«Είναι μία ιστορική απόφαση», έγραψε στο Facebook η βουλευτής Ίνα Σοφσούν, ενώ ο βουλευτής Γιάροσλαβ Zελεζνιάκ τόνισε ότι η πρόταση νόμου εγκρίθηκε από 267 βουλευτές, πολύ περισσότερους από την απαιτούμενη πλειοψηφία των 226 ψήφων.
Το κείμενο, η εξέταση του οποίου σε δεύτερη ανάγνωση δεν είναι γνωστή, απαγορεύει κάθε δραστηριότητα «θρησκευτικών οργανώσεων που συνδέονται με τη χώρα που πραγματοποιεί την ένοπλη επίθεση εναντίον της Ουκρανίας».
Κάποτε η πιο δημοφιλής στην Ουκρανία Εκκλησία, πλέον τίθεται στο στόχαστρο και με την απόφαση χάνει πιστούς εδώ και χρόνια με αποτέλεσμα το ουκρανικό εθνικό αίσθημα να κερδίζει σε δημοφιλία απέναντι στην πρώην ρωσική δύναμη.
Η διαδικασία επιταχύνθηκε από τη δημιουργία το 2018 ουκρανικής ορθόδοξης Εκκλησίας, ανεξάρτητης από τη Μόσχα, και στη συνέχεια ακόμη περισσότερο μετά την έναρξη, τον Φεβρουάριο του 2022, της ρωσικής εισβολής.
Η Μόσχα κατηγορεί την Ουκρανία ότι μεροληπτεί εναντίον οτιδήποτε συνδέεται με τη Ρωσία και δικαιολογεί εν μέρει την επίθεσή της στη γειτονική χώρα λέγοντας ότι υπερασπίζεται τους ρωσόφωνους πληθυσμούς.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση από τον Ιούλιο του 2022 από το Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Κιέβου, το 54% των Ουκρανών ταυτίζονταν με την ανεξάρτητη Εκκλησία. Μόνο το 4% ταυτίζονταν με εκείνην που υπόκειτο στο ρωσικό Πατριαρχείο, έναντι 42% και 18% αντίστοιχα το προηγούμενο έτος.
Το 66% των Ουκρανών τάσσονταν υπέρ της απαγόρευσης της Εκκλησίας που είναι πιστή στη Μόσχα, σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2023 από τον ίδιο οργανισμό.
Η ορθόδοξη Εκκλησία που συνδέεται με τη Ρωσία είχε ανακοινώσει τον Μάιο του 2022 τη ρήξη των σχέσεών της με τη ρωσική Εκκλησία, ο πατριάρχης της οποίας, ο Κύριλλος, υποστηρίζει την εισβολή.
Η ουκρανική κυβέρνηση όμως εκτιμά πως παραμένει ντε φάκτο εξαρτώμενη από τη Μόσχα. Οι ουκρανικές υπηρεσίες ασφαλείας (SBU) κατηγορούν τον μητροπολίτη Παύλο, πνευματικό ηγέτη των Ρώσων Ορθοδόξων στην Ουκρανία, ότι «δικαιολόγησε την ένοπλη επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Ο ηγούμενος του μοναστηριού του Κιέβου, «Λαύρα των Σπηλαίων», τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό επί πολλούς μήνες και στη συνέχεια φυλακίστηκε για κάποιο διάστημα πριν αφεθεί ελεύθερος με εγγύηση.