Αλεξάνδρα ΚλειδαράΕιδικότερα κατά την διάρκεια των δυο επόμενων μηνών, Ιούλιο και Αύγουστο, θα αποδοθούν οι συντάξεις σε 43.300 δικαιούχους που υπέβαλαν αίτηση το 2021, ήτοι το 22% περίπου από τις 200.000 αιτήσεις που υπεβλήθησαν πέρυσι.
Ταυτόχρονα, έως το τέλος του καλοκαιριού θα καταβληθεί προσπάθεια από τους υπαλλήλους του e-ΕΦΚΑ να οριστικοποιηθούν και 7.200 ληξιπρόθεσμες αιτήσεις των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου φέτος. Συνολικά το πρώτο δίμηνο του έτους κατέθεσαν αίτηση 35.158 συνταξιούχοι και σε εκκρεμότητα παραμένουν μόνο 7.200.
Αμέσως μετά την έκδοση των κύριων συντάξεων, εντός Σεπτεμβρίου, θα ακολουθήσει η εκκαθάριση 92.000 ληξιπρόθεσμων επικουρικών συντάξεων και περίπου 5.000 εφάπαξ. Για τις νέες αιτήσεις από τον Απρίλιο του 2022, καθιερώνεται προθεσμία 3 μηνών για την έκδοση επικουρικής σύνταξης, η οποία ξεκινά με την έκδοση της κύριας σύνταξης, καθώς και προθεσμία 6 μηνών για τη χορήγηση εφάπαξ, με αφετηρία την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχει στη διάθεσή του το Dnews έως το τέλος Μαΐου ο αριθμός των ληξιπρόθεσμων αιτήσεων το 2019 είναι 2.400 και αναμένεται να αποδοθούν στους δικαιούχους, πέρα από τις εξαιρετικά σύνθετες περιπτώσεις, έως το τέλος Ιουνίου. Πρόκειται για το 1,5% του συνόλου των αιτήσεων 166.000 που υπεβλήθησαν.
Έως το τέλος Ιουλίου θα αποδοθούν οι συντάξεις και τα αναδρομικά ποσά σε 14.100 ασφαλισμένους που υπέβαλαν αίτηση το 2020, ενώ οι εξαιρετικά περίπλοκες περιπτώσεις θα οριστικοποιηθούν έως το τέλος Αυγούστου. Πρόκειται για το 9% του συνόλου των 163.590 που υπεβλήθησαν το 2020.
Εκκρεμότητες ληξιπρόθεσμων
Ενδεικτικά σύμφωνα με τα στοιχεία Απριλίου του e-ΕΦΚΑ, που παρουσιάζει το Dnews οι περισσότερες εκκρεμότητες απόδοσης κύριων συντάξεων βρίσκονται στο πρώην ΙΚΑ ΜΕ 23.082 περιπτώσεις.
Ακολουθεί το δημόσιο, όπου στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) υπάρχουν 20.131 φάκελοι συνταξιοδότησης, ο ΟΑΕΕ με 13.887 εκκρεμότητες, ο ΟΓΑ με 11.480 αγρότες να περιμένουν την σύνταξής τους, το ΕΤΑΑ των γιατρών, δικηγόρων και αυτοαπασχολούμενων με 4.632 αιτήσεις για κύρια σύνταξη σε αναμονή και τέλος, το ΝΑΤ με 458 αιτήσεις και το Ταμείο των δημοσιογράφων (ΕΤΑΠ-ΜΜΕ) με 152 αιτήσεις.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος Άτλας το 2022 τον Απρίλιο φέτος ήταν 174,6 εκατ. ευρώ, όταν πέρυσι τον ίδιο μήνα ήταν 402,5 εκατ. ευρώ και το 2019 668,5 εκατ. ευρώ.
Η νέα διαδικασία
Όπως ορίζει ρητά η σχετική εγκύκλιος της διοίκησης του ΕΦΚΑ, οι υπάλληλοι καλούνται να σταματήσουν αμέσως κάθε αλληλογραφία για την επαλήθευση στοιχείων που αφορούν τις αιτήσεις συνταξιοδότησης, οι οποίες είχαν υποβληθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022 και να εκδώσουν πράξεις απονομής σύνταξης ή απορριπτικές αποφάσεις με βάση:
1. τα στοιχεία του ηλεκτρονικού ασφαλιστικού ιστορικού του αιτούντος (σύστημα ΑΤΛΑΣ ή άλλα ηλεκτρονικά συστήματα που τηρούνται στον ΕΦΚΑ) και
2. τη δήλωση του αιτούντος για ασφαλιστικό χρόνο πέρα από αυτόν που έχε ι καταγραφεί ηλεκτρονικά (συντάξεις εμπιστοσύνης).
Τα βασικά χαρακτηριστικά της νέας διαδικασίας είναι τα εξής:
-Δεν απαιτείται οι ασφαλισμένοι να προσκομίσουν δικαιολογητικά (φυσικά παραστατικά), τα οποία ωστόσο πρέπει να φυλάξουν έως 10 έτη προκειμένου να τα προσκομίσουν αν ζητηθούν κατά τη διάρκεια των ελέγχων.
Αν δεν προσκομιστούν τα δικαιολογητικά, αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης. Οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ εντός τριών μηνών πρέπει να ελέγξουν το ασφαλιστικό ιστορικό του αιτούντος και να αποφασίσουν αν δικαιούται σύνταξη και το ύψος της.
Εάν δεν καταφέρουν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία μέσα σε τρεις μήνες, τότε η σύνταξη απονέμεται με βάση δύο μόνο δεδομένα:
Πρώτον, το ασφαλιστικό ιστορικό όπως είναι καταγεγραμμένο στο ηλεκτρονικό σύστημα ΑΤΛΑΣ του ΕΦΚΑ.
Και, δεύτερον, τις δηλώσεις και στοιχεία που έχουν υποβάλει οι ασφαλισμένοι με την αίτησή τους για συνταξιοδότηση για να τεκμηριώσουν ότι έχουν περισσότερο χρόνο από αυτόν που βλέπει το σύστημα του ΕΦΚΑ.
Μετά την πάροδο του τριμήνου δηλαδή, τα στοιχεία που έχουν υποβληθεί δεν επαληθεύονται πριν από την πράξη απονομής σύνταξης, αλλά ελέγχονται εκ των υστέρων. Εν τω μεταξύ όμως ο ασφαλισμένος λαμβάνει τη σύνταξή του χωρίς να περιμένει, όπως περίμενε μέχρι τώρα.
Τι γίνεται σε περίπτωση λάθους ή απόκλισης με υπαιτιότητα του ασφαλισμένου
Εάν, υπάρχει απόκλιση ανάμεσα στη δήλωση και την πραγματική ασφάλιση μικρότερη των δύο ετών , ο ασφαλισμένος θα έχει τη δυνατότητα να καλύπτει τη διαφορά, τις εισφορές που λείπουν δηλαδή, και να συνεχίσει να παίρνει τη σύνταξή του κανονικά. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, που έχει καταβληθεί μεγαλύτερη σύνταξη από όση θα έπρεπε, τα επιπλέον χρήματα θα ανακτηθούν με τις σχετικές διαδικασίες που προβλέπονται παγίως από το Δημόσιο.
Η ευνοϊκότερη διαδικασία που ισχύει για τις συντάξεις χηρείας προβλέπει παρακράτηση σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 1 /10 του ακαθάριστου ποσού της μηνιαίας σύνταξης για συντάξεις μέχρι το ποσό των 1.000 ευρώ και το 1/6 του ακαθάριστου ποσού της μηνιαίας σύνταξης κατά το μέρος της που τυχόν υπερβαίνει το ποσό των 1.000 ευρώ. Το ποσό της μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 50 ευρώ.
Αν τα στοιχεία που προσκόμισε ο συνταξιούχος είναι πλαστά, θα επιβληθούν οι ποινές που παγίως προβλέπονται για την εξαπάτηση της Δημόσιας Διοίκησης. Αυτοματοποιημένος θα είναι ο έλεγχος και στην περίπτωση ύπαρξης οφειλών του ασφαλισμένου προς τον ε ΕΦΚΑ άνω του ορίου που αποκλείει τη συνταξιοδότηση. Ο οφειλέτης ενεργοποιεί και πάλι το δικαίωμά του για συνταξιοδότηση, εφόσον εξοφλήσει τις οφειλές του εντός δύο μηνών.
Οι ασφαλισμένοι που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη μπορούν να αναγνωρίσουν περισσότερο χρόνο ασφάλισης έως και 6 μήνες προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν αναγνωρίσει περισσότερα από 5 πλασματικά έτη ασφάλισης.
Εναλλακτικά, μπορούν να συνεχίσουν προαιρετικά την ασφάλισή τους χωρίς να γίνεται έλεγχος των προϋποθέσεων ικανότητας προς εργασία, και για χρονικό διάστημα μέχρι 3 έτη. Ο επιπλέον χρόνος μπορεί να θεμελιώνεται και με βεβαιώσεις πιστοποιημένων επαγγελματιών, δικηγόρων και φοροτεχνικών.
Επομένως μπορεί να υπάρχει συνδυασμός του ασφαλιστικού ιστορικού που βρίσκεται στο σύστημα ΑΤΛΑΣ (για τον ασφαλιστικό χρόνο που είναι καταγεγραμμένος εκεί) και της βεβαίωσης του πιστοποιημένου επαγγελματία για τον υπόλοιπο χρόνο.
Τέλος Ιουλίου και οι πρώτες fast track συντάξεις
Εντός Ιουλίου αναμένεται να καταβληθούν οι πρώτες συντάξεις με την διαδικασία fast track σε όσους συνταξιούχους υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης τον περασμένο Απρίλιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, όσες αιτήσεις συνταξιοδότησης υπεβλήθησαν μετά την 1η Απριλίου 2022 και δεν ολοκληρωθούν έως το τέλος του μήνα από τους υπαλλήλους του e-ΕΦΚΑ, θα διεκπεραιωθούν με τη μέθοδο του fast track και θα καταβληθεί το ποσό της σύνταξης και τα αναδρομικά έως το τέλος του επόμενου μήνα. Με τη νέα μέθοδο ο συνταξιούχος εντός τετραμήνου θα λάβει τα χρήματα που του οφείλονται.
Αναλυτικότερα, εάν η προθεσμία του τριμήνου δεν τηρείται, τότε οι αρμόδιες υπηρεσίες για να εκδώσουν την απόφαση θα πρέπει να στηρίζονται σε δυο δεδομένα: Αφενός στα στοιχεία που περιέχει το ηλεκτρονικό σύστημα «ΑΤΛΑΣ» για το ασφαλιστικό ιστορικό του αιτούντος, αφετέρου στα επιπλέον στοιχεία που έχει ο ίδιος προσκομίσει για τον χρόνο της ασφάλισής του. Ο έλεγχος δηλαδή θα γίνεται στη βάση αυτών μόνο των στοιχείων και η σύνταξη θα βγαίνει σε χρόνο-ρεκόρ.
Οι ρυθμίσεις για τις συντάξεις fast track θα αφορούν τους νέους συνταξιούχους, δηλαδή όσους υποβάλλουν αίτηση για σύνταξη που καθίσταται ληξιπρόθεσμη μετά τις 31/3.
Επί της ουσίας θα επαναλαμβάνεται η διαδικασία της «σύνταξης εμπιστοσύνης» ώστε η σύνταξη να βγαίνει γρήγορα με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν στο ψηφιοποιημένο ιστορικό. Έτσι θα γίνεται ο υπολογισμός και οι έλεγχοι θα ακολουθούν σε δεύτερο χρόνο. Οι έλεγχοι δεν θα είναι δειγματοληπτικοί αλλά θα αφορούν όλους τους ασφαλισμένους. Με αυτό τον τρόπο δεν θα δημιουργηθεί ξανά στοκ ληξιπρόθεσμων εκκρεμών αιτήσεων.
