Τα τελευταία χρόνια είχαμε ραγδαία αύξηση στο λαθρεμπόριο τσιγάρων. Ποιες οι αιτίες της αύξησης;
Προφανώς και δεν υπάρχει μία μονάχα αιτία, αλλά σειρά αιτιών. Αν πρέπει να καταδείξω τις πιο σημαντικές, θα έλεγα πως είναι η οικονομική κρίση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας από το 2010 και είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών, σε συνδυασμό και με τις συνεχείς και μεγάλες αυξήσεις φορολογίας των καπνικών προϊόντων.
Με τα λαθραία και παράνομα προϊόντα καπνού, δεν αποδίδονται στο κράτος τα απαιτούμενα έσοδα. Πόσα υπολογίζετε ότι είναι τα διαφυγόντα έσοδα για το ελληνικό κράτος;
Τα καπνικά προϊόντα, παρόλη τη μεγάλη μείωση της νόμιμης αγοράς που πλέον αγγίζει το 50% απ’ το 2009, συνεχίζουν να είναι βασικοί «αιμοδότες» του κρατικού προϋπολογισμού. Σημειώστε ότι περισσότερα από 3 δισ. ευρώ εισρέουν στα κρατικά ταμεία κάθε χρόνο. Μελέτη της KPMG Λονδίνου δείχνει ότι περισσότερα από 670 εκατ. ευρώ «χάθηκαν» για το ελληνικό κράτος μόνο το 2014. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι αποτελεί μείζον πρόβλημα και πρέπει να δοθεί λύση.
Το νομοσχέδιο για την πάταξη του λαθρεμπορίου επανέρχεται μετά από περίπου ένα χρόνο. Γνωρίζετε ποιοι θα είναι οι βασικοί άξονες του νομοσχεδίου; Ξέρετε πότε θα κατατεθεί;
Απ’ ό,τι διαβάζουμε, το νομοσχέδιο πρόκειται να κατατεθεί προς διαβούλευση στο τέλος Μαρτίου ή αρχές Απριλίου. Οι βασικοί άξονες που είχαν εξαγγελθεί από τον κ. Νικολούδη πέρυσι το καλοκαίρι φαίνεται ότι θα συμπεριληφθούν και στο παρόν νομοσχέδιο, ίσως με κάποιες τροποποιήσεις. Με βάση τις εξαγγελίες, το νομοσχέδιο θα προβλέπει τη δημιουργία ενός συντονιστικού κέντρου για την αποτελεσματικότερη λειτουργία όλων των υπηρεσιών που ασχολούνται με την πάταξη του λαθρεμπορίου καπνού αλλά και την αυστηροποίηση ποινών γι’ αυτούς που συλλαμβάνονται να συμμετέχουν σε πράξεις λαθρεμπορίας. Η δημιουργία μητρώων για όλους τους εμπλεκόμενους στην εφοδιαστική αλυσίδα και η ιχνηλασιμότητα αναμένεται να είναι οι άλλοι δύο άξονες του νομοσχεδίου. Κανείς δεν περιμένει με το παρόν νομοσχέδιο το λαθρεμπόριο να εξαλειφθεί, αλλά περιμένουμε ένα νομοσχέδιο που να κινείται προς την σωστή κατεύθυνση έτσι ώστε να αρχίσει σιγά-σιγά να μειώνεται και να επιστρέφει έσοδα στα κρατικά ταμεία αλλά και όγκο στην νόμιμη αγορά.
Εάν μπορούσατε να νομοθετήσετε εσείς, ποιες θα ήταν οι κινήσεις σας;
Εγώ θα πω τι έχουμε κάνει μέχρι τώρα, που λίγο πολύ απαντάει και στην ερώτησή σας. Η εταιρία Παπαστράτος από το 2012, αναγνωρίζοντας το μείζον θέμα του λαθρεμπορίου για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, έχει αναλάβει μία σειρά δράσεων που είχαν δύο βασικούς άξονες. Από τη μία πλευρά, τη σωστή ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των καταναλωτών έτσι ώστε να αποφεύγουν να αγοράζουν παράνομα τσιγάρα και από την άλλη πλευρά την υποστήριξη των διωκτικών αρχών με στόχο να γίνουν πιο αποτελεσματικές στη λειτουργία τους. Μέχρι σήμερα έχουμε χρηματοδοτήσει 6 κύματα επικοινωνίας, τα τελευταία 2 σε συνεργασία και με άλλες εταιρίες καπνού. Παράλληλα, έχουμε προχωρήσει σε σειρά δωρεών προς τις διωκτικές αρχές, με αποκορύφωμα την πρόσφατη δωρεά ενός αυτοκινούμενου x-rayscanner στο υπουργείο Οικονομικών, έτσι ώστε οι διωκτικές αρχές να μπορούν να ελέγχουν και να εντοπίζουν φορτηγά και κοντέινερς που περιέχουν λαθραία τσιγάρα και όχι μόνο. Επειδή όμως πρόκειται για ένα πρόβλημα που δεν έχει μία μοναδική λύση, χρειάζεται πολλαπλές δράσεις, καλά συντονισμένες και το κυριότερο προς την σωστή κατεύθυνση. Η συνεργασία κράτους, ιδιωτικών φορέων αλλά και καταναλωτών είναι σημαντική για να έχουμε θετικό αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε συνεχείς αυξήσεις της φορολογίας στα προϊόντα καπνού κάτι που οδηγεί όπως είπατε και στο λαθρεμπόριο. Σε ποιο ύψος βρίσκεται η φορολογία στα είδη καπνού;
Πράγματι, με την φορολογία αυτή την στιγμή να είναι κατά μέσο όρο στο 83% της λιανικής τιμής, καταλαβαίνετε ότι απομένει ένα πολύ μικρό ποσό- λίγα λεπτά του ευρώ ανά πακέτο - που μοιράζεται ανάμεσα στη βιομηχανία, στο χονδρεμπόριο και το λιανεμπόριο. Απ’ την άλλη μεριά, η μείωση της φορολογίας δεν είναι πανάκεια και δεν εξασφαλίζει τη μείωση του λαθρεμπορίου και την αύξηση των εσόδων του κράτους. Το ζητούμενο για τον κλάδο είναι η σταθερότητα. Να μην υπάρξει περαιτέρω αύξηση της φορολογίας έτσι ώστε η αγορά το 2016 να συνεχίσει όπως και το 2015, όπου ήταν μία χρονιά σχετικής σταθερότητας σε αντίθεση με τις προηγούμενες χρονιές που είχαμε υψηλά ποσοστά πτώσης.
Η σημερινή κυβέρνηση κάνει κάτι διαφορετικό από τις προηγούμενες για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου;
Είναι αλήθεια, ότι η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε, έθεσε το θέμα του λαθρεμπορίου τσιγάρων ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων της. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε το έργο των διωκτικών αρχών και να τις συγχαρούμε, που παρά την υποστελέχωση και τα περιορισμένα μέσα που διαθέτουν, έχουν εξαιρετικές επιτυχίες. Και αυτό οφείλεται, κατά την γνώμη μου, τόσο στην καλύτερη λειτουργία τους εντός της χώρας, καλύτερος συντονισμός δηλαδή των υπηρεσιών, όσο και στην καλύτερη επικοινωνία των ελληνικών αρχών με υπηρεσίες του εξωτερικού. Είναι σίγουρα κινήσεις προς την σωστή κατεύθυνση και ελπίζουμε ότι με το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί να έχουμε πιο μεγάλα και πιο σημαντικά αποτελέσματα. Τέλος, θα ήθελα για ακόμα μια φορά να υπογραμμίσω την απαρέγκλιτη εστίαση της εταιρίας Παπαστράτος στην πάταξη του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων, που στερεί πολλά έσοδα από τα κρατικά ταμεία αλλά, παράλληλα, δημιουργεί τεράστια προβλήματα στη νόμιμη εφοδιαστική αλυσίδα.