Η δυνατότητα δεύτερης ευκαιρίας σε επιχειρηματίες που πτωχεύουν λόγω πραγματικής αδυναμίας, το φρένο σε δόλιες πτωχεύσεις με συνοπτικές διαδικασίες αλλά και η επιτάχυνση των διαδικασιών με παράλληλη ενίσχυση της εξυγιαντικής λειτουργίας βιώσιμων επιχειρήσεων είναι οι βασικότερες αλλαγές που φέρνει ο νέος πτωχευτικός κώδικας.
Το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα δεύτερης ευκαιρίας σε όσους επιχειρηματίες πτωχεύουν λόγω πραγματικής αδυναμίας εξυπηρέτησης των ληξιπρόθεσμων χρεών τους.
Μάλιστα ορίζει ότι εφόσον ο επιχειρηματίας επιδεικνύει καλή πίστη τόσο κατά την κήρυξη της πτώχευσης όσο και κατά τη διάρκειά της, είναι συνεργάσιμος και η πτώχευση δεν οφείλεται σε δόλιες ενέργειές του, αφού υποβάλει σχετική αίτηση και μετά την παρέλευση δύο ετών μπορεί να πετύχει απόφαση που θα τον απαλλάσσει ακόμη και πλήρως από το υπόλοιπο των απαιτήσεων των πιστωτών του που δεν ικανοποιείται από την πτωχευτική περιουσία.
Ειδικότερα σύμφωνα με το νομοσχέδιο για το πλαστικό χρήμα επανακαθορίζονται οι αντικειμενικές προϋποθέσεις κήρυξης της πτώχευσης (πιθανότητα αφερεγγυότητας) και η σχετική διαδικασία κατάθεσης της αίτησης πτώχευσης και απόρριψης αυτής, η λήψη της απόφασης κήρυξης της πτώχευσης από το αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο, καθώς και οι συνέπειες της πτώχευσης ως προς τον οφειλέτη και ως προς τους πιστωτές (δυνατότητα ανάθεσης στον οφειλέτη από το πτωχευτικό δικαστήριο της διοίκησης, διαχείρισης και διάθεσης της πτωχευτικής περιουσίας με ή όχι περιοριστικούς όρους, εφόσον είναι προς το συμφέρον των πιστωτών, εκποίηση επιμέρους λειτουργικών κλάδων της επιχείρησης προς διατήρηση του ενεργητικού, τεκμήριο γνώσης του αντισυμβαλλόμενου όταν ο οφειλέτης είναι νομικό πρόσωπο, κ.λπ.).
Καταργείται η επιτροπή των πιστωτών από όργανο της πτώχευσης.
Επανακαθορίζονται οι λόγοι αναίρεσης που εξετάζονται αυτεπαγγέλτως επί αποφάσεως του πτωχευτικού δικαστηρίου και τα καθήκοντα του εισηγητή δικαστή στην πτώχευση (ανάθεση ανακριτικών καθηκόντων σε ειδικούς ανακριτικούς υπαλλήλους του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ) ή σε άλλα ελεγκτικά όργανα της Διοίκησης, κ.λπ.).
Προβλέπεται η δυνατότητα άσκησης για περισσότερο χρόνο των καθηκόντων των εισηγητών στα Πρωτοδικεία Αθηνών, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης.
Συντέμνεται (από 20 σε 10 ημέρες) η προθεσμία άσκησης προσφυγής κατά των διατάξεων του εισηγητή ενώπιον του πτωχευτικού δικαστηρίου.
Ρυθμίζονται εκ νέου θέματα σχετικά με τον διορισμό και την αντικατάσταση του συνδίκου, τον οποίο εφεξής το πτωχευτικό δικαστήριο ορίζει εφόσον διαθέτει άδεια διαχειριστή αφερεγγυότητας (σήμερα ορίζεται δικηγόρος) και προσδιορίζονται οι υποχρεώσεις και τα καθήκοντα αυτού καθώς και ο τρόπος αμοιβής του.
Ορίζεται ο εισηγητής δικαστής, αντί του πτωχευτικού δικαστηρίου, αρμόδιος να αποφαίνεται για την καταβολή του αναγκαίου ποσού προς τον οφειλέτη για τη στοιχειώδη διατροφή και συντήρηση αυτού και της οικογενείας του.
Επανακαθορίζεται η πτωχευτική διαδικασία με τη σύντμηση των προβλεπόμενων προθεσμιών για τη συνέλευση των πιστωτών, τη λήψη των αποφάσεων και λαμβάνεται μέριμνα για τον τρόπο εξακολούθησης εργασιών της πτώχευσης.
Επανακαθορίζονται θέματα σχετικά με την αστική ευθύνη διοικητών κεφαλαιουχικών εταιρειών.
Ρυθμίζεται εκ νέου η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης και ειδικότερα, μεταξύ άλλων:
- Καταργείται το προστάδιο δικαστικού ανοίγματος της διαδικασίας εξυγίανσης.
- Προβλέπεται η δυνατότητα επικύρωσης συμφωνίας εξυγίανσης που έχει συναφθεί μόνο από πιστωτές που συγκεντρώνουν το προβλεπόμενο ποσοστό χωρίς τη σύμπραξη του οφειλέτη, εφόσον αυτός βρίσκεται, κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας, σε παύση πληρωμών.
- Παρέχεται η δυνατότητα και πριν από την κατάθεση αίτησης επικύρωσης συμφωνίας, λήψης προληπτικών μέτρων, άπαξ, μετά από αίτηση του οφειλέτη ή πιστωτή, υπό την προϋπόθεση προσκόμισης από τον αιτούντα έγγραφης δήλωσης πιστωτών που εκπροσωπούν ποσοστό τουλάχιστον 20% του συνόλου των απαιτήσεων κατά του οφειλέτη και συντρέχουν και οι προϋποθέσεις της επείγουσας περίπτωσης ή του επικείμενου κινδύνου, κατά τα οριζόμενα. Τα εν λόγω μέτρα ισχύουν κατ' ανώτατο όριο για 4 μήνες.
- Παρέχεται η δυνατότητα μεταβίβασης της επιχείρησης ή μέρους της, είτε σε τρίτο είτε σε εταιρεία που συνιστάται από τους πιστωτές, σύμφωνα με τα οριζόμενα είτε σε άλλη εταιρεία, υφιστάμενη ή νεοϊδρυόμενη, υπό τη μορφή εισφοράς εις είδος.
- Τα συμβαλλόμενα στη συμφωνία εξυγίανσης μέρη έχουν τη δυνατότητα να τροποποιήσουν τη συμφωνία εξυγίανσης κατά το μέρος που αφορά στους όρους μεταβίβασης της επιχείρησης ή μέρους της, εφόσον έως την ημερομηνία συζήτησης της αίτησης επικύρωσης έχουν μεταβληθεί τα στοιχεία του μεταβιβαζόμενου ενεργητικού και προσκομίζεται με τις προτάσεις συμπληρωματική έκθεση του ορισθέντος εμπειρογνώμονα επί των τροποποιούμενων όρων.
Επίσης προσδιορίζονται οι περιπτώσεις στις οποίες η συμφωνία εξυγίανσης μπορεί να ακυρωθεί με απόφαση του δικαστηρίου μετά από αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον.
Ορίζεται ότι, η ακύρωση της συμφωνίας εξυγίανσης επιφέρει αυτοδικαίως την αποδέσμευση των πιστωτών από τους όρους της συμφωνίας εξυγίανσης και την επαναφορά τους στην πριν από την επικύρωση της συμφωνίας νομική θέση τους ως προς το ύψος, το είδος, την εξασφάλιση και τα προνόμια των απαιτήσεών τους κατά του οφειλέτη, εφόσον είχαν
διαμορφωθεί διαφορετικά στη συμφωνία εξυγίανσης, μετά από αφαίρεση των ποσών που τυχόν είχαν λάβει κατά τη συμφωνία.
Παράλληλα καταργείται το δικαίωμα του συνδίκου να υποβάλλει πρόταση σχεδίου αναδιοργάνωσης και παρέχεται το δικαίωμα αυτό στους πιστωτές, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις.
Επανακαθορίζεται το ελάχιστο περιεχόμενο του σχεδίου, όπου μπορεί να προβλέπεται και η μεταβίβαση της επιχείρησης ως συνόλου ή επιμέρους λειτουργικών συνόλων (κλάδων) αυτής.
Καταργείται επίσης, η δικαστική προεξέταση του σχεδίου και το πτωχευτικό δικαστήριο καθορίζει, με απόφασή του, την προθεσμία για την αποδοχή ή μη αυτού από τους πιστωτές.
Προβλέπεται η δυνατότητα παράκαμψης της συναίνεσης του οφειλέτη αν είναι νομικό πρόσωπο, στην περίπτωση που αυτή εκδηλώνεται από το εκπροσωπευτικό όργανο αυτού.
Ορίζεται ότι, σε περίπτωση ακύρωσης του σχεδίου αναδιοργάνωσης, η διαδικασία εισέρχεται αυτοδικαίως στο στάδιο της ένωσης των πιστωτών.
Ρυθμίζονται εκ νέου θέματα: i) εκκαθάρισης της περιουσίας του οφειλέτη και διανομής αυτής και ειδικότερα, μεταξύ άλλων, ορίζεται ότι: (αα) η εκποίηση της επιχείρησης του οφειλέτη μπορεί να πραγματοποιηθεί και κατά τα επιμέρους λειτουργικά σύνολα (κλάδους) αυτής, (ββ) αν στην περιουσία της επιχείρησης του οφειλέτη περιλαμβάνεται ακίνητο, για την εκτίμηση της αξίας αυτού λαμβάνεται υπόψη η εμπορική του αξία,
Η) διακήρυξης περί διενέργειας δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού και προβλέπεται σύντμηση των προθεσμιών κοινοποίησης της διακήρυξης για εκποίηση των ακινήτων του οφειλέτη, κατάταξης των πιστωτών διανομής του προϊόντος της πτωχευτικής εκποίησης.
Τίθενται οι προθεσμίες εντός των οποίων προσδιορίζονται υποχρεωτικά η συζήτηση της ανακοπής και η έκδοση της σχετικής απόφασης
Προβλέπεται απλοποιημένη διαδικασία επί πτωχεύσεων μικρούαντικειμένου.
Επανακαθορίζονται θέματα περάτωσης της πτώχευσης. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι, η πτώχευση περατώνεται και με την εξόφληση όλων των πτωχευτικών πιστωτών κατά το κεφάλαιο και τόκους μέχρι την κήρυξη της πτώχευσης ενώ ορίζεται ότι, η τελεσίδικη επικύρωση του σχεδίου αναδιοργάνωσης και η περάτωση της πτώχευσης λόγω εξόφλησης όλων των πτωχευτικών πιστωτών συνιστούν λόγους αναβίωσης του νομικού προσώπου τηρουμένων των διατάξεων του εταιρικού δικαίου.
Καταργούνται οι σχετικές με την αποκατάσταση του οφειλέτη φυσικού προσώπου ρυθμίσεις.
Επανακαθορίζεται η διαδικασία για την κήρυξη του οφειλέτη συγγνωστού.
Προβλέπεται η απαλλαγή από το πτωχευτικό δικαστήριο του οφειλέτη φυσικού προσώπου από το υπόλοιπο των απαιτήσεων των πιστωτών που δεν ικανοποιείται από την πτωχευτική περιουσία, μετά από σχετική αίτηση περί απαλλαγής που υποβάλλεται από τον οφειλέτη κατά τα οριζόμενα και εφόσον τον κρίνει συγγνωστό.
Προσδιορίζεται η έναρξη ισχύος των προτεινομένων τροποποιήσεων του Πτωχευτικού Κώδικα και περιλαμβάνονται μεταβατικής ισχύος διατάξεις σχετικά με την εφαρμογή επιμέρους ρυθμίσεων αυτού μέχρι την ενεργοποίηση του Μητρώου Διαχειριστών Αφερεγγυότητας με π.δ/γμα.