Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει:
- τις αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που είχαν συνταχθεί από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή με πρόεδρο τον αρεοπαγίτη Ιωάννη Χαμηλοθώρη και είχαν προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των Δικηγορικών Συλλόγων.
- την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας που προστατεύει τις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ, αλλά και προβλέπει την εξυγίανση τυχόν προβληματικών τραπεζών με ίδια μέσα (το λεγόμενο bail in).
Στην εισηγητική έκθεση γίνεται ειδική αναφορά στις αλλαγές που έρχονται στο καθεστώς των πλειστηριασμών, καθώς αναφέρεται: «Η κυβέρνηση θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή πριν την ισχύ του νέου κώδικα το σύνολο των ρυθμίσεων για τα καθυστερούμενα δάνεια, μεταξύ των οποίων και τις ρυθμίσεις για την προστασία της πρώτης ή της μοναδικής κατοικίας από πλειστηριασμούς για οφειλές προς τις τράπεζες. Εν τω μεταξύ, μέχρι να έρθουν οι διατάξεις αυτές προς ψήφιση, η κυβέρνηση σε συνεργασία με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών θα παράσχει de facto προστασία στους πολίτες οι οποίοι θα υπάγονται στις διατάξεις αυτές».
Συμφωνα με την ειδική έκθεση τοου Γενικού Λογιστηρίου του Κρατους Με τις διατάξεις του υπόψη σχεδίου νόμου:
Επέρχονται εκτεταμένες μεταβολές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ), με την τροποποίηση, συμπλήρωση ή κατάργηση υφιστάμενων διατάξεων του π.δ. 503/1985. Μεταξύ άλλων, οι βασικές από δημοσιονομική άποψη μεταβολές εστιάζονται στα εξής σημεία:
Αυξάνονται οι χρηματικές ποινές που επιβάλλονται από το αρμόδιο δικαστήριο κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 204, 205, 232 και 607 του Κώδικα, οι οποίες αποτελούν εφεξής δημόσιο έσοδο. (Σήμερα, τα εν λόγω ποσά αποτελούν έσοδο του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων - Τομέα Ασφάλισης Νομικών/φορέας της Γενικής Κυβέρνησης).
Επανακαθορίζεται η σειρά κατάταξης των δανειστών στον πίνακα των γενικών προνομίων (άρθρο 975) και ορίζεται ότι κατατάσσονται στην τρίτη σειρά, οι απαιτήσεις του Δημοσίου από φόρο προστιθέμενης αξίας και τους
λοιπούς παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους με τις προσαυξήσεις κάθε φύσης, τους τόκους και τα πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής που επιβαρύνουν τις απαιτήσεις αυτές. [Σήμερα, σύμφωνα με το άρθρο 61 του ΚΕΔΕ, για τις ληξιπρόθεσμες οφευλές από φόρο προστιθέμενης αξίας, με τις κάθε φύσεις προσαυξήσεις, το Δημόσιο κατατάσσεται στην δεύτερη σειρά του άρθρου 975 του Κ.Πολ.Δ. και πριν την ικανοποίηση των απαιτήσεων του άρθρου 976 (ειδικά προνόμια)].
Καταργείται η πρόβλεψη ότι η διαίρεση του πλειστηριάσματος σε ποσοστά, σύμφωνα με το άρθρο 977 (συρροή γενικών και ειδικών προνομίων), διενεργείται μετά την ικανοποίηση των απαιτήσεων της τρίτης τάξης του άρθρου 975, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι απαιτήσεις των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας της γενικής γραμματείας κοινωνικών ασφαλίσεων.
Στη διαίρεση του πλειστηριάσματος κατά το νέο άρθρο 977, ποσοστό 10% διατίθεται για την ικανοποίηση μη προνομιούχων απαιτήσεων, μειώνοντας αντίστοιχα τα ποσοστά των μεν ειδικών προνομίων σε 65% (από 66,6%) και των γενικών προνομίων σε 25% (από 33,33%). Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν μη προνομιούχες απαιτήσεις, η διαίρεση του πλείστη ριάσματος μεταξύ γενικών και ειδικών προνομίων εξακολουθεί να έχει ο>ς σήμερα (1/3 και 2/3 αντίστοιχα). Επίσης, καθορίζεται ο τρόπος ικανοποίησης σε περίπτωση συρροής δύο εκ των τριών κατηγοριών απαιτήσεων.
Ως τιμή πρώτης προσφοράς για τον πλειστηριασμό ακινήτου ορίζεται η εμπορική του αξία, όπως αυτή προσδιορίζεται κατά το χρόνο της κατάσχεσης.
(Σήμερα, ορίζεται η αξία που προκύπτει από τον προσδιορισμό της αξίας του ακινήτου με αντικειμενικά κριτήρια, σύμφωνα με το ν. 1249/1982, όπως ισχύει). (άρθρο 1)
Ενσωματώνεται στην εσωτερική έννομη τάξη η οδηγία 2014/59/ΕΕ, που θεσπίζει το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για την ανάκαμψη και εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, με τις εξής κατά βάση κατηγορίες ρυθμίσεων:
Σχεδιασμός, υλοποίηση και αξιολόγηση της διαδικασίας ανάκαμψης και της διαδικασίας εξυγίανσης των οριζόμενων οντοτήτων του χρηματοοικονομικού και χρηματοπιστωτικού τομέα, σε αντιστοιχία με τα μακροοικονομικά δεδομένα της εκάστοτε οικονομικής συγκυρίας,
Ενδοομιλική χρηματοδοτική στήριξη.
Μέτρα έγκαιρης παρέμβασης και εξουσίες αρμόδιων αρχών για τη λήψη τους.
Εξουσίες αρχής εξυγίανσης και αρμοδιότητες Υπουργού Οικονομικών (παροχή σύμφωνης γνώμης στις οριζόμενες περιπτώσεις καθώς και για κάθε απόφαση της αρχής εξυγίανσης που έχει άμεσο δημοσιονομικό αντίκτυπο ή συστημικές συνέπειες).
Προϋποθέσεις ισχύος της δυνατότητας εξυγίανσης ιδρύματος, προσδιορισμός διαδικασίας και κριτηρίων αξιολόγησης της δυνατότητας εξυγίανσης και αντιμετώπιση/εξάλειψη των ενδεχόμενων εμποδίων στη δυνατότητα εξυγίανσης με εφαρμογή κατάλληλων μέτρων, στ. Προϋποθέσεις για την εφαρμογή ενεργειών εξυγίανσης σε ένα πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, ή σε μία εταιρία συμμετοχών, ζ. Μέτρα εξυγίανσης στα οποία μπορεί να προβεί μεμονωμένα ή συνδυαστικά η αρχή εξυγίανσης [εντολή μεταβίβασης, σύσταση μεταβατικού ιδρύματος, διαχωρισμός περιουσιακοί στοιχείων (συνδυαστικά με άλλο μέτρο) και αναδιάρθρωση παθητικού, στο πλαίσιο της οποίας η αρχή εξυγίανσης ασκεί εξουσίες απομείωσης και μετατροπής των κεφαλαιακών μέσων σε μετοχές ή άλλους τίτλους ιδιοκτησίας των ιδρυμάτων και οντοτήτων].
Αναγκαίες διασφαλίσεις των δικαιωμάτων των μετόχων και πιστωτών κατά την εφαρμογή των μέτρων εξυγίανσης,
Προϋποθέσεις:
συμμετοχής του Δημοσίου στην ανακεφαλαιοποίηση ιδρύματος ή οντότητας με δημόσια κεφαλαιακή στήριξη έναντι κοινών μετοχών κ.α.. Επιπλέον, καθορίζεται ότι η διοίκηση και διαχείριση του ιδρύματος ή
οντότητας που μετέχει το Δημόσιο ασκείται με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, εφόσον αυτό επιτρέπεται από το ύψος συμμετοχής του στο μετοχικό κεφάλαιο αυτών, και ότι η συμμετοχή του Δημοσίου μεταφέρεται στον ιδιωτικό τομέα αμέσως μόλις το επιτρέψουν οι εμπορικές και χρηματοπιστωτικές συνθήκες, θέσης ενός ιδρύματος ή οντότητας υπό προσωρινό δημόσιο έλεγχο με την έκδοση μίας ή περισσότερων εντολών μεταβίβασης μετοχών, με εκδοχέα εντολοδόχο του Δημοσίου ή εταιρεία που ανήκει και ελέγχεται πλήρως από αυτό. Ομοίως ισχύουν εδώ τα προαναφερθέντα για την άσκηση διοίκησης και διαχείρισης του ιδρύματος ή οντότητας που τίθεται υπό προσωρινό δημόσιο έλεγχο, καθώς και για τη μεταβίβαση της συμμετοχής του Δημοσίου, ι. Υποχρεώσεις πιστωτικών ιδρυμάτων (πλήρο)ση ανά πάσα στιγμή της ελάχιστης απαίτησης ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων με προσδιορισμό του τρόπου υπολογισμού τους).
Συγκρότηση Σωμάτων Αρχών Εξυγίανσης και Ευρωπαϊκού Σώματος Εξυγίανσης για τις οριζόμενες περιπτώσεις.
Ορισμός ως Ταμείου Εξυγίανσης για τα πιστωτικά ιδρύματα του Σκέλους Εξυγίανσης του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) και για τις επιχειρήσεις επενδύσεων του Σκέλους Εξυγίανσης του
Συνεγγυητικού Κεφαλαίου Εξασφάλισης Επενδυτικών Υπηρεσιών. Το Ταμείο Εξυγίανσης χρησιμοποιεί τους επαρκείς χρηματοδοτικούς πόρους που πρέπει να διαθέτει μετά από απόφαση της αρχής εξυγίανσης και μόνο στο βαθμό που είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων εξυγίανσης κ.λπ. (άρθρο 2)
Ορίζεται η έναρξη ισχύος διατάξεων του υπό ψήφιση νόμου, (άρθρο 3)
Από τις προτεινόμενες διατάξεις επέρχονται τα ακόλουθα αποτελέσματα:
Ενδεχόμενη δαπάνη από την εφαρμογή της δυνατότητας παροχής δημόσιας κεφαλαιακής συμμετοχής σε ίδρυμα ή οντότητα, ή της θέσης αυτών υπό προσωρινό δημόσιο έλεγχο, το ύψος της οποίας εξαρτάται από τις συντρέχουσες, κατά τη δεδομένη χρονική στιγμή, πραγματικές συνθήκες.
Στην περίπτωση αυτή, το χαρτοφυλάκιο του Ελληνικού Δημοσίου θα αυξηθεί ισόποσα της αξίας συμμετοχής του στο μετοχικό κεφάλαιο του ιδρύματος ή οντότητας.
Το νομοσχέδιο, το οποίο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Βουλής, αναμένεται να ψηφιστεί την Τετάρτη.