήλ
Εάν τα ευρωπαϊκά έθνη ασκήσουν σοβαρή πίεση στο Ισραήλ, αυτό θα μπορούσε να συμβεί με έναν από τους δύο τρόπους, δήλωσε ο Matorell. Ο πρώτος θα ήταν με την αναστολή της Συμφωνίας Σύνδεσης της ΕΕ με το Ισραήλ, η οποία αποτελεί τη νομική βάση των εμπορικών δεσμών του ευρωπαϊκού μπλοκ με το Ισραήλ. Ο δεύτερος θα ήταν μέσω της διακοπής των πωλήσεων όπλων στο Ισραήλ.
Η Ισπανία, που δεν ήταν ποτέ ένας από τους βασικούς εμπόρους όπλων του Ισραήλ, είναι το μόνο μέλος της ΕΕ που έχει επιβάλει εμπάργκο όπλων.
Τα μόνα δύο μέλη του ευρωπαϊκού μπλοκ που πούλησαν πρόσφατα στο Ισραήλ μεγάλες ποσότητες όπλων είναι η Γερμανία και η Ιταλία - αποτελούν τη δεύτερη και την τρίτη μεγαλύτερη πηγή όπλων του Ισραήλ, μετά τις ΗΠΑ.
Ο Martorell πιστεύει ότι το Βερολίνο και η Ρώμη θα συνεχίσουν τις πωλήσεις όπλων στο Ισραήλ, στο άμεσο μέλλον.
«Ο μόνος τρόπος με τον οποίο τα ευρωπαϊκά κράτη θα αλλάξουν τη συμπεριφορά του Ισραήλ είναι μέσω αυστηρών κυρώσεων, αλλά πιθανότατα κανένα ευρωπαϊκό κράτος, εκτός από την Ιρλανδία πιστεύω, δεν είναι έτοιμο να ακολουθήσει έναν τέτοιο δρόμο. Η Γερμανία θα αποτρέψει οποιαδήποτε κίνηση προς μια τέτοια κατεύθυνση και η αντίδραση των ΗΠΑ θα μπορούσε να είναι πολύ έντονη», δήλωσε ο Καρνέλος στο Al Jazeera.
Αβέβαιο πότε θα διεξαχθεί ψηφοφορία στο ΣΑ για την ένταξη της Παλαιστίνης στον ΟΗΕ
Η ψηφοφορία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το αίτημα των Παλαιστινίων να γίνουν κράτος-πλήρες μέλος πιθανόν θα διεξαχθεί σήμερα ή αύριο Παρασκευή, δήλωσαν χθες Τετάρτη διπλωματικές πηγές, καθώς οι συνομιλίες για το ζήτημα συνεχίζονται.
Προχθές Τρίτη, διπλωματικές πηγές διαβεβαίωναν πως η ψηφοφορία θα γινόταν σήμερα, όμως η κατάσταση στο μεταξύ μεταβλήθηκε και ορισμένα κράτη μέλη τάσσονται υπέρ του να διεξαχθεί αύριο. Χθες βράδυ δεν είχε ληφθεί ακόμη απόφαση, έλεγαν διπλωμάτες.
Επικρατεί ακόμη «αβεβαιότητα», συνόψισε ο σλοβένος πρεσβευτής στον ΟΗΕ Σάμουελ Τζμπόγκαρ απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους, προσθέτοντας πως και τα δύο σενάρια είναι πιθανά.