Ο κ. Μαρλαφέκας, αναφέρεται επίσης στο παράδειγμα της Λουξ, η οποία, παρά την κρίση, βρίσκεται συνεχώς σε τροχιά ανάπτυξης, υλοποιώντας σημαντικές επενδύσεις αποκλειστικά με δικά της κεφάλαια, τονίζοντας ότι η χωρίς φειδώ δανειοδότηση των επιχειρήσεων από τις τράπεζες έχει συμβάλλει στην κρίση και την αποψίλωση της ελληνικής παραγωγής.
Τέλος, ο κ. Μαρλαφέκας, μιλά για την ελλειμματική λειτουργία της επιτροπής Ανταγωνισμού, αλλά και για μια άλλη αντίληψη που επιβάλλεται να επικρατήσει για να βγει η χώρα από το οικονομικό αδιέξοδο.
Να ξεκινήσουμε από την πρωτοβουλία«ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ»που παρουσιάστηκε πριν λίγες μέρες και αφορά την ελληνικότητα των επιχειρήσεων. Πού στοχεύει αυτή η πρωτοβουλία;
Η ανάγκη δημιουργήθηκε από κοινές σκέψεις που είχαμε μεελληνικές εταιρίες, οι οποίες προέρχονται απ’ τον τομέα των τροφίμων και των ποτών. Είχαμε την τύχη να γνωριζόμαστε, να έχουμε κοινές δράσεις και προβληματισμούς, κοινό περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια, ο καθένας μπορούσε να βάλει ελληνική σημαία σε ένα προϊόν, να πει ότι κατασκευάζεται στην Ελλάδα και κανείς να μην ελέγχει την ελληνικότητά του. Περιμέναμε την βοήθεια του υπουργείου για το σήμα, αλλά διαπιστώσαμε ότι το κράτος έχει δεσμεύσεις στην Ευρώπη και δεν μπορούσεναβοηθήσει όσο θα θέλαμε. Έτσι, αποφασίσαμε να κάνουμε αυτοδιαχείριση ενός σήματος. Και δεν είναι ένα απλό σήμα. Πρόκειται για μία πιστοποίηση που έχει συμπεριλάβει κάτω απ’ την «ομπρέλα» της προστασίας της-πέρα από επιχειρήσεις που εναρμονίζονται στο τρίπτυχο:παραγωγή – βάση της τοπικής και διεθνούς δραστηριότητας και ιδιοκτησία –και όλη την ελληνική αριστεία στην παραγωγή. Πήραμε την πρωτοβουλία έχοντας ως μότο τη φράση «κανείς δεν θα πράξει για εμάς χωρίς εμάς», προχωρώντας στην αυτοδιαχείριση ενός τέτοιου σήματος με πολύ σκληρά κριτήρια για την είσοδο κάποιου σε αυτή την «ομάδα». Πάντως, αξίζει να αναφερθεί ότι μια εταιρία μπορεί να πιστοποιηθεί στο «ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ» αλλά και να φέρει και το σήμα του Υπουργείου, καθώς δεν τίθεται θέμα ανταγωνισμού των δύο σημάτων.
Τέλος, προσπαθούμε μέσω της πρωτοβουλίας του ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ να ενισχύσουμε τον οικονομικό πατριωτισμό ως μία συνειδητή επιλογή παραγωγικότητας, δίνοντας στην αξία της ελληνικότητας το όραμα που της έλειπε.
Θεωρείτε ότι ο Έλληνας καταναλωτής, η ελληνική κοινωνία έχει κατανοήσει τι σημαίνει «στηρίζω τα αμιγώς ελληνικά προϊόντα»;
Ο σοβινισμός στην Ελλάδα -όχι στον υπερθετικό του βαθμό- δεν είναι σε υψηλό επίπεδο,αν και στην εποχή που ζούμε θα έπρεπε. Δημιουργείται η ανάγκη να αναπτύξουμε την έννοια του συλλογικού. Επιπλέον, δεν εκπαιδευτήκαμε ως καταναλωτέςστο να μπορούμε να καταλαβαίνουμε την έννοια του όρου «στηρίζω μια τοπική επιχείρηση». Ακριβώς εκεί στοχεύει αυτή η πρωτοβουλία. Παρόλο που το επίπεδο κατανόησης τι σημαίνει ελληνικό προϊόν είναι χαμηλό, ωστόσο παρατηρούμε μια τάση αναζήτησης απ’ τους καταναλωτές. Πρόκειται για συνειδητοποιημένους καταναλωτές καιεμείς αυτό θέλουμε να το «βοηθήσουμε». Οπουδήποτε βλέπει κάποιος το σήμα «ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ»,δεν χρειάζεται να το ψάξει παραπάνω.
Βάζετε μία παράμετρο που είναι εξαιρετικά ουσιαστική κατά την εκτίμησή μου και έχει να κάνει με το ότι σε μία χώρα που δεν παράγει ή παράγει λίγο και ταυτόχρονα εισάγει πολλά, δεν είναι το πρόβλημα το χρέος αλλά η παραγωγή…
Πράγματι, το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας δεν είναι το χρέος αλλά η χαμηλή προστιθέμενη αξία. Ακόμη και αν έχει ειπωθεί από πολλούς ότι και μηδενιζόταν το χρέος από αύριο κιόλας θα είχαμε πρόβλημα. Το ζητούμενο είναι το «ταμείο»της ημέρας να είναι θετικό. Η οικονομία μοιάζει με αλυσίδα που στο πρώτο «κρίκο» τηςβρίσκεται η ιδιωτική πρωτοβουλία και η παραγωγή. Μελέτες έχουν δείξει ότι μία επιχείρηση που παράγει και φορολογείται στην Ελλάδα έχει 4 φορές υπεραξία σε σχέση με μία επιχείρηση που δεν είναι ελληνικών συμφερόντων, αλλά παράγει στην Ελλάδα. Άρα, για να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες μας και να είναι βιώσιμος ο τόπος μας, πρέπει σε επίπεδο καταναλωτή να προτιμούμε ελληνικά προϊόντα, τα οποίαόμως να ικανοποιούν τους καταναλωτές. Μακάρι να βρούμε τους πόρους ώστε να μπορέσουμε να χρηματοδοτήσουμε την εκπαίδευση της νέας γενιάς για να κατανοήσει τη σημασία της ελληνικότητας των προϊόντων.Για ποιο λόγο να εισάγουμε ένα δισ. ευρώ βοδινό κρέας; Αν τα πάντα στη ζωής είναι κόστος, καλύτερα να«κλείσουμε το μαγαζί».
Πόσο εύκολο είναι, στην ελεύθερη αγορά που ζούμε, στην ελεύθερη διακίνηση προϊόντων, ένα καθαρά ελληνικό προϊόν, να ανταγωνιστεί προϊόντα εισαγόμενα πολύ χαμηλού κόστους; Ποια στήριξη θα έπρεπε ή θα θέλατε από την πολιτεία;
Όταν υπάρχουν δυνατές ελληνικές επιχειρήσεις που να κατέχουν το 20% της αγοράς, τότε τα προϊόντα και των ελληνικών επιχειρήσεων και των πολυεθνικών είναι φθηνά σε σχέση με την Ευρώπη. Όπου δεν υπάρχει ελληνική δυναμική σε παραγωγή, τότε τα προϊόντα θα είναι ακριβά. Άρα, λοιπόν, ο ανταγωνισμός των ελληνικών επιχειρήσεων κάνει καλό ώστε το παραγόμενο προϊόν να είναι φθηνό στο ράφι.Το κέρδος,όμως,για τον Έλληνα επιχειρηματία είναι πολύ λιγότερο σε σχέση με κάποιον άλλο που δραστηριοποιείται σε άλλη χώρα. Οι Έλληνες επιχειρηματίες έχουν ένα καλό και ένα κακό. Το καλό είναι ότι δεν αποτελεί γι’ αυτούς αυτοσκοπό το κέρδος αλλά η βελτίωση της «θέσης» της εταιρίας τους στην αγορά. Το αρνητικό είναι ότι ο Έλληνας επιχειρηματίας πολλές φορές παίρνει αποφάσεις με την «καρδιά» του και όχι με το «μυαλό» του και πολλές αυτό είναι επιζήμιο για την εταιρία. Βάζουμε μεγάλο συναισθηματισμό στις αποφάσεις μας.
Ας πάμε στη δική σας επιχείρηση, τη Λουξ. Είστε μία από τις μεγάλες επιχειρήσεις που τα τελευταία χρόνια έχει κάνει υψηλές επενδύσεις και αποκλειστικά με δικά της κεφάλαια. Πώς μία επιχείρηση, ιδιαίτερα μέσα στην οικονομική κρίση, το καταφέρνει αυτό;
Αυτό είναι απόρροια του μάνατζμεντ που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια, τότε που τα πράγματα ήταν πολύ πιο εύκολα όσον αφορά στη χρηματοδότηση. Η πολιτική των τραπεζών γιαχωρίς φειδώ χορήγηση δανείων, κατά τη γνώμη μου, κατέστρεψε την ελληνική οικονομία. Παλιότερα, ο Έλληνας επιχειρηματίας ήταν πολύ πιο συντηρητικός, τα επιχειρηματικά του βήματα ήταν «μικρά και ζυγισμένα». Την προηγούμενη δεκαετία, όμως, φτάσαμε σε ένα σημείο οι τράπεζες να μοιράζουν κεφάλαια χωρίς νόημα και ουσία, με αποτέλεσμα υγιείς επιχειρήσεις να έχουν πλέον πρόβλημα. Κάηκαν δηλαδή μαζί με τα ξερά και τα χλωρά.Παραπλανήθηκαν απ’ τις τράπεζες χωρίς να υπάρχει λόγος. Εμείς σε εκείνη την χρονική στιγμή δεν ακολουθήσαμε το ρεύμα. Προχωρούσαμε βήμα-βήμα. Την εποχή της ευμάρειας και της άκρατης χορήγησης δανείων, υπήρξαμε «κακοί πελάτες» των τραπεζών. Το μάνατζμεντ που τότε θεωρούνταν συντηρητικό, φαίνεται ότι μας δικαίωσε. Καταφέραμε να αποπληρώσουμε όλα τα δάνειά μας μέχρι το 2008 βάσει προγραμματισμού καιαπό τότε έως και σήμεραη εταιρία έχει καταφέρει να έχει μηδενικό δανεισμό και δάνεια προς τρίτους ενώ ακολουθήσαμε χρηστή διαχείριση θεωρώντας ότι τα κέρδη είναι της εταιρίας και όχι των μετόχων. Το ζητούμενο για εμάς είναι να έχεις μία υγιή επιχείρηση, να παίρνεις ένα καλό μισθό για να ζεις με αξιοπρέπεια. Αυτό ακολουθούμε μέχρι σήμερα.
Οι θέσεις εργασίας στην επιχείρησή σας πόσο έχουν αυξηθεί;
Τα τελευταία 8 χρόνια έχουμε μια αύξηση των θέσεων εργασίας της τάξεως του 30%. Μπαίνοντας στην κρίση είχαμε περίπου 60 εργαζόμενους ενώ αυτή τη στιγμή η επιχείρηση απασχολεί120 άτομα.
Τα επόμενα επενδυτικά σας σχέδια ποια είναι;
Φέτος ολοκληρώσαμε μία επένδυση πάνω από 5 εκατ. ευρώ. Είναι μία καινούργια γραμμή παραγωγής, η οποία θα υποστηρίξει την νέα γενιά αναψυκτικών που ανατρέπει τα έως τώρα δεδομένα, τα οποία είναι τα αναψυκτικά με λίγες θερμίδεςκαι φυσικά γλυκαντικά και τα οποία μέχρι τον Απρίλιο αναμένεται θα διατεθούν προς πώληση στο καταναλωτικό κοινό. Με την νέα μονάδα παραγωγής, η οποία ολοκληρώθηκε με δικά μας κεφάλαια, θα μας δοθεί η δυνατότητα να διπλασιάσουμε την παραγωγή μας. Επειδή,όμως, λειτουργούμε σε ένα ασταθές πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον και δεν γνωρίζουμε πώς θα είμαστε σε έξι μήνες, παρόλο που υπάρχουνσχέδια, είναι αδύνατο για την επιχείρηση να καθορίσει πότε είναι η κατάλληλη περίοδος για να προχωρήσει.Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι στρατηγικός μας στόχος είναι να επεκταθούμε σε χώρες όπως η Ρωσία και να αναπτυχθούμε περεταίρω στην αγορά της Κύπρου και της Νοτίου Κορέας.
Λειτουργεί στην ελληνική αγορά η επιτροπή ανταγωνισμού σε ποιο βαθμό βάζει «φρένο» σε μονοπωλιακές πρακτικές και πρακτικές ελέγχου της αγοράς;
Τα τελευταία 35 χρόνια που λειτουργεί η επιτροπή ανταγωνισμού, παρόλο πουυπήρξαν καταδικαστικές αποφάσεις για πολλές επιχειρήσεις, στην πραγματική αγορά δεν άλλαξε τίποτα. Ακόμα και σήμερα υπάρχουν αποκλειστικές συνεργασίες που απαγορεύονται, δίνονται παροχές στην αγορά που απαγορεύονται. Ο δικός μας κλάδος δεν προστατεύτηκε ποτέ, πέραν από κάποια πρόστιμακαι αυτά μικρής έκτασης. Στην ουσία η αγορά ποτέ δεν ελέγχθηκε και δεν προστατεύτηκε. Επομένως, δεν έχουμε καταλάβει τις παρεμβάσεις αλλά και τον έλεγχο της επιτροπής ανταγωνισμού.
Εκτός των άλλων είστε και πρόεδρος του επιμελητηρίου Αχαΐας. Ενός νομού πουχτυπιέται από την αποβιομηχάνιση εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Σήμερα ποια είναι η κατάσταση στην Αχαΐα;
Αξίζει να κάνουμε μία σύντομη αναδρομή να δούμε πως ήταν η Αχαΐα απ’ τις αρχές του αιώνα μέχρι το 1970. Ήταν η νούμερο ένα βιομηχανική περιοχή, το νούμερο ένα εξαγωγικό λιμάνι της χώρας. Η Πάτρα είχε την ευτυχία να έχει έναν αστικό πολιτισμό, επηρεαζόμενη απ’ την «τριβή» με άλλους λαούς λόγω του λιμανιού. Είχε πολιτιστικό και πολιτισμικό πλούτο λόγω των επιχειρήσεων που υπήρχαν. Δυστυχώς όμως, δέχτηκε μία επίθεση την δεκαετία του ’60,με αποκορύφωμα την πενταετία 1975-80 που δόθηκε βαρύτητα στον συνδικαλισμό και σε νοοτροπίες που δεν οδηγούσαν στην πρόοδο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η περιοχή να μείνει πίσω σε υποδομές. Ρωτάω πολλούς ανθρώπους που «κρατούσαν στα χέρια τους» την εξουσία τις προηγούμενες δεκαετίες, γιατί μείναμε πίσω σε υποδομές, αλλά απάντηση δεν παίρνω. Επιπλέον, έχει ερημώσει για δεκαετίες ο πιο εμπορικός δρόμος της Ελλάδας, ο αυτοκινητόδρομος Αθηνών – Πατρών. Την δεκαετία του 1950 η Πάτρα είχε σιδηροδρομικό δίκτυο, υπήρχε αυτοκινητόδρομος, υπήρχετο λιμάνι αλλά μετά το 1965 άρχισε να παραμελείται η περιοχή. Αυτή τη στιγμή δεν διαθέτουμε τίποτα απ’ τα παραπάνω. Παλαιότερα, στο λιμάνι δένανε 15 πλοία. Σήμερα, φτιάχτηκε το νέο λιμάνι χωρίς να υπάρχουν εμπορικές προδιαγραφές. Φανταστείτε ότι οι εμπορικές ανάγκες εξυπηρετούνται απ’ το παλιό λιμάνι. Το νέο λιμάνι διαθέτει μόνο 4 θέσεις.Αν κάποιοςμου έλεγε ότι υπήρχε σχεδιασμός γιανα καταστραφεί αυτή η πόλη, θα το πίστευα. Δεν γίνεται να συμβαίνουν τόσα λάθη. Αυτή η περιοχή έχει γεννήσει τόσους πρωθυπουργούς και τόσους προέδρους, αλλά κανείς από αυτούς δεν κοίταξε τον τόπο του.
Τι θα λέγατε, ως άνθρωπος που βλέπει την επιχείρησή του να προοδεύει βήμα-βήμα,στους νέους που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα;
Να σταματήσουμε να πιστεύουμε άλλους. Να σταματήσουμε να κλεινόμαστε στο καβούκι μας. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί κάποιος πρέπει να έχει μεγάλο λογαριασμό στην τράπεζα; Αυτό κατά την γνώμη μου είναι αρρώστια. Αν αυτά τα χρήματα γίνουν παραγωγικά, θα έχουν ουσία. Αν τα χρήματα αυτά είχαν επενδυθεί, θα ήμασταν πιο παραγωγικοί και δεν θα ήμασταν σε αυτή την κατάσταση. Δεν έχει κανένα νόημα να έχουμε λογαριασμούς με πολλά μηδενικά. Αν αγαπάμε τον τόπο μας, να επιχειρήσουμε εδώ.Το παν είναι η δημιουργία και όχι το προσωπικό όφελος. Αν συνειδητοποιήσουμε τι σημαίνει αυτό, θα αγγίξουμε και την προσωπική καταξίωση.