Οι δυο πολιτικές στις οποίες αναφερθήκαμε στα «dikaiologitika news» το περασμένο Σάββατο (20/5) κυριάρχησαν στη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup, καθορίζοντας το αδιέξοδο αποτέλεσμά του.
Ο λόγος για τις πολιτικές προτεραιότητες του Β. Σόιμπλε και του κόμματός τους στην καμπάνια για τις εκλογές του φθινοπώρου και για τις πολιτικές αβεβαιότητες της ηγεσίας του ΔΝΤ, ενόψει μιας εντελώς ασαφούς και απρόβλεπτης στάσης της αμερικανικής κυβέρνησης στο ενδεχόμενο εμπλοκής του Ταμείου στο τρίτο Μνημόνιο.
Μεταφυσικές προβλέψεις για το 2060 μ.Χ.
Παρότι το κυρίαρχο σενάριο παραμένει η ολοκλήρωση της συμφωνίας μέχρι το Eurogroup της 15ης Ιουνίου και η αντίστοιχη εκταμίευση της δόσης, οι «τεχνικές» διαφορές που χωρίζουν τη γερμανική (κυρίως) ηγεσία από το ΔΝΤ στο θέμα της βιωσιμότητας του χρέους είναι στην πραγματικότητα τεράστιες, διότι προϋποθέτουν… μεταφυσικές προβλέψεις και αδιανόητες δεσμεύσεις της ελληνικής οικονομίας μέχρι το 2060 μ.Χ.! Ήδη, στο έγγραφο εργασίας του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών που διέρρευσε – χωρίς να διαψευσθεί- χθες στον γερμανικό Τύπο και ενσωματώνουν σε μεγάλο βαθμό τις «απαισιόδοξες» εκτιμήσεις του ΔΝΤ για τη συνάρτηση ανάπτυξης- χρέους- πλεονασμάτων τις επόμενες δεκαετίες καταγράφονται εξωφρενικές διαφορές: κατά το «αισιόδοξο» γερμανικό σενάριο μια μείωση του χρέους το 2060 κάτω από το 60% του ΑΕΠ απαιτεί ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης άνω του 1,3% και πλεονάσματα τουλάχιστον 2,6%. Κατά το «απαισιόδοξο» σενάριο που προσεγγίζει αυτό του ΔΝΤ ένας περιορισμός της ανάπτυξης τις προσεχείς δεκαετίες στο 1% του ΑΕΠ σε συνδυασμό με πλεονάσματα 1,5% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο απογειώνει το χρέος το 2060 πάνω από το 220% του ΑΕΠ!
Είναι προφανές ότι πίσω από τις εκ πρώτης όψεως ασήμαντες ποσοτικές αποκλίσεις κρύβονται κυρίως πολιτικές προφάσεις και προτεραιότητες, μιας και ουδείς πιστεύει ότι είναι δυνατό να υπάρξει ασφαλής πρόβλεψη για οποιοδήποτε από αυτά τα μεγέθη για τέσσερις δεκαετίες. Οι αριθμοί πίσω από τους οποίους οχυρώνονται το ΔΝΤ και ο Β. Σόιμπλε σχετίζονται για μεν το ΔΝΤ με την ανάγκη να καλύψει τα νώτα του ενόψει πιθανών αντιδράσεων από ΗΠΑ (σ.σ. γνωστή η ηχηρή προειδοποίηση του ρεπουμπλικανού επικεφαλής της Επιτροπής Νομισματικών Υποθέσεων του Κογκρέσου Άντι Ραμπ) και άλλες χώρες σε ενδεχόμενη θετική εισήγηση για δανεισμό της Ελλάδας, για δε τον Β. Σόιμπλε με τον πολιτικό διμέτωπο που δίνει εντός Γερμανίας και εκτός αυτής.
Εξουδετέρωση σοσιαλδημοκρατών
Σε τι συνίσταται ο διμέτωπος του κ. Σόιμπλε (φυσικά και της κ. Μέρκελ); Το πρώτο μέτωπο αφορά τις γερμανικές εκλογές και τη διεύρυνση της «παράστασης νίκης» των χριστιανοδημοκρατών έναντι των αντιπάλων τους, κυρίως των αναγκαστικών συνεταίρων τους στην κυβέρνηση σοσιαλδημοκρατών με υποψήφιο τον κατάχλωμο πλέον Μάρτιν Σουλτς. Η αίσθηση «απομόνωσης» του Β. Σόιμπλε στο Eurogroup που μεταδόθηκε χθες ακόμη και από τα γερμανικά ΜΜΕ επ’ αφορμή της παρέμβασης του σοσιαλδημοκράτη υπουργού Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ υπέρ της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, με την οποία οι γερμανοί σοσιαλδημοκράτες ελπίζουν (και νομίζουν) ότι θα στριμώξουν τους χριστιανοδημοκράτες στη γερμανική βουλή προκαλώντας διαφωνίες στις τάξεις τους, από τον ίδιο τον Β. Σόιμπλε ερμηνεύεται ως εντολή αδιαλλαξίας. Η οποία, μέχρι στιγμής, έχει αποδειχθεί πολύ «παραγωγική» στην προεκλογική καμπάνια, αφού όχι μόνο εξαφάνισε την απειλητική υποψηφιότητα Σουλτς, αλλά και εξασφάλισε τρεις εκλογικούς θριάμβους του κόμματος Μέρκελ- Σόιμπλε σε αντίστοιχα κρατίδια και εδραίωσε και το εντυπωσιακό δημοσκοπικό προβάδισμά του.
Για όλα φταίει η ΕΚΤ!
Το δεύτερο πολιτικό μέτωπο που θέλει να ξεκαθαρίσει με ανάλογη «παραγωγική» αξιοποίηση της ελληνικής εκκρεμότητας ο Β. Σόιμπλε αφορά τους συσχετισμούς στην Ευρωζώνη. Η νέα γαλλική κυβέρνηση Μακρόν προσπάθησε να κάνει διακριτή την παρουσία της και την προσέγγισή της για την αναμόρφωση της Ευρωζώνης και στη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup, με την άμεση εμπλοκή του νέου υπουργού Μπρούνο Λε Μερ στις διαπραγματεύσεις υπέρ ενός συμβιβασμού για το χρέος. Το Βερολίνο έχει ήδη ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας και συνεργασίας με τη νέα γαλλική κυβέρνηση, διακηρύσσοντας την προσδοκία της να αναβιώσει ο γαλλογερμανικός άξονας, αλλά θέλει εγκαίρως να τον περιορίσει στα αυστηρά γερμανικά πλαίσια, που περιλαμβάνουν το σχέδιο για μετεξέλιξη του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, με ρόλο υπερ-επόπτη της οικονομικής πολιτικής της Ευρωζώνης.
Η προσέλκυση της γαλλικής κυβέρνησης στη γραμμή της είναι καθοριστική και η επιχείρηση πειθάρχησής της έχει ήδη ξεκινήσει, όχι μόνο με τη χρησιμοποίηση του ελληνικού ζητήματος, αλλά και με προβολή της γερμανικής αντίληψης για τα προβλήματα της Ευρωζώνης. Η ίδια η Άνγκελα Μέρκελ έκανε χθες ένα εντυπωσιακό ντεμπούτο αυτής της τακτικής, εκτοξεύοντας μάλιστα σε υψηλά 6 μηνών την ισοτιμία του ευρώ, όταν δήλωσε (κατά την εμφάνισή της σε σχολείο!) ότι για τα υψηλά εμπορικά πλεονάσματα της Γερμανίας φταίει το φτηνό ευρώ και γι’ αυτό με τη σειρά του φταίει η επεκτατική νομισματική πολιτική της ΕΚΤ! Η οποία, όπως υπονόησε χωρίς να το πει, πρέπει να τελειώνει μια ώρα αρχύτερα.
Πιο σκληρό το τίμημα του συμβιβασμού
Η γερμανική τακτική, για μια ακόμη φορά, αποδεικνύεται πιο περίπλοκη από τις βιαστικές και επιδερμικές αναγνώσεις της. Και παρόλο που δεν αποκλείει καθόλου τον συμβιβασμό για το ελληνικό χρέος (και την εκταμίευση της δόσης) μέχρι τις 15 Ιουνίου, είναι βέβαιο ότι θα κάνει πιο σκληρό το τίμημά του για την ελληνική οικονομία. Για παράδειγμα, μια μακροπρόθεσμη, σε βάθος δεκαετιών, δέσμευσή της στην υποχρέωση παραγωγής πρωτογενών πλεονασμάτων τουλάχιστον 2%, παρότι πολιτικά ανάγεται στη σφαίρα της… μεταφυσικής, ταυτόχρονα αποπνέει την εικόνα μιας κοινωνίας που η αιώνια δέσμευσή της λιτότητα στη λιτότητα θα απορροφά κάθε παραγωγική της ικμάδα.