Με το νέο σύστημα απόδοσης ΦΠΑ, που θα ξεκινήσει το φθινόπωρο και θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2015, η καταβολή του ΦΠΑ θα πραγματοποιείται όταν το τιμολόγιο πληρωθεί, ανεξάρτητα από την ημερομηνία έκδοσής του.
Το σημερινό φορολογικό-λογιστικό σύστημα, όπως διευκρινίζουν παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών βασίζεται στο σύστημα Δεδουλευμένων Πράξεων (Accrual Based Scheme) το οποίο θεωρείται σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνο για την οικονομική στενότητα που προκαλεί στις επιχειρήσεις αλλά και για το γεγονός ότι έχει οδηγήσει πολλές υποθέσεις στα φορολογικά δικαστήρια. Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών ο βασικός λόγος αυτής της ασφυξίας είναι η μη έγκαιρη πληρωμή τιμολογίων και παραστατικών που έχουν εκδοθεί, ακόμα και από το Δημόσιο, με αποτέλεσμα ο εκδότης του παραστατικού να είναι υπόχρεος έναντι της φορολογικής διοίκησης, να αποδώσει ΦΠΑ που δεν έχει εισπράξει.
Σήμερα ο εκδότης του τιμολογίου είναι υπόχρεος για την καταβολή του ΦΠΑ μέσα στην προθεσμία υποβολής της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ (κάθε μήνα ή τρίμηνο) ασχέτως αν αυτό πληρωθεί 6 μήνες αργότερα. Δηλαδή, μια επιχείρηση σήμερα υποχρεούται να πληρώσει στο Δημόσιο τον ΦΠΑ στις ανωτέρω ημερομηνίες ακόμα και αν δεν τον έχει εισπράξει.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να επωφεληθούν είναι να εγγραφούν το φθινόπωρο στο νέο ηλεκτρονικό σύστημα που θα δημιουργηθεί. Ταυτόχρονα, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς, καταργούνται τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις ΦΠΑ που επιβλήθηκαν στο παρελθόν στις επιχειρήσεις για μη καταβολή ΦΠΑ τον οποίο τους οφείλουν επιχειρήσεις του Δημοσίου.
Το νέο σύστημα μπορεί να λειτουργεί ευεργετικά για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ωστόσο δεν φαίνεται να το βλέπουν θετικά ορισμένες επιχειρήσεις, κυρίως εκείνες που αργούν να πληρώσουν τους προμηθευτές τους.
Το σχήμα αυτό προβλέπεται σε προαιρετική βάση για τα κράτη-μέλη, στο 'Αρθρο 1 παρ. 7 της Οδηγίας 2010/45/EΕ (με το οποίο τροποποιήθηκε η Οδηγία 2006/112/EΚ με την εισαγωγή του άρθρου 167α). Βάσει της νομοθεσίας της Ε.Ε., τα κράτη-μέλη καθορίζουν ένα όριο τζίρου μέχρι 500.000 Euro για τους φορολογούμενους που μπορούν να επιλέξουν να κάνουν χρήση του συστήματος στην επικράτειά τους, ενώ το όριο αυτό μπορεί να αυξηθεί έως και 2.000.000 Euro μετά από διαβούλευση με την Επιτροπή ΦΠΑ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.