Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα την ολοκλήρωση του νομικού πλαισίου για την προστασία των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την επικαιροποίηση των κανόνων της ΕΕ για την δικαιοδοσία των δικαστηρίων και την αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων (ο αποκαλούμενος «κανονισμός Βρυξέλλες I»).
Με τις αλλαγές που προτείνονται θα προετοιμαστεί το έδαφος για ένα ειδικό ευρωπαϊκό δικαστήριο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, το Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, το οποίο θα αρχίσει να λειτουργεί από την κύρωσή του και θα διευκολύνει τις επιχειρήσεις και τους εφευρέτες στην προστασία των ευρεσιτεχνιών τους. Το δικαστήριο θα είναι αρμόδιο για την εκδίκαση διαφορών που αφορούν διπλώματα ευρεσιτεχνίας, και έτσι θα αποφεύγονται οι πολλαπλές δικαστικές προσφυγές ενώπιον έως και 28 διαφορετικών εθνικών δικαστηρίων.
Με τον τρόπο αυτόν θα μειωθεί το κόστος και θα επιταχυνθεί η λήψη αποφάσεων σχετικά με το κύρος ή την παραβίαση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, με αποτέλεσμα την τόνωση της καινοτομίας στην Ευρώπη. Το Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας εντάσσεται σε δέσμη μέτρων που εγκρίθηκε πρόσφατα για τη διασφάλιση ενιαίου καθεστώτος προστασίας των ευρεσιτεχνιών στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς (IP/11/470).
«Με την τροποποίηση των κανόνων για την αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων, προετοιμάζουμε το έδαφος για τη λειτουργία του Ενιαίου Δικαστηρίου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας. Σε περίπτωση διαφορών, οι επιχειρήσεις δεν θα είναι πλέον υποχρεωμένες να κινούν δικαστική διαδικασία σε διάφορες χώρες», δήλωσε η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος Δικαιοσύνης Βίβιαν Ρέντινγκ. «Με την εξάλειψη των γραφειοκρατικών εμποδίων, του επιπλέον κόστους και της νομικής αβεβαιότητας, εξαιτίας της ύπαρξης 28 διαφορετικών και συχνά αντιφατικών συστημάτων, η ενιαία αγορά γίνεται πιο ελκυστική. Αυτό είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα για το πώς οι πολιτικές για τη δικαιοσύνη μπορούν να συμβάλουν στην τόνωση της ανάπτυξης.»
Ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών Μισέλ Μπαρνιέ πρόσθεσε: «Είναι εξαιρετικά σημαντικό για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης να μπορέσουν οι εφευρέτες και οι καινοτόμες επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν το ταχύτερο δυνατό τα πολλαπλά οφέλη του από καιρό αναμενόμενου ευρωπαϊκού ενιαίου διπλώματος ευρεσιτεχνίας. Η πολιτική συμφωνία του Δεκεμβρίου 2012 είναι ένα σημαντικό επίτευγμα, αλλά το ενιαίο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας θα μπορέσει να γίνει πράξη μόνον αν συσταθεί το Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας. Είναι ανάγκη να το επιτύχουμε το ταχύτερο δυνατό, και η σημερινή πρόταση αποτελεί ένα άλλο σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση».
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: Το 2011 χορηγήθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες 224.000 διπλώματα ευρεσιτεχνίας και στην Κίνα 172.000, σε αντίθεση με την Ευρώπη όπου χορηγήθηκαν μόνο 62.000 ευρωπαϊκά διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Ένας λόγος γι’ αυτή τη διαφορά είναι το απαγορευτικό κόστος και η πολυπλοκότητα της διαδικασίας σε ολόκληρη την ενιαία αγορά της ΕΕ. Σήμερα, για να αποκτήσει κανείς πανευρωπαϊκή προστασία για την εφεύρεσή του πρέπει να επικυρώσει το σχετικό ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ. Ο δικαιούχος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας μπορεί να χρειαστεί να εμπλακεί σε πολλαπλές δικαστικές διαδικασίες σε διάφορες χώρες για την ίδια διαφορά. Αλλά αυτό θα αλλάξει στο άμεσο μέλλον χάρη στη συμφωνία σχετικά με τη δέσμη μέτρων για το ενιαίο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Το Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, που συστάθηκε βάσει συμφωνίας που υπεγράφη στις 19 Φεβρουαρίου 2013 (PRES/13/61), θα απλουστεύσει τις διαδικασίες και θα οδηγήσει σε ταχύτερες αποφάσεις, καθώς θα απαιτείται μόνο μία δικαστική διαδικασία ενώπιον του ειδικού δικαστηρίου αντί για παράλληλες διαδικασίες ενώπιον εθνικών δικαστηρίων. Το Δικαστήριο θα μπορεί να εκδίδει αποφάσεις σχετικά με το κύρος ή την παραβίαση ευρωπαϊκών ή ενιαίων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για όλα τα συμβαλλόμενα κράτη, και έτσι θα αποφεύγονται παράλληλες διαδικασίες και αντικρουόμενα αποτελέσματα. 25 κράτη μέλη συμμετέχουν σε αυτό το ενοποιημένο πλαίσιο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, το οποίο είναι ανοιχτό σε όλα τα κράτη μέλη.
Η συμφωνία βασίζεται στον «κανονισμό Βρυξέλλες I» (κανονισμός 1215/2012) για τον καθορισμό της διεθνούς δικαιοδοσίας του Ενιαίου Δικαστηρίου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας.
Η Επιτροπή προτείνει συνεπώς την τροποποίηση του «κανονισμού Βρυξέλλες Ι» έτσι ώστε να γίνει σαφέστερος, αφενός, ο τρόπος εφαρμογής των κανόνων δικαιοδοσίας του στο πλαίσιο του Ενιαίου Δικαστηρίου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και, αφετέρου, ο τρόπος εφαρμογής των κανόνων που προβλέπονται στον κανονισμό στις σχέσεις μεταξύ των κρατών μελών που συμμετέχουν στη συμφωνία για το Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και των κρατών μελών που δεν συμμετέχουν.
Επόμενα βήματα
Για να αποκτήσει νομική ισχύ, η πρόταση πρέπει να εγκριθεί από τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η Επιτροπή προτρέπει επίσης τα κράτη μέλη να κυρώσουν τη συμφωνία για το Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας το ταχύτερο δυνατό και να ολοκληρώσουν το προπαρασκευαστικό έργο που απαιτείται για να αρχίσει να λειτουργεί το δικαστήριο, έτσι ώστε να μπορούν να χορηγηθούν τα πρώτα ενιαία διπλώματα ευρεσιτεχνίας το συντομότερο δυνατό.
Η διεθνής συμφωνία για το Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας υπεγράφη στις 19 Φεβρουαρίου 2013. Το Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας θα είναι αρμόδιο να εκδικάζει υποθέσεις σχετικά με τα μελλοντικά ενιαία διπλώματα ευρεσιτεχνίας και τα σημερινά «κλασικά» ευρωπαϊκά διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Η συμφωνία πρέπει τώρα να κυρωθεί από τα συμβαλλόμενα κράτη μέλη. Το Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας θα αποτελεί το μοναδικό ειδικευμένο δικαστήριο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, με παρουσία σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο σε ολόκληρη την ΕΕ. Αντί να χρειάζονται παράλληλες δικαστικές διαδικασίες ενώπιον εθνικών δικαστηρίων, θα μπορούν να εκδίδονται γρήγορα και αποτελεσματικά δικαστικές αποφάσεις εκτελεστέες σε όλα τα κράτη στα οποία έχει κύρος το δίπλωμα.