"We seek to go beyond what is allowed and to do what is right» (= Επιδιώκουμε να πηγαίνουμε πέρα από το τι επιτρέπεται και να κάνουμε αυτό που είναι σωστό). Αυτό αναγράφεται στον «κώδικα ηθικής» με τον οποίο δεσμεύονται τα στελέχη της Deutsche Bank απέναντι στους πελάτες τους ότι θα εξυπηρετήσουν τις απαιτήσεις τους με τη «μέγιστη ακεραιότητα». Είναι αναρτημένος στο επίσημο site της Γερμανικής Τράπεζας (όπως είναι, άλλωστε, το όνομά της). Υποτίθεται ότι αυτός ο κώδικας, μ’ αυτή ακριβώς την κυνική διατύπωση, είναι προϊόν αναθεώρησης κάποιου προηγούμενου, υπό το φως των διδαγμάτων της χρηματοπιστωτικής κρίσης και, φυσικά, της – χαλαρής αρχικά, στενότερης από το 2014 – εποπτείας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Είναι μάλλον απίθανο να διέφυγε της προσοχής της ηγεσίας της ΕΚΤ μια τόσο χτυπητή διατύπωση.
Η ναζιστική «παγκοσμιοποίηση» της DBK
Βεβαίως, οι «κώδικες ηθικής» στο χρηματοπιστωτικό σύστημα έχουν σχετική αξία. Υποθέτουμε ότι η στήριξη που προσέφερε αφειδώς η Deutsche Bank στο ναζιστικό καθεστώς δεν πήγαζε από κανένα άλλο κώδικα, πλην του κέρδους: από το 1933 μέχρι το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου διαχειρίστηκε την «απαλλοτρίωση» εκατοντάδων μεγάλων επιχειρήσεων που ανήκαν σε Εβραίους, «κατέλαβε» και διαχειρίστηκε τις τράπεζες τουλάχιστον δέκα κατεχόμενων χωρών (συμπεριλαμβανομένης της δικής μας Εθνικής), δάνεισε κεφάλαια για να κτιστεί το Άουσβιτς, χρηματοδότησε τη Gestapo, ρευστοποίησε τον μακάβριο «χρυσό των Εβραίων». Αυτά τα καταγράφουν δικοί της ιστορικοί. Για την ενεργό συμμετοχή της στο Ολοκαύτωμα, άλλωστε, το 1999 μαζί με άλλες γερμανικές εταιρείες έδωσε σε θύματα και απογόνους τους 5,2 δισ. δολάρια αποζημίωση.
«Πολύ μεγάλη για να περνάει απαρατήρητη».
Αυτά ίσως έχουν μόνο εγκυκλοπαιδική αξία πια. Ωστόσο, είναι δύσκολο να αγνοήσει κανείς το γεγονός ότι το ναζιστικό παρελθόν της Deutsche Bank ως «πανευρωπαϊκής» ή και «παγκόσμιας» τράπεζας (με υποκαταστήματα ή θυγατρικές στην Τουρκία και στη Μέση Ανατολή) αντανακλάται στη σημερινή, εξίσου σκοτεινή, αλλά κυρίως πολλαπλάσια «παγκοσμιοποίησή» της: με πάνω από 75.000 υπαλλήλους σε 74 χώρες, με τουλάχιστον 2.000 θυγατρικές στη Γερμανία και σε όλο τον κόσμο, με ενεργητικό άνω των 400 δισ. δολαρίων, μόνιμος πρωταγωνιστής σκανδάλων (σκάνδαλο χειραγώγησης του Libor, σκάνδαλο ξεπλύματος ρωσικού ύποπτου χρήματος 10 δισ. δολαρίων, σκάνδαλο χειραγώγησης παραγώγων τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Ιταλία κ.α.) και, κυρίως, διαχειριστής ενός ασύλληπτου ποσού τοξικών παραγώγων, που υπολογίζεται σε τουλάχιστον 64 δισ. δολάρια. Πέντε φορές το ΑΕΠ της Ευρωζώνης, 18 φορές το ΑΕΠ της Γερμανίας. Στην περίπτωση της Deutsche Bank το αξίωμα «πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει» μεταφράζεται κυρίως σε: «πολύ μεγάλη για να περάσει απαρατήρητη».
Η Deutsche Bank βρίσκεται όχι απλώς υπό παρατήρηση, αλλά υπό διεθνή πολιορκία εδώ και πάνω από τρία χρόνια. Η εμπλοκή της στο σκάνδαλο χειραγώγησης του βρετανικού τραπεζικού επιτοκίου, μαζί με άλλες μεγάλες διεθνείς τράπεζες, προκάλεσε διπλή στοχοποίηση, από τις αμερικανικές και τις βρετανικές αρχές. Η αμερικανική επιτροπή κεφαλαιαγοράς έχει άλλες δυο φορές επιβάλει πρόστιμα στη γερμανική τράπεζα, πριν πέσει η «καμπάνα» των 14 δισ. που είναι τώρα υπό διαπραγμάτευση για μείωσή του μέχρι και στο ήμισυ. Ανεξαρτήτως της «ανήθικης» συμπεριφοράς της Deutsche Bank, το ΔΝΤ τη στοχοποίησε ως παγκόσμιο συστημικό κίνδυνο εδώ και δυο μήνες, για λόγους που συνδέονται με την παγκόσμια δομή της, αλλά και με τη διαπλοκή της με το δαιδαλώδες γερμανικό τραπεζικό σύστημα. Και φυσικά, δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο το τελευταίο πολιτικό πλήγμα , και μάλιστα εκ των ένδον: είναι μάλλον ασυνήθιστο για κορυφαίο Γερμανό πολιτικό να σπάει την «εθνική άμυνα» , όπως έκανε ο επικεφαλής του SPD και υπουργός Οικονομίας Ζ. Γκάμπριελ, κατηγορώντας για κερδοσκοπία τη Deutsche Bank και μάλιστα εν πτήσει προς το Ιράν, τον νέο ευπρόσδεκτο εταίρο της γερμανικής ελίτ.
Από τις αγορές μέχρι τον Ντράγκι
Έχει, λοιπόν, η διεθνής πολιορκία της γερμανικής μεγα-τράπεζας και πολιτικά κίνητρα; Εν μέρει ναι, χωρίς αυτό να την καθιστά «θύμα» κάποιας συνωμοσίας. Κατ’ αρχάς οι αγορές «επενδύουν» εδώ και εννιά μήνες στην πτώση της μετοχής της κατά 52% (και κατά 70% από αρχές του 2015!) εν είδει… τιμωρίας για τις αρνητικές αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων. Οι Βρετανοί, ιδιαίτερα μετά το Brexit, έχουν λόγους να εκβιάσουν την παραμονή της Deutsche Bank στο City, φοβούμενοι ότι θα χάσει τα πρωτεία ως διεθνές χρηματοπιστωτικό κέντρο. Οι Αμερικανοί δυσφορούν με την ανεκτική «ρωσική πολιτική» του Βερολίνου, στην οποία η τράπεζα παίζει κομβικό ρόλο, και ταυτόχρονα πιέζουν τη γερμανική ελίτ για πιο γενναιόδωρη υποστήριξη της στρατιωτικοποίησης της Ε.Ε., αλλά και για αλλαγή μίγματος στην οικονομική πολιτική της ευρωζώνης , ώστε να είναι πιο συμβατή με τον βηματισμό της αμερικανικής οικονομίας και τον ειδικότερο σχεδιασμό της νομισματικής πολιτικής της Fed. Και ο κυβερνητικός εταίρος της Μέρκελ, το SPD έχει κάθε λόγο να στρέψει την περιπέτεια της γερμανικής τράπεζας εις βάρος των Χριστιανοδημοκρατών ενόψει της εκλογικής αναμέτρησης το φθινόπωρο του 2017.
Ωστόσο, αυτός που έχει τα ισχυρότερα πολιτικά κίνητρα στην υπόθεση είναι ο σιωπηλός Ντράγκι, που βλέπει στην Deutsche Bank τη χρυσή ευκαιρία να απαλλαγεί από τη γερμανική κηδεμονία και να καταστήσει την ΕΚΤ πραγματικό αφεντικό της Ευρωζώνης. Άλλωστε, αυτό που κυρίως τον ενδιαφέρει δεν τόσο η ίδια η Deutsche Bank, όσο το δαιδαλώδες γερμανικό, ουσιαστικά κρατικό τραπεζικό σύστημα που κρύβεται πίσω της: πάνω από 3.000 τράπεζες (τοπικές- οι Landesbank -, συνεταιριστικές, αποταμιευτήρια), μία για κάθε 26.000 κατοίκους, με άπειρους σκελετούς στη ντουλάπα και κυρίως εκτός εποπτείας της ΕΚΤ και των νέων μηχανισμών επιτήρησης της Ευρωζώνης. Είναι το μοντέλο μέσω του οποίου η γερμανική ελίτ θέλει να έχει το προνόμιο της εξαίρεσης από την τραπεζική ένωση που επιβάλλει στις άλλες 18 χώρες της Ευρωζώνης.
Τα κίνητρα όλων αυτών των παραγόντων ίσως είναι ετερόκλητα, αλλά εκ του αποτελέσματος συνθέτουν μια αληθινή πολιτική πολιορκία για τη Deutsche Bank και τους πολιτικούς σωματοφύλακές της.