Μιχάλης Σιάχος«Η κυκλική οικονομία, με ποιοτική και ποσοτική ενίσχυση της ανακύκλωσης με έμφαση στη διαλογή στην πηγή, πρόκειται να αποτελέσει έναν από τους πλέον σημαντικούς πυλώνες οικονομικής ανάπτυξης της επόμενες δεκαετίες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιρώνης.
Όπως εξήγησε ο αν. υπουργός, στα 5 εκατομμύρια τόνους ανέρχεται κάθε χρόνο το σύνολο των αποβλήτων στη χώρα, εκ των οποίων τα 2 εκατ. τόνοι είναι ανακυκλώσιμα. Η ποσότητα ωστόσο που ανακυκλώνεται στη χώρα μας φθάνει μόλις τους 500 τόνους. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στην οικονομία επιστρέφουν περί τα 50 εκατ. ευρώ, πετώντας «στα σκουπίδια 150 εκατ. κάθε χρόνο», όπως είπε, ενώ επιπλέον οι πολίτες καλούνται να πληρώνουν 135 εκατ. ετησίως μόνο και μόνο για να μεταφερθούν τα σκουπίδια στην χωματερή. Στον 1 εκατομμύριο τόνους είναι μόνο τα βιοαποδομήσιμα, τα οποία μπορούν να παράγουν 30 εκ. ευρώ κέρδος ετησίως με τη μετατροπή τους σε καθαρό κομπόστ. «Σε μία πενταετία μιλάμε για δισεκατομμύρια», ανέφερε ο κ. Τσιρώνης.
Το νομοσχέδιο συντάχθηκε καθώς η χώρα παρουσιάζει κακές επιδόσεις στα ζητήματα βιώσιμης διαχείρισης των απορριμμάτων και βρίσκεται πολύ κάτω από τα ευρωπαϊκά στάνταρ. Μάλιστα, προβλέπει τη χωριστή συλλογή χαρτιού, μετάλλων, πλαστικών και γυαλιού.
Ο κ. Τσιρώνης, έκανε λόγο για ένα «περιβαλλοντικό έγκλημα», καθώς η μέχρι σήμερα διαχείριση των αποβλήτων γίνεται όπως είπε με απαράδεκτο τρόπο, ενώ επεσήμανε την ανάγκη διόρθωσης μονοπωλίων, και της κατάστασης δεσπόζουσας θέσης.
Με το νομοσχέδιο «προσπαθούμε να λύσουμε θεσμικά ζητήματα καθώς και ποιοι είναι οι τρόποι βελτιστοποίησης».
Επεσήμανε την ανάγκη εντατικοποίησης των ελέγχων και την επιβολή προστίμων, καθώς όπως χαρακτηριστικά ανάφερε, μόνο από το παρεμπόριο μολύβδου από τις μπαταρίες υπάρχουν απώλειες της τάξης των 4 εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο από τον ΦΠΑ, ποσό ικανό να καλύψει τις οικονομικές ανάγκες των φορέων διαχείρισης των περιοχών Natura.
Για την ανάγκη ενθάρρυνσης πρωτοβουλιών κυκλικής οικονομίας, αλλά και την θέσπιση όρων διαφάνειας, καλύτερου ελέγχου, και την προώθηση βιώσιμων επενδύσεων ώστε να προκύπτει οικονομικό όφελος και για τον πολίτη, έκανε λόγο ο Δημήτρης Πολιτόπουλος, προσθέτοντας ότι στόχος είναι η μείωση του κόστους διαχείρισης των αποβλήτων, όχι μόνο των αστικών αλλά και σε άλλα ρεύματα. Ο Χαράλαμπος Μπιλίνης, μέλος του Δ.Σ. του ΕΟΑΝ ανέφερε ότι από τους 66 δήμους οι 64 έχουν καταθέσει σχέδιο για πράσινα σημεία, ενώ μετά την έγκριση των περιφερειακών σχεδιασμών, ανοίγει η χρηματοδότηση, προκειμένου οι δήμοι να αρχίσουν να καταθέτουν φακέλους για να αρχίσει η υλοποίηση των έργων.
Με το νομοσχέδιο καθιερώνεται η χωριστή συλλογή χαρτιού, μετάλλων, πλαστικών και γυαλιού, τίθενται οι όροι και προϋποθέσεις για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων συσκευασίας από τους ΟΤΑ Α΄Βαθμού, καθώς και το πλαίσιο συνεργασίας των ΟΤΑ Α΄ Βαθμού και κοινωνικών φορέων με φορείς ΣΕΔ (Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης).
Επιπλέον, θεσπίζονται όροι που αποσκοπούν στη βελτιστοποίηση της λειτουργίας των φορέων ΣΕΔ, στη διαφάνεια, στον καλύτερο έλεγχο και στον εξορθολογισμό του κόστους των υπηρεσιών.
Ειδικότερα, μειώνονται τα ειδικά αποθεματικά που σχηματίζουν τα ΣΕΔ, τα οποία σύμφωνα με την προτεινόμενη τροποποίηση οφείλουν να χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς τους, σύμφωνα με τους όρους που θα καθορίσει ο Ε.Ο.ΑΝ. Τίθεται η απαγόρευση, οι φορείς των συλλογικών συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΣΕΔ) να εκτελούν εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης (συλλογής και μεταφοράς, αποθήκευσης, επεξεργασίας), εκτός εάν έχει για το σκοπό αυτό δοθεί σχετική έγκριση από τον ΕΟΑΝ.
Παρακολουθείται η λειτουργία των ΣΕΔ, πέραν των προβλεπόμενων ελέγχων, με την υποβολή και αξιολόγηση εκθέσεων. Εισάγονται όρια στα διοικητικά κόστη των φορέων ΣΣΕΔ. Με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και την αποφυγή φαινομένων άνισης μεταχείρισης, θεσπίζεται το ασυμβίβαστο της ιδιότητας του μετόχου ή εταίρου φορέα ΣΣΕΔ, με την ιδιότητα του μετόχου, του μέλους οργάνου διοίκησης, ή του υπαλλήλου επιχείρησης, η οποία εκτελεί εργασίες επεξεργασίας ή συλλογής και μεταφοράς αποβλήτων. Εξειδικεύονται τα θέματα ελέγχων και συστηματικής παρακολούθηση των φορέων ΣΕΔ από τον ΕΟΑΝ, και συνολικότερα του ελέγχου και της παρακολούθησης της επίτευξης των στόχων της ανακύκλωσης. Όπως έγινε γνωστό, στα συστήματα που έχουν συμπληρώσει 3 χρόνια λειτουργίας, το αποθεματικό τους δεν πρέπει να υπερβαίνει το 35%. Στόχος είναι το υπόλοιπο 65% να προωθείται στην αγορά, ενώ θα καθοριστεί χρονικό όριο με το οποίο σταδιακά θα υπάρχει πρόβλεψη, ώστε ένα ποσοστό πηγαίνει στις δομές για τη συλλογή των αποβλήτων. Υπογραμμίστηκε δε, ότι προβλέπεται 6 μήνες μεταβατική περίοδος.
Όσον αφορά τα αποθεματικά των συστημάτων, υπογραμμίστηκε ότι «η πολιτική βούληση είναι να γίνει αντιληπτό στα συστήματα, ότι τα χρήματα είναι δημόσιος πόρος και πρέπει να επιστρέφονται πίσω στην οικονομία». Επιπλέον, θεσπίζεται πλέγμα κυρώσεων αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών, ενώ αναβαθμίζεται και ο ρόλος του ΕΟΑΝ.
Όπως είπε ο κ. Πολυτόπουλος, περί τα 870 εκ. είναι εγγεγραμμένα στο σύστημα από την ΕΕ για έργα διαχείρισης αποβλήτων. Ανέφερε ότι τα έργα μέχρι πρότινος ήταν υπερκοστολογημένα, ξεκαθαρίζοντας επίσης ότι δεν προβλέπεται να υπάρξει χρηματοδοτικό κενό για την δημιουργία πράσινων σημείων. Σύμφωνα με τον κ. Τσιρώνη «δε θα χρειαζόμαστε ΚΔΑΥ υψηλού κόστους, άρα με χαμηλό κόστος θα μπορούμε να κάνουμε ανακύκλωση σε μεγαλύτερο βαθμό». Ενδεικτικά ανάφερε ότι στα 2 εκ. ανέρχεται το κόστος για ΚΔΑΥ μπλε κάδου, ενώ το αντίστοιχο κόστος για ΚΔΑΥ τεσσάρων ρευμάτων ανέρχεται στις 350.000 ευρώ.
Τέλος, έγινε γνωστό ότι την ερχόμενη εβδομάδα δίνεται στη δημοσιότητα το σχέδιο νόμου για την πλαστική σακούλα, με στόχο την αντιμετώπιση του προβλήματος της ρύπανσης, αλλά με ταυτόχρονη προστασία της εγχώριας παραγωγής.
