Ο κ. Ντάσης, ο μόνος Έλληνας επικεφαλής θεσμού της ΕΕ, με ρόλο «γεφυροποιού», μεταξύ της κεντρικής εξουσίας των Βρυξελλών και της Κοινωνίας των Πολιτών, βρέθηκε πριν λίγες μέρες στην Αθήνα, προκειμένου να μετάσχει στο συνέδριο, με θέμα «Συλλογικές Συμβάσεις στο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο», που οργάνωσε το υπουργείο Εργασίας.
Ο πρόεδρος της ΕΟΚΕ τόνισε, ότι μεταξύ των συνέδρων υπήρξε σύγκλιση, τόσο ως προς την κριτική εναντίον των πολιτικών λιτότητας, όσο και ως προς την ανάγκη ενός ουσιαστικού διαλόγου για συλλογικές διαπραγματεύσεις, του οποίου τα αποτελέσματα θα πρέπει να γίνουν σεβαστά.
Ακολουθεί η συνέντευξη:
-Τί βγήκε απ’ το συνέδριο της Αθήνας, δεδομένης και της επικείμενης διαπραγμάτευσης για τα εργασιακά με τους θεσμούς;
-Στο συνέδριο συμμετείχαν προσωπικότητες απ’ όλη την Ευρώπη. Ο υπουργός Εργασίας της Αυστρίας, ανώτεροι αξιωματούχοι από τη Γερμανία, την Ιταλία, ο πρόεδρος και ο γγ της συνομοσπονδίας ευρωπαϊκών συνδικάτων, ηγετικά συνδικαλιστικά στελέχη από πολλές χώρες. Όλοι αυτοί και εγώ, τονίσαμε την ανάγκη να υπάρξουν άλλες πολιτικές από την λιτότητα που εφαρμόστηκε σε πολλές χώρες και κυρίως στη δική μας. Εγώ προσωπικά, τόνισα τη σημασία να υπάρξει ένας πραγματικός κοινωνικός διάλογος και όπως είπα στον κ. Κατρούγκαλο, εμείς, ως Κοινωνία των Πολιτών, έχουμε διατυπώσει πολλές προτάσεις, αποτέλεσμα σύνθεσης απόψεων όλων των μερών που συμμετέχουν στην ΕΟΚΕ. Ορισμένες μάλιστα απ’ αυτές, έχουν γίνει δεσμευτικές αποφάσεις για όλες τις χώρες της ΕΕ.
Από την πλευρά των συνδικάτων, ήταν σημαντική η παρέμβαση του προέδρου και του γγ της συνομοσπονδίας των ευρωπαϊκών συνδικάτων, οι οποίοι τόνισαν ότι δεν μπορεί στην Ελλάδα να συνεχίζεται η εφαρμογή των πολιτικών λιτότητας, γιατί όλοι πρέπει να έχουν πεισθεί ότι αυτές οι πολιτικές δεν φέρνουν την ανάκαμψη, αλλά επιδεινώνουν την κατάσταση ενός σημαντικού μέρους του πληθυσμού της χώρας μας.
-Τι μπορεί να αλλάξει ως προς το θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων;
-Δεν είναι τόσο δύσκολο ν’ αλλάξει. Στο παρελθόν είχα έναν έντονο διάλογο με τον τότε πρόεδρο της Επιτροπής, κ. Μπαρόζο, στον οποίο τόνισα ότι η Επιτροπή δεν μπορεί, σε καμιά περίπτωση, να δίνει εντολές, να μην γίνονται σεβαστές οι αποφάσεις των συλλογικών διαπραγματεύσεων, από τη στιγμή που συνάπτονται σε κατάσταση πλήρους ελευθερίας. Ο Μπαρόζο μου είχε απαντήσει δημόσια, ότι η Επιτροπή ποτέ δεν έχει δώσει τέτοιες εντολές και του ανταπάντησα ότι αυτό αντιτίθεται στη συμπεριφορά των εκπροσώπων της Επιτροπής στην τρόικα. Τα πράγματα τώρα έχουν λίγο αλλάξει. Ο πρόεδρος Γιούνκερ έχει πολύ διαφορετική άποψη. Πρώτα απ’ όλα τόνισε ότι ο κοινωνικός διάλογος θα είναι στο επίκεντρο των αποφάσεων, τα αποτελέσματά του θα είναι σεβαστά, κατά συνέπεια, ο κοινωνικός διάλογος στην Ελλάδα θα πρέπει να επαναληφθεί και έχει σημασία να τονίσουμε ότι την άποψη αυτή δεν εξέφρασαν μόνον οι συνδικαλιστές, αλλά και οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών οργανώσεων, στις οποίες εκπροσωπήθηκαν σ’ αυτό το συνέδριο και ο ΣΕΒ και η ΓΣΕΒΕΕ και οι έμποροι.
-Πού συγκλίνουν οι απόψεις συνδικαλιστών, εργοδοτών και τρόικας για μια πιο κοινωνικά αποδεκτή λύση;
-Η βεβαιότητα που πήρα απ’ αυτό το συνέδριο είναι ότι οι κοινωνικοί εταίροι ζητούν το ελάχιστο και το αυτονόητο: να επαναληφθούν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και να γίνουν σεβαστές οι αποφάσεις που θα ληφθούν μέσα απ’ αυτές τις διαπραγματεύσεις.
Μιλάμε για ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις σε όλα τα επίπεδα. Η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, που καταργήθηκε με απόφαση της τρόικας πριν από πέντε περίπου χρόνια, ήταν πρωτόγνωρο γεγονός στην ιστορία της ΕΕ και έχω ασκήσει δριμύτατη κριτική γι’ αυτό το ζήτημα, που αφορά κι άλλες χώρες, γιατί δεν ήταν μόνον η Ελλάδα, ήταν η Ιρλανδία και η Πορτογαλία. Και έχω πει, ότι είναι αδιανόητο για ένα θέμα που απασχολεί χώρες – μέλη της ΕΕ, να έχουμε την ανάγκη επιτηρητή από το ΔΝΤ. Διότι εκείνη την εποχή όλα πήγαιναν στην πλάτη του ΔΝΤ. Η διαφορά είναι ότι σε κάποια στιγμή, ο επικεφαλής των οικονομολόγων του ΔΝΤ βγήκε με μια ανακοίνωση και είπε ότι για την Ελλάδα, τουλάχιστον, έκαναν λάθος. Το θέμα το ανέδειξα όταν είχαμε δημόσια συνομιλία με την κ. Λαγκάρντ, η οποία επίσης παραδέχθηκε ότι έκαναν λάθος στις παρενέργειες της πολιτικής. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπήρξε αμέσως αλλαγή πλεύσης, χρειάστηκε να περάσουν τρία, τέσσερα χρόνια για να αλλάξει η στάση των Ευρωπαίων εταίρων έναντι της χώρας μας, όσον αφορά, κυρίως, το χρέος και τα επιτόκια και -εν τω μεταξύ- διαπιστώθηκε μια γενικευμένη τάση πτώχευσης ενός σημαντικού μέρους του πληθυσμού.
-Τώρα που είμαστε σε φάση συζητήσεων με τους θεσμούς μπορεί να επανέλθει το καθεστώς των συλλογικών διαπραγματεύσεων;
-Αισιοδοξώ πως ναι. Θα εξαρτηθεί και από τη βούληση των κοινωνικών εταίρων. Στη χώρα μας, οι οργανώσεις των εργοδοτών, καθώς και η ΓΣΕΕ, έχουν επιδείξει σοβαρότητα σε πολλά ζητήματα. Θυμούμαι πριν πολλά χρόνια, με κυβέρνηση ΝΔ, η ΓΣΕΕ με τις τρεις εργοδοτικές οργανώσεις, είχαν διαπραγματευτεί και υπογράψει διετείς συλλογικές συμβάσεις, πράγμα που δείχνει μια σοβαρότητα, γιατί η κοινωνική ειρήνη είναι ένας από τους παράγοντες ευημερίας. Και για να υπάρχει κοινωνική ειρήνη πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη τα αιτήματα της μισθωτής εργασίας, αλλά δεν πρέπει να αγνοούνται τα προβλήματα των επιχειρήσεων.
Το παν είναι να κυριαρχήσουν οι απόψεις που είναι συγκροτημένες, τεκμηριωμένες και λαμβάνουν υπόψη το σύνολο της κοινωνίας και όχι τα στενά συντεχνιακά συμφέροντα, είτε εργοδοτικά, είτε από την πλευρά της μισθωτής εργασίας.
-Τι ετοιμάζετε στην ΕΟΚΕ;
-Αυτή την εβδομάδα έχουμε την ολομέλεια, στο πλαίσιο της ετήσιας συνάντησης με τον πρόεδρο Γιούνκερ. Θα είναι μια άσκηση του είδους που είδαμε με την ομιλία του για την Κατάσταση της Ένωσης, αλλά η ολομέλεια η δική μας απαρτίζεται από 350 εκπροσώπους από τις 28 χώρες- μέλη.
Τα μέλη της ΕΟΚΕ εκπροσωπούν στις χώρες τους ευρύ φάσμα εθνικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών συμφερόντων. Είναι οργανωμένα σε τρεις ομάδες: «Εργοδότες», «Μισθωτοί» και «Διάφορες Δραστηριότητες» π.χ. γεωργικές οργανώσεις, ενώσεις καταναλωτών, περιβαλλοντικές οργανώσεις, οργανώσεις για την οικογένεια, μη κυβερνητικές οργανώσεις κτλ. Με τον τρόπο αυτό, τα μέλη της ΕΟΚΕ χτίζουν τη γέφυρα που συνδέει την ΕΕ με τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών των κρατών μελών.
Ελπίζουμε σε έναν σημαντικό διάλογο με τον κ. Γιούνκερ, ο οποίος έχει δείξει τη διάθεσή του να στηρίξει και να προωθήσει ένα κοινωνικό πρόσωπο της ΕΕ.
-Πώς βλέπετε το μέλλον της Ευρώπης;
- Ένα τεράστιο ζήτημα είναι να κατανοήσουν ορισμένοι αρχηγοί κρατών-μελών της ΕΕ ότι μόνοι τους θα είναι ανύπαρκτοι μέσα σ’ αυτή την παγκοσμιοποιημένη οικονομία. Αν καταφέρουμε να μιλήσουμε στην ΕΕ με μια φωνή, κάτι που στην ΕΟΚΕ υπερασπιζόμαστε πάρα πολύ, είναι βέβαιο ότι όλοι θα επωφεληθούμε.
Δεν πρέπει να υπερισχύσουν οι δυνάμεις του μίσους, της μισαλλοδοξίας, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, γιατί όταν βλέπουμε τις δηλώσεις της ακροδεξιάς της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Αυστρίας -δεν μιλάω για τους δικούς μας που είναι όλως διόλου ανεκδιήγητοι- αν πάρουν την εξουσία, το επόμενο βήμα θα είναι να κηρύξουν τον πόλεμο οι μεν στους δε. Μόνον οι αφελείς πιστεύουν ότι οι πόλεμοι είναι για άλλες περιοχές του πλανήτη. Αν έχουμε ειρήνη σήμερα, το οφείλουμε αποκλειστικά στην ύπαρξη της ΕΕ.