Ο ενδιάμεσος προσδιορισμός φόρου που παρουσιάσθηκε σήμερα από το οικονομικό επιτελείο έρχεται να αντικαταστήσει τον προληπτικό προσδιορισμό φόρου που προβλέπει η κείμενη φορολογική νομοθεσία.
Η δυνατότητα του ενδιάμεσου προσδιορισμού φόρου θα εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που συντρέχει συνδυασμός κριτηρίων από τα οποία προκύπτει άμεσος και επικείμενος κίνδυνος φοροδιαφυγής, κυρίως σε εποχικές νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις που λειτουργούν για λίγο χρονικό διάστημα και μετά κλείνουν χωρίς να αποδίδουν ούτε ένα ευρώ φόρο.
Σήμερα όταν υπάρχουν πληροφορίες ή ενδείξεις ότι κάποιος ετοιμάζεται να εγκαταλείψει τη χώρα, τότε η εφορία επιβάλλει προληπτικό φόρο, ακόμη και πριν τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της φορολογικής δήλωσης. Παράλληλα, στην περίπτωση που κάποιος φορολογούμενος δεν έχει υποβάλει φορολογική δήλωση, εισοδήματος, ακινήτων ή για άλλη συναλλαγή, τότε η εφορία έχει τη δυνατότητα να επιβάλει φόρο κατ΄ εκτίμηση.
Σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας, «σε περιπτώσεις που ο φορολογούμενος, παρά την υποχρέωση του να υποβάλει φορολογική δήλωση σύμφωνα με τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας, δεν υποβάλει φορολογική δήλωση, η Φορολογική Διοίκηση δύναται να εκδώσει πράξη εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου ορίζοντας τη φορολογητέα ύλη, με βάση κάθε στοιχείο και πληροφορία που έχει στη διάθεσή της και αφορούν ιδίως το επίπεδο διαβίωσης του φορολογουμένου, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας του ή ομοειδείς επιχειρηματικές ή επαγγελματικές δραστηριότητες».
Ακόμη, ο υφιστάμενος Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών, αναφέρει ότι «η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να εκδίδει πράξη προληπτικού προσδιορισμού φόρου μετά την έναρξη της φορολογικής περιόδου αλλά πριν την ημερομηνία υποβολής της αντίστοιχης φορολογικής δήλωσης, προκειμένου να διασφαλίσει την άμεση είσπραξη του φόρου, εφόσον υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις ότι ο φορολογούμενος σκοπεύει να εγκαταλείψει τη χώρα, θέτοντας σε κίνδυνο την είσπραξη του φόρου, ιδίως μέσω της μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων σε άλλο πρόσωπο».
Ο ενδιάμεσος προσδιορισμός φόρου θα αντικαταστήσει τον προληπτικό προσδιορισμό φόρου και θα γίνεται με αυτόματες διαδικασίες στις περιπτώσεις που συντρέχει συνδυασμός κριτηρίων από τα οποία προκύπτει άμεσος και επικείμενος κίνδυνος φοροδιαφυγής.