Τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ αποτυπώνουν ό,τι ακριβώς έχουν δηλώσει οι φορολογούμενοι στο Ε9 για τα ακίνητά τους, οπότε όποια λάθη εντοπίσουν μπορούν να τα εξαλείψουν με την υποβολή διορθωτικών δηλώσεων Ε9, από τις οποίες θα προκύψουν νέα διορθωμένα εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ με μειωμένους φόρους.Η «κυριακάτικη δημοκρατία» παρουσιάζει αναλυτικές οδηγίες (που παρέχονται από λογιστές και φοροτέχνες) για το τι ακριβώς πρέπει να προσέξουν στα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ που ήδη έχουν λάβει, προκειμένου να εντοπίσουν τα πιο πιθανά λάθη, να τα διορθώσουν και να μειώσουν τις επιβαρύνσεις τους.Εντός των προσεχών ημερών θα αρχίσει να λειτουργεί στο σύστημα TAXISnet η ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβολή διορθωτικών δηλώσεων Ε9 χωρίς την επιβολή προστίμων.
Μέσω αυτής της εφαρμογής θα μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 χωρίς επιβαρύνσεις και πρόστιμα όσοι φορολογούμενοι θέλουν να διορθώσουν λάθη ή εντόπισαν παραλείψεις στη συμπλήρωση των αρχικών δηλώσεων Ε9.
Οι φορολογούμενοι θα μπορούν να διορθώσουν, να διαγράψουν ή να συμπληρώσουν στοιχεία των ακινήτων τους, ώστε η εικόνα τους στο σύστημα να είναι η πραγματική. Η προθεσμία για να προβούν σε όλες αυτές τις ενέργειες λήγει στις 30 Νοεμβρίου, αλλά είναι πολύ πιθανό να δοθεί παράταση τουλάχιστον έως το τέλος του τρέχοντος έτους.
Οι οδηγίες που θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους οι φορολογούμενοι έχουν αναλυτικά ως εξής:
1) Διορθώστε τις παραλείψεις σας στη δήλωση των στοιχείων των κενών μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων σας. Εφόσον έχετε στην ιδιοκτησία σας κτίσματα, τα οποία καθ' όλη τη διάρκεια του 2013 ήταν κενά μη ηλεκτροδοτούμενα, αλλά στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ δεν υπολογίστηκε γι' αυτά η προβλεπόμενη έκπτωση του 20% επί του οφειλόμενου φόρου, θα πρέπει να κοιτάξετε προσεκτικά πώς έχετε δηλώσει στο Ε9 τα συγκεκριμένα ακίνητα, για να διορθώσετε τις παραλείψεις που είναι βέβαιο ότι έχετε κάνει.
Αν δεν έχει υπολογιστεί η έκπτωση 20% επί του ΕΝΦΙΑ για κάποιο κτίσμα σας, το οποίο παρέμεινε κενό και μη ηλεκτροδοτούμενο το 2013, αυτό σημαίνει ότι είτε δεν έχετε συμπληρώσει στη δήλωση Ε9 την ένδειξη «κενό» για το συγκεκριμένο ακίνητό σας είτε ότι δεν έχετε αναγράψει στο Ε9 τον αριθμό παροχής ρεύματος, ώστε να καταστεί δυνατή η διασταύρωση των στοιχείων αυτών με το αρχείο της ΔΕΗ που περιλαμβάνει όλα τα κτίσματα των οποίων η ηλεκτροδότηση είχε διακοπεί καθ' όλη τη διάρκεια του 2013. Μπορεί, επίσης, να μην έχετε συμπληρώσει κανένα από αυτά τα δύο απαραίτητα στοιχεία στο Ε9.
Ως εκ τούτου, θα πρέπει να υποβάλετε τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 όταν ανοίξει η σχετική εφαρμογή, προκειμένου να σας δοθεί η δυνατότητα να προχωρήσετε:- είτε στη συμπλήρωση του κωδικού 8 στη στήλη 32, ώστε να δηλώσετε ότι το κτίσμα σας ήταν «κενό»- είτε στη συμπλήρωση του αριθμού παροχής της ΔΕΗ- είτε στη συμπλήρωση όλων των παραπάνω κωδικών και των ενδείξεων μαζί.
Προσοχή στις επικαρπίες και τις ψιλές κυριότητες
2) Ελέγξτε εάν έχετε δηλώσει σωστά τα εμπράγματα δικαιώματά σας. Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την επικαρπία ή την ψιλή κυριότητα επί ακινήτων και έχουν χρεωθεί αδίκως με επιπλέον ΕΝΦΙΑ, επειδή στο Ε9 δεν δήλωσαν επικαρπία ή ψιλή κυριότητα αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9. Ετσι, κατά την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ δεν υπολογίστηκε η έκπτωση επί του φόρου, η οποία προβλέπεται σε περίπτωση επικαρπίας ή ψιλής κυριότητας. Αυτό το λάθος μπορεί να εντοπιστεί με έναν απλό έλεγχο στον κωδικό που αναγράφεται στη στήλη 15 ή και στη στήλη 19 του πίνακα 1, καθώς και στη στήλη 18 του πίνακα 2 του Ε9.
Η έκπτωση (60%) για τα ημιτελή κτίσματα
5) Ελέγξτε εάν υπολογίστηκε η έκπτωση του φόρου για τα ημιτελή κτίσματά σας. Αν έχετε στην κατοχή σας ημιτελές κενό κτίσμα, ελέγξτε εάν ο ΕΝΦΙΑ που επιβλήθηκε στο ακίνητο έχει υπολογιστεί με την προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση κατά 60%. Εάν η έκπτωση δεν έχει υπολογιστεί, τότε το πιο πιθανό είναι ότι δεν έχετε επικαιροποιήσει τα στοιχεία του συγκεκριμένου ακινήτου σας στη φετινή δήλωση Ε9, αν και οφείλατε να το έχετε πράξει! Δηλαδή θα έπρεπε να έχετε υποβάλει Ε9 έτους 2014 και να έχετε δηλώσει ξανά στον πίνακα 1 του Ε9 όλα τα στοιχεία για το ημιτελές κτίσμα σας, συμπληρώνοντας όμως στη νέα στήλη 32 -η οποία προστέθηκε στο φετινό έντυπο- τον κωδικό 8, που δηλώνει ότι το κτίσμα αυτό είναι κενό. Τώρα πλέον, για να διορθώσετε αυτήν την παράλειψή σας, θα πρέπει όταν σας δοθεί η δυνατότητα να υποβάλετε διορθωτική δήλωση Ε9, να δηλώσετε ξανά το ημιτελές κτίσμα σας με την προσθήκη του κωδικού 8 στη στήλη 32.
Ο προσδιορισμός της θέσης των άγονων εκτάσεων
3) Τσεκάρετε τι γίνεται και με τους φόρους στα αγροτεμάχια. Ελέγχοντας καλύτερα το εκκαθαριστικό μπορεί να διαπιστώσετε ότι καλείστε να πληρώσετε ένα εξωπραγματικό ποσό φόρου ακόμη και για μια άγονη εδαφική έκταση που έχετε στην κατοχή σας και η οποία βρίσκεται σε περιοχή εκτός σχεδίου και εκτός οικισμού. Ενας πιθανός λόγος για τον οποίο μπορεί να συμβαίνει αυτό είναι ότι έχετε δηλώσει μόνο την ονομασία της θέσης στην οποία βρίσκεται η έκταση και τον νομό στον οποίο βρίσκεται η συγκεκριμένη περιοχή! Στην περίπτωση αυτή, το μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών, κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ έλαβε υπόψη του την μεγαλύτερη φορολογητέα τιμή αφετηρίας (Αρχική Βασική Αξία) ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία ισχύει σε ολόκληρο τον νομό! Κι αυτό διότι, σύμφωνα με μια απόφαση της γενικής γραμματέως Δημοσίων Εσόδων Αικ. Σαββαΐδου που έχει εκδοθεί από τις 30 Ιουλίου, σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από τον νομό, λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη Αρχική Βασική Αξία (ΑΒΑ) του νομού για τον κύριο φόρο φυσικών προσώπων! Επίσης, λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη Αρχική Οικοπεδική Αξία του νομού!
Ελέγξτε, λοιπόν, στο εκκαθαριστικό που εκδόθηκε τι στοιχεία αναγράφονται στο πεδίο «Διεύθυνση Ακινήτου» και, εφόσον επιβεβαιώσετε ότι έχετε παραλείψει να δηλώσετε τον δήμο και τη δημοτική ενότητα που ανήκει το ακίνητο, φροντίστε όταν θα έρθει η στιγμή υποβολής διορθωτικού Ε9 να συμπληρώσετε και τα στοιχεία αυτά.
Τα αγροτεμάχια που έχουν μέσα κτίσματα
4) Εάν έχετε αγροτεμάχιο με κτίσμα προσέξτε εάν τα έχετε δηλώσει σωστά στο Ε9. Υπάρχει, επίσης, πιθανότητα από τον έλεγχο του εκκαθαριστικού σας να διαπιστώσετε ότι έχετε χρεωθεί με υπέρογκο φόρο για ένα αγροτεμάχιο με κτίσμα που κατέχετε και δηλώσατε στο Ε9. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει καταρχάς να γνωρίζετε ότι η νομοθεσία για τον ΕΝΦΙΑ προβλέπει ότι σε περίπτωση κατά την οποία μέσα σε ένα αγροτεμάχιο υφίσταται κτίσμα το οποίο χρησιμοποιείται ως κατοικία, ο φόρος του αγροτεμαχίου πενταπλασιάζεται! Αν το κτίσμα δεν είναι κατοικία αλλά γεωργικό ή αποθήκη ή επαγγελματική στέγη, ο φόρος δεν πενταπλασιάζεται.
Σύμφωνα με την απόφαση της κυρίας Σαββαΐδου, σε περίπτωση κατά την οποία στον πίνακα 2 του Ε9 έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο (η στήλη 17), αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου (στη στήλη 17α ή 17β ή 17γ), τότε θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία!
Συνεπώς, αν έχετε αγροτεμάχιο μέσα στο οποίο υπάρχει κάποιο κτίσμα που δεν είναι κατοικία αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή κτίριο επαγγελματικής στέγης, ελέγξτε εάν στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ το συγκεκριμένο κτίσμα εμφανίζεται να έχει δηλωθεί ως κατοικία! Αν αυτό συμβαίνει, τότε σημαίνει ότι έχετε παραλείψει να δηλώσετε ορθά το είδος του κτίσματος στο Ε9, με αποτέλεσμα το μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών να το έχει εκλάβει ως κατοικία και κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ να έχει πενταπλασιάσει τον φόρο του αγροτεμαχίου! Συνεπώς, δεν έχετε παρά να υποβάλετε διορθωτική δήλωση Ε9, στην οποία θα πρέπει δηλώσετε εκ νέου τα στοιχεία του αγροτεμαχίου σας και να συμπληρώσετε σωστά μία από τις στήλες 17β ή 17γ.
Τα ποσοστά συνιδιοκτησίας και οι όροφοι
6) Ελέγξτε, με συγκεκριμένο «μπούσουλα», εάν έχετε κάνει και άλλα λάθη ή παραλείψεις στη δήλωση των ακινήτων σας και εξαιτίας τους έχει «φουσκώσει» το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ. Με την απόφαση της κυρίας Σαββαΐδου καθορίστηκαν και άλλοι δυσμενείς για τους φορολογουμένους κανόνες υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ σε περιπτώσεις λαθών και ελλείψεων στη συμπλήρωση του Ε9. Ελέγξτε, λοιπόν, εάν υπάγεστε σε μία ή περισσότερες από τις περιπτώσεις αυτές που είναι οι παρακάτω:
α) Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στον φορολογούμενο, εφόσον το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα είναι κενό.
β) Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, λαμβάνεται ποσοστό συνιδιοκτησίας 100%.
γ) Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον έκτο όροφο.
δ) Σε περίπτωση που το έτος γέννησης επικαρπωτή έχει συμπληρωθεί με διψήφιο αριθμό, αυτός θεωρείται ως η ηλικία του επικαρπωτή κατά το έτος υποβολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου έτους γέννησης επικαρπωτή, με εξαίρεση την προηγούμενη περίπτωση, λαμβάνεται το δυσμενέστερο για το φορολογούμενο έτος.
Εάν έχετε κάνει μία η περισσότερες από τις παραπάνω παραλείψεις θα πρέπει να την αποκαταστήσετε υποβάλλοντας διορθωτική δήλωση Ε9, στην οποία θα δηλώσετε ξανά, κατά περίπτωση, τα ακίνητα που είχαν ελλιπή στοιχεία και θα πρέπει να συμπληρώσετε ορθά όλες τις στήλες.
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία, σε κάθε περίπτωση κατά την οποία από την υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης Ε9 προκύπτει επιστροφή φόρου μεγαλύτερη των 300 ευρώ, ο φορολογούμενος θα υποχρεούται να προσκομίσει στην αρμόδια ΔΟΥ τα δικαιολογητικά που επιβεβαιώνουν τον λόγο της υποβολής της δήλωσης αυτής.
Στην περίπτωση που μετά την υποβολή της πρώτης τροποποιητικής δήλωσης υποβληθεί και νέα τροποποιητική δήλωση έως τις 30 Νοεμβρίου, θα διενεργείται σε κάθε περίπτωση νέα εκκαθάριση του φόρου έπειτα από έλεγχο των σχετικών δικαιολογητικών αυτής, εφόσον προκύπτει μείωση του καταλογισθέντος ΕΝΦΙΑ.