Παραβάσεις μη έκδοσης φορολογικών στοιχείων ή ανακριβούς έκδοσης φορολογικών στοιχείων (αποδείξεων, τιμολογίων κ.λπ.) που διαπράττονται από την 25η Ιουλίου 2016 και μετά, εφόσον εντοπίζονται από τους φορολογικούς ελέγχους τουλάχιστον για δεύτερη φορά στις ίδιες επιχειρήσεις δεν θεωρούνται ότι έγιναν καθ’ υποτροπή και δεν επιβάλλονται διπλάσια ή τριπλάσια πρόστιμα, εφόσον οι προηγούμενες παραβάσεις είχαν διαπραχθεί πριν την 25η Ιουλίου 2016.
Αυτά διευκρινίζονται με εγκύκλιο που εξέδωσε και απέστειλε σε όλες τις φοροελεγκτικές υπηρεσίες (Ελεγκτικά Κέντρα, Υ.Ε.Δ.Δ.Ε. και Δ.Ο.Υ.) ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλής.
Αναλυτικά, με την εγκύκλιο του κ. Πιτσιλή διευκρινίζονται τα ακόλουθα:
1) Οι νέες διατάξεις για την επιβολή προστίμων ΦΠΑ σε παραβάσεις μη έκδοσης φορολογικών στοιχείων ή έκδοσης ανακριβών φορολογικών στοιχείων, οι οποίες θεσπίστηκαν με το άρθρο 51 του ν.4410/2016, προβλέπουν ότι το πρόστιμο ορίζεται στο 50% του αποκρυβέντος ΦΠΑ αλλά το σύνολο των προστίμων ανά φορολογικό έλεγχο δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από τα 250 ευρώ για τους τηρούντες απλογραφικό λογιστικό σύστημα και στα 500 ευρώ για τους τηρούντες διπλογραφικό λογιστικό σύστημα. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται στις περιπτώσεις διάπραξης και διαπίστωσης από τον έλεγχο παραβάσεων μη έκδοσης φορολογικών στοιχείων ή έκδοσης ή λήψης ανακριβών φορολογικών στοιχείων, από τις 25-7-2016, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου 4410/2016. Σε καμία περίπτωση δεν εφαρμόζονται σε παραβάσεις που ο χρόνος διάπραξής τους είναι προγενέστερος της ημερομηνίας αυτής και διαπιστώνονται σε μεταγενέστερο χρόνο.
Παράδειγμα:
Σε φορολογικό έλεγχο που πραγματοποιείται στις 2-9-2016 διαπιστώνεται ότι υποκείμενος σε ΦΠΑ, που τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα, δεν έχει εκδώσει ως όφειλε στις 20-4-2016 φορολογικό στοιχείο αξίας 100 ευρώ στο οποίο αναλογεί πόσο ΦΠΑ 23 ευρώ. Το πρόστιμο επιβάλλεται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις κατά το χρόνο διάπραξης της παράβασης και είναι 11,5 ευρώ (50% Χ 23 ευρώ).
2) Στην περίπτωση που ο έλεγχος ο οποίος πραγματοποιείται σε υποκείμενο σε ΦΠΑ μετά τις 25-7-2016 διαπιστώσει την διάπραξη παράβασης μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου ή έκδοσης ή λήψης ανακριβούς στοιχείου (για πράξη που επιβαρύνεται με ΦΠΑ) και στον ίδιο υποκείμενο σε προγενέστερο έλεγχο, που έγινε πριν την 25η-7-2016, είχε διαπιστωθεί η διάπραξη της παράβασης μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου ή έκδοσης ή λήψης ανακριβούς φορολογικού στοιχείου, τότε ως πρώτη παράβαση για την εφαρμογή των διατάξεων που προβλέπουν διπλάσιο έως τριπλάσιο πρόστιμο λόγω υποτροπής λαμβάνεται η διαπραχθείσα μετά τις 25-7-2016.
Στην περίπτωση αυτή, το πρόστιμο που επιβάλλεται είναι ίσο με το 50% επί του φόρου που θα προέκυπτε από το μη εκδοθέν στοιχείο, ή επί της διαφοράς αντίστοιχα στην περίπτωση ανακριβούς στοιχείου, το οποίο πρόστιμο δεν μπορεί να είναι κατώτερο, αθροιστικά ανά φορολογικό έλεγχο, των 250 ευρώ αν ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης απλογραφικού λογιστικού συστήματος και των 500 ευρώ αν ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης διπλογραφικού λογιστικού συστήματος και σε καμία περίπτωση δεν επιβάλλεται πρόστιμο το 100% του φόρου (ή 500 ευρώ ή 1000 ευρώ κατά περίπτωση).
Για την καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω παρατίθενται τα κάτωθι παραδείγματα:
α) Έλεγχος που πραγματοποιείται στις 15-9-2016 σε υποκείμενο που τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα διαπιστώνει τη μη έκδοση φορολογικού στοιχείου αξίας ΦΠΑ 200 ευρώ. Στον ίδιο υποκείμενο στις 26-7-2016 από άλλο έλεγχο είχε επιβληθεί πρόστιμο 250 ευρώ για έκδοση ανακριβούς φορολογικού στοιχείου (ίδια παράβαση). Στην περίπτωση αυτή θα επιβληθεί πρόστιμο 500 ευρώ λόγω επανάληψης εντός πενταετίας της ίδιας παράβασης που διαπιστώθηκε από διαφορετικούς φορολογικούς ελέγχους και δεδομένου ότι το 100% της αξίας του φόρου που προκύπτει είναι κατώτερο του ελάχιστα οριζόμενου ποσού προστίμου σε υποκείμενο με απλογραφικό σύστημα : 100% Χ 200=200<500 ευρώ.
β) Έλεγχος που πραγματοποιείται στις 5-8-2016 σε υποκείμενο που τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα διαπιστώνει τη μη έκδοση στοιχείου αξίας ΦΠΑ 200 ευρώ. Στη συνέχεια κατά την έκδοση της πράξης επιβολής προστίμου διαπιστώνεται ότι προγενέστερος έλεγχος που είχε πραγματοποιηθεί στις 30-12-2014 στον ίδιο υποκείμενο είχε επιβάλει, λόγω μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου, πρόστιμο 250 ευρώ σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες διατάξεις της περ. γ' της παρ. 2 του αρ.54 του ΚΦΔ (ν.4174/13). Το πρόστιμο που θα επιβληθεί κατόπιν του μεταγενέστερου ελέγχου (στις 5-8-2016) είναι 250 ευρώ δεδομένου ότι ο υποκείμενος έχει διαπράξει παράβαση μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου και το 50% της αξίας του φόρου που προκύπτει είναι κατώτερο του ελάχιστα οριζόμενου ποσού προστίμου: 50% Χ 200=100 < 250 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή δεν θεωρείται ότι έχει διαπραχθεί επανάληψη της ίδιας παράβασης βάσει των δύο διαφορετικών ελέγχων.
γ) Έλεγχος που πραγματοποιείται στις 30-8-2016 σε υποκείμενο που τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα διαπιστώνει παράβαση μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου αξίας ΦΠΑ 200 ευρώ. Στη συνέχεια κατά την έκδοση της πράξης επιβολής προστίμου διαπιστώνεται ότι προγενέστερος έλεγχος που πραγματοποιήθηκε στις 15.6.2016 είχε επιβάλει στον ίδιο υποκείμενο για παράβαση μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου αξίας ΦΠΑ 60 ευρώ, πρόστιμο ίσο με το 50% της αξίας του ΦΠΑ ήτοι 30 ευρώ σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες διατάξεις (ν.4337/15).
Στην περίπτωση αυτή δεν συντρέχει επανάληψη της ίδιας παράβασης καθώς η διάπραξη της πρώτης, έλαβε χώρα πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4410/16. Το πρόστιμο που θα επιβληθεί κατόπιν του μεταγενέστερου ελέγχου (στις 30.8.2016) είναι 500 ευρώ, διότι το 50% του φόρου που προκύπτει είναι κατώτερο του ελάχιστα οριζόμενου ορίου σε υποκείμενο με διπλογραφικό σύστημα : 50% X 200= 100< 500 ευρώ.