Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που εισήχθη με ευρεία αποδοχή των κομμάτων της αντιπολίτευσης, επί της αρχής, έρχεται να εκσυγχρονίσει το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, καθώς όπως είπε χαρακτηριστικά η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, αρμόδια για την αντιμετώπιση της ανεργίας, Ράνια Αντωνοπούλου ο προηγούμενος νόμος του 2011 ήταν η πρώτη προσπάθεια που έγινε στη χώρα για να διαμορφωθεί ένα νομικό-θεσμικό πλαίσιο που καθορίζει τη λειτουργία του τρίτου τομέα της οικονομίας στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την κ. Αντωνοπούλου, με το σχέδιο νόμου επιχειρείται η ανάπτυξη της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας ως αυτόνομης παραγωγικής δραστηριότητας, που μπορεί να αναλαμβάνεται από όλους τους πολίτες σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες. «Με τις διαφοροποιήσεις που φέρνουμε στο νόμο»- διευκρίνισε -«ανοίγει ο χώρος σε όλους τους πολίτες και σε όλες τις παραγωγικές δραστηριότητες».
Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ανοίγει πλέον το πεδίο της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Πέραν των γνωστών, μέχρι σήμερα, Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (ΚΟΙΝΣΕΠ), εισάγεται ένα νέο νομικό πρόσωπο, ο Συνεταιρισμός Εργαζομένων, που είναι συνεταιριστική σύμπραξη τριών τουλάχιστον φυσικών προσώπων που συνεταιρίζονται, για να βιοποριστούν από την εργασία τους.
Συγκεκριμένα, όπως ανέφερεται, «αυτό σημαίνει πρακτικά ότι έχουμε ένα μέλος-μία ψήφος και ότι η διανομή των κερδών υπακούει στον κανόνα του 5% αποθεματικό, 35% αναβάθμιση των μισθών των εργαζομένων, 10% έως 30% πρέπει να επανεπενδύεται σε δραστηριότητες που έχουν κοινωνικό αποτύπωμα, ενώ το υπόλοιπο μπορεί να επανεπενδυθεί είτε σε προσλήψεις ανέργων που μεγιστοποιούν τη δραστηριότητα αυτής της επιχείρησης, είτε σε δραστηριότητες που τους επιτρέπουν να διευρύνουν τον κύκλο των εργασιών τους».
Για την υποστήριξη των αλλαγών που εισάγονται με το νομοσχέδιο δημιουργείται η Ειδική Θεματική Γραμματεία μέσα στο υπουργείου, η οποία θα αναλάβει τη συνεργασία ανάμεσα σε όλα τα συναρμόδια υπουργεία και ενεργοποιείται το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας. Επιπλέον, απλοποιούνται οι διαδικασίες για τη σύσταση φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.
Στόχος, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, είναι η αύξηση της συμμετοχής των συνεταιριστικών οργανώσεων στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, θεωρώντας ως απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη αυτού του σκοπού, τη δημιουργία ενός σταθερού περιβάλλοντος, που θα μπορεί να υποστηρίζει εμπράκτως την ανάπτυξη των παραγωγικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων.
Ειδικότερα, με το νέο θεσμικό πλαίσιο, φορέας κοινωνικής οικονομίας είναι κάθε νομικό πρόσωπο που λειτουργεί με βάση τις εξής αρχές:
- Δημοκρατική λειτουργία: «Ένα μέλος μία ψήφος».
- Κανόνες στη διανομή κερδών: Το 35% μοιράζεται στους εργαζόμενους, εκτός αν τα 2/3 της γενικής συνέλευσης αποφασίσουν να κρατήσουν αυτό το ποσοστό για επανεπένδυση στην επιχείρηση ή δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
- 10%-30% αποδίδεται για δράσεις κοινωνικής ωφέλειας.
- 5% αποθεματικό στην επιχείρηση.
- Το υπόλοιπο επενδύεται υποχρεωτικά, είτε για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, είτε για την επέκταση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.
- Ορίζονται κανόνες για το πώς θα πρέπει να λειτουργούν οι φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και δίνονται εργαλεία για την ανάπτυξή τους ως παραγωγικών μονάδων που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αξιοπρεπή εργασία.
- Απλοποιούνται οι διαδικασίες για τη σύσταση φορέων, καθιστώντας το μητρώο φορέων υπηρεσία ΓΕΜΗ. Συνεπώς, μακροπρόθεσμα, θα συστήνονται, μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών μίας στάσης.
Η Δημοκρατική Συμπαράταξη συμφωνεί επί της αρχής με τις διατάξεις του νομοσχεδίου για την Κοινωνική Οικονομία, που συζητείται στη Βουλή, όπως δήλωσε η εισηγήτρια του κόμματος, Εύη Χριστοδουλοπούλου. Η Δημοκρατική Συμπαράταξη, είπε η κυρία Χριστοδουλοπούλου, θεωρεί ότι γίνεται προσπάθεια από την αναπληρώτρια υπουργό κυρία Αντωνοπούλου ώστε να γίνει πολύ καλύτερο το νομοσχέδιο αποδεχόμενη και τις προτάσεις της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. «Χαιρόμαστε που οι περισσότερες προτάσεις γίνονται δεκτές και συμφωνούμε επί της αρχής» δήλωσε η κ. Εύη Χριστοδουλοπούλου.
Ο εισηγητής του ΚΚΕ, Χρήστος Κατσώτης δήλωσε ότι το κόμμα του καταψηφίζει το νομοσχέδιο επί της αρχής. Ο βουλευτής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας δικαιολογώντας την στάση του κόμματός του δήλωσε ότι «το σχέδιο νόμου καθορίζει τους φορείς, οι οποίοι στηρίζονται από το μεγάλο κεφάλαιο, τους διεθνείς οργανισμούς, την Ε.Ε, τον ΟΟΣΑ ως κύριοι μηχανισμοί διεθνούς κεφαλαίου και ενισχύει την κυριαρχία των ευρωπαϊκών ομίλων και του διεθνούς καπιταλισμού». «Το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου για την κοινωνική οικονομία, πρόσθεσε ο βουλευτής του ΚΚΕ, εντάσσεται στο πλαίσιο της Ε.Ε και ενισχύεται με τα αντίστοιχα εργαλεία. Ο ρόλος του κράτους θα είναι η χρηματοδότηση των εταιρειών με στόχο μισθούς πείνας. Πρωτοπόρες σε αυτό το νομοσχέδιο είναι και οι ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από κονδύλια της ΕΕ. Οι εργαζόμενοι που προβλέπει το νομοσχέδιο θα ονομάζονται μικροεπιχειρηματίες, αλλά επί της ουσίας θα στηρίζεται η δωρεάν εργασία και οι μισθοί πείνας. Ο όρος κοινωνική οικονομία είναι αποπροσανατολιστικός» υποστήριξε ο εισηγητής του ΚΚΕ.