Η δημόσια τοποθέτηση της επικεφαλής του ΔΝΤ επιβεβαιώνει ότι υπήρξε συνεννόηση ανάμεσα στην ηγεσία του Ταμείου και τον B. Σόιμπλε, που «πέταξε» την ιδέα αυτού του συμβιβασμού στο τραπέζι της προηγούμενης συνεδρίασης του Eurogroup, αν και μέσω του Γερούν Ντάισελμπλουμ.
Κι εφόσον… οι ελέφαντες αυτής της διελκυστίνδας τα βρίσκουν και σταματούν να παλεύουν, τα ποντίκια και τα βατράχια που κινούνται γύρω από τα πόδια τους δεν έχουν λόγους να επιμείνουν στο πλήρες ξεκαθάρισμα των λογαριασμών τους. Όπερ σημαίνει ότι στη συνεδρίαση του EuroWorking Group της προσεχούς Πέμπτης, που θα προπαρασκευάσει αυτήν του Eurogroup της 15/6, οι περισσότεροι εκπρόσωποι των χωρών της Ευρωζώνης θα συσπειρωθούν γύρω από τον συμβιβασμό Βερολίνου- ΔΝΤ. Η ελληνική αντιπροσωπεία είναι υποχρεωμένη είτε να συναινέσει, είτε να απομονωθεί στη γραμμή της «οριστικής λύσης», με τις πιθανότητες να ενισχύουν το πρώτο ενδεχόμενο.
Αμοιβαία εξυπηρέτηση
Αν επικρατήσει αυτό το σενάριο θα πρόκειται φυσικά για έναν ακόμη μικρό θρίαμβο του Β. Σόιμπλε, χρήσιμο στον προεκλογικό του αγώνα, αν και αυτό δεν είναι το σημαντικότερο στοιχείο της υπόθεσης. Επίσης, βγάζει και την ηγεσία του ΔΝΤ από τη δύσκολη θέση να φέρει τώρα στο Εκτελεστικού Συμβούλιο του Ταμείου μια εισήγηση για εκταμίευση χρημάτων τώρα, με τον κίνδυνο να έρθει αντιμέτωπη με μια άρνηση της αμερικανικής αντιπροσωπείας, σε μια περίοδο που οι ευρωαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται σε βαθιά κρίση. Απ’ την άποψη αυτή, ΔΝΤ και Βερολίνο αλληλοεξυπηρετούνται.
Ο συμβιβασμός αυτός διευκολύνει τους δανειστές να προχωρήσουν στην εκταμίευση της δόσης, χωρίς να αναλαμβάνουν περαιτέρω δεσμεύσεις για το θέμα του ελληνικού χρέους πέραν της υπόσχεσης που είναι αποτυπωμένη στην απόφαση του Μαΐου του 2016, ότι θα εξεταστούν στο τέλος του προγράμματος μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους εφόσον χρειαστεί και υπό τον όρο της εφαρμογής των μνημονιακών δεσμεύσεων. Άλλωστε, το ευρύτερο πολιτικό κλίμα στην Ευρώπη, με δυο σημαντικές εκλογικές αναμετρήσεις αυτή την εβδομάδα, την Πέμπτη στη Βρετανία υπό τη βαριά σκιά του τελευταίο τρομοκρατικού κτυπήματος και την Κυριακή στη Γαλλία, στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, ευνοεί τους συμβιβασμούς.
Η ΕΚΤ και οι αγορές
Ωστόσο, ο συμβιβασμός έχει αρκετές παρενέργειες:
- Πρώτον, είναι προφανές ότι δεν καλύπτει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που έκανε σαφέστατο τις τελευταίες εβδομάδες ότι η δική της «ανεξάρτητη» αξιολόγηση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους προϋποθέτει «διαυγή» μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και συντονισμό με το ΔΝΤ. Αν το ΔΝΤ μεταθέσει τη δική του έκθεση βιωσιμότητας για το φθινόπωρο του 2018, όταν οι δανειστές θα μπορούν να αποφασίσουν νέα ελάφρυνση του χρέους, η ΕΚΤ είναι περίπου αδύνατο να κάνει κάτι διαφορετικό και ν’ αποφασίσει ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα αγορών της.
- Δεύτερον, με δεδομένο ότι ο ESM έχει διαρρεύσει συγκεκριμένα εναλλακτικά σενάρια εξασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους, λιγότερο ή περισσότερο μακριά από τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, ένα «πάγωμα» της διεργασίας αυτής για σχεδόν ενάμιση χρόνο θα ατονήσει το όποιο ενδιαφέρον των αγορών για μεσοπρόθεσμη κερδοσκοπία πάνω στη διαχείριση του χρέους, άρα για επένδυση σε ένα εγχείρημα πειραματικής έκδοσης ομολόγων.
- Τρίτον, η υιοθέτηση του διαφαινόμενου συμβιβασμού Βερολίνου- ΔΝΤ φέρνει πολιτικά σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση. Ναι μεν διευκολύνεται η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η εκταμίευση της δόσης, αλλά η «οριστική λύση» αναβάλλεται για μετά το τέλος του προγράμματος. Ναι μεν δημιουργούνται προϋποθέσεις σχετικής ομαλοποίησης, αλλά δεν υπάρχει ο επιζητούμενος «καθαρός διάδρομος» για επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές, που είναι ο ελάχιστος κυβερνητικός στόχος. Ή δεν θα υπάρξει πριν από το φθινόπωρο του 2018.
Φυσικά, αξίζει να επισημανθεί επιπλέον και το πόσο αποτελεσματικά διεξήγαγε τις προηγούμενες μέρες η γερμανική ηγεσία τον πόλεμο διαρροών στον Τύπο, δημοσίων δηλώσεων και σεναρίων: από τις εκτιμήσεις του γερμανικού υπουργείου εξωτερικών ότι «η αναβολή καταβολής των τόκων συνιστά νέο δάνειο», μέχρι το Plan B για αποχώρηση του ΔΝΤ, όλα συνέτειναν σε μια ατμόσφαιρα εκβιασμού που, κατά τα φαινόμενα, ήταν κι αυτή τη φορά αποτελεσματικός.