Στη σύνοδο των Κεντροδεξιών κομμάτων της Ευρώπης (European People’s Party-EPP) στο Βουκουρέστι (6-7 Μαρτίου 2024) εγκρίθηκε το Manifesto 2024, δηλαδή το πολιτικό κείμενο όπου βλέπουμε τους στόχους των κομμάτων αυτών.
Η σύνοδος στο Βουκουρέστι έγινε κάτω από την σκιά του Ουκρανικού αλλά και την πίεση της Ακροδεξιάς, η οποία κερδίζει δραματικά έδαφος σε πολλές χώρες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι πρόσφατες εκλογές στην Πορτογαλία.
Κυριάρχησαν τα θέματα Ασφάλειας και Άμυνας. Στις προηγούμενες συνόδους δινόταν προτεραιότητα στην Ασφάλεια. Τώρα βρέθηκαν πρώτες οι ανάγκες της Άμυνας και ακολούθησε η Ασφάλεια.
Τα κυριότερα σημεία που αποφασίστηκαν, αφορούν:
· Την στρατηγική ευρωπαϊκή αυτονομία στα θέματα Άμυνας αλλά και την ενσωμάτωση των προσπαθειών με το ΝΑΤΟ.
Σχόλιο: Η παλαιότερη νατοϊκή αντίληψη αναφερόταν στην ‘’συμπληρωματικότητα’’ και όχι στην αυτονομία, η οποία ήταν μόνο ευρωπαϊκή επιδίωξη προκειμένου να πάρει αποστάσεις από τις σκληρές αποφάσεις της Αμερικής. Τώρα έγινε αντιστροφή των πραγμάτων. Η ‘’ ευρωπαϊκή αυτονομία’’ είναι πλέον αμερικανική επιδίωξη για να μπορέσει να αποσυρθεί και να μεταφέρει το βάρος της απέναντι στην Κίνα.
· Την αύξηση των επενδύσεων στην αμυντική βιομηχανία και την αγορά προϊόντων ‘’made in Europe’’.
Σχόλιο: Σαν αντίφαση, την ίδια ώρα η Γερμανία και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αγοράζουν αμερικανικά αεροσκάφη και ελικόπτερα.
· Την δημιουργία πραγματικής Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης, με δικές της στρατιωτικές δυνάμεις.
Σχόλιο: Από το 2.000 έχει εξαγγελθεί αρκετές φορές η δημιουργία ‘’Ευρωστρατού’’ χωρίς ποτέ να υλοποιηθεί.
· Την αντικατάσταση του Ύπατου Εκπροσώπου από ένα Υπουργό Εξωτερικών.
· Την κατάργηση της αρχής της ομοφωνίας στις Ευρωπαϊκές κυρώσεις σε αυταρχικά καθεστώτα.
Σχόλιο: Γίνεται έτσι αρχή για γενικότερη κατάργηση της ομοφωνίας και μονοπώληση αποφάσεων από τους ισχυρούς.
· Την αύξηση της δύναμης της FRONTEX από 10.000 σε 30.000.
· Την αλλαγή της πολιτικής ασύλου ώστε οι μη νόμιμοι πρόσφυγες να στέλνονται σε ‘’ασφαλείς τρίτες χώρες’’ π.χ. ‘’ασφαλείς’’ χώρες της Αφρικής.
· Την αδυναμία εντοπισμού του ‘’μαύρου’’ χρήματος από εγκληματικές δραστηριότητες (μόλις το 2% εντοπίζεται). Οι εγκληματικές οργανώσεις στην Ευρώπη εκτιμάται ότι κερδίζουν 139 δις τον χρόνο.
· Την αδυναμία εντοπισμού της ‘’απειλής’’ εμπορίας ναρκωτικών.
· Την ανάγκη ‘’ήττας της Ρωσίας και νίκης της Ουκρανίας’’, μέχρι το 2026.
· Την ανάγκη αύξησης της στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Τονίζεται με απογοήτευση ότι η Γαλλία συνεισφέρει μόλις το 0,02% του ΑΕΠ της.
Σχόλιο: Σαν αντίφαση, ο Μακρόν ζητάει να αποσταλούν δυτικά στρατεύματα στην Ουκρανία.
· Την ανάγκη αύξησης της βοήθειας στην Ουκρανία στο 0,25% του Δυτικού ΑΕΠ (κάθε χώρας), σε ετήσια βάση.
· Επιπλέον καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωκοινοβούλιο να περάσουν ψήφισμα ώστε να κατασχεθούν οι καταθέσεις της Ρωσικής κεντρικής τράπεζας και να δοθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Τονίζεται ότι σύντομα η Επιτροπή θα ανακοινώσει σχέδιο Ευρωπαϊκού Αμυντικού πυλώνα για την δημιουργία Ευρωπαϊκής αγοράς εξοπλισμών.
Η αγορά αυτή προφανώς θα ενισχύει τις ισχυρές γαλλικές και γερμανικές αμυντικές βιομηχανίες και όχι τις ισχνές όπως είναι οι ελληνικές, οι οποίες δεν μπόρεσαν να επωφεληθούν ούτε στις τωρινές συγκυρίες.
Η ομιλία του κ. Μητσοτάκη ήταν στην λογική της απόλυτης συμπόρευσης με το ΕΛΚ, δίνοντας βάρος στην επίσκεψη στην Οδησσό, την βοήθεια στην Ουκρανία και την κατάσταση της ελληνικής Οικονομίας.
Η πολιτική της Δεξιάς προσπαθεί διαχρονικά να συμπτύξει τα θέματα της Ασφάλειας και της Άμυνας για να συμπεριλάβει και την Άμυνα στις γενικότερες αντιλήψεις Ασφάλειας.
Πριν μερικά χρόνια η κρατούσα αντίληψη τοποθετούσε την Άμυνα στην προστασία των συνόρων και της κυριαρχίας μιας χώρας ενώ η Ασφάλεια αφορούσε τα εσωτερικά θέματα. Μετά την 11η Σεπτέμβρη 2001 οι δυο αντιλήψεις συμπτύχθηκαν όχι γιατί αφορούν το ίδιο θέμα αλλά για να εξυπηρετήσουν αμερικανικές σκοπιμότητες.
Στην Ελλάδα η Ασφάλεια και η Άμυνα έχουν ‘’ταυτισθεί’’ μετά τον Εμφύλιο και γι αυτό οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι ακόμη διάσπαρτες στο εσωτερικό της χώρας όπως υπάρχει και η πρακτική των ‘’σκοπών’’ και ‘’φυλακίων’’ σε κάθε γωνιά των στρατοπέδων. Δηλαδή, η λογική του εχθρού που βρίσκεται παντού.
Με τον ίδιο τρόπο προσπαθούν να περάσουν την ολιστική αντίληψη της ‘’προστασίας’’ των λαών από κάθε απειλή και κίνδυνο. Εξισώνουν έτσι τα πάντα είτε αυτά αφορούν την Ρωσία είτε τον κορονοϊό.
Από τα παραπάνω φαίνεται η στροφή των συντηρητικών κομμάτων της Ευρώπης στα θέματα Άμυνας και η σκληρή στάση της απέναντι στη Ρωσία. Επιζητείται η ‘’ήττα’’ της Ρωσίας και μόνον. Η διπλωματία απουσιάζει.
Η αντιπαράθεση αυτή και η φρασεολογία που χρησιμοποιούν (πόλεμος μέχρι το 2026 και μέχρι την τελική νίκη) προοιωνίζουν για ψυχροπολεμικό κλίμα διαρκείας.
Η προτροπή για αύξηση της βοήθειας στην Ουκρανία στο 0,25% του ΑΕΠ κάθε χώρας ενώ την ίδια ώρα υπάρχουν σημαντικές ανάγκες για την δική μας άμυνα, είναι πρόκληση. Η αποδοχή έγινε από όλους (Emergency Resolution N. 4 adopted at the EPP Congress).
Δεν γίνεται αναφορά στον πόλεμο και τις απώλειες στη Γάζα.
Η πολιτική του ΕΛΚ για το μεταναστευτικό σκληραίνει ακόμη περισσότερο κάτω από την πίεση της ανερχόμενης Ακροδεξιάς.
Η παραδοχή της αδυναμίας ελέγχου των εγκληματικών οργανώσεων και του χρήματος που διακινούν καταδεικνύει ότι η ρητορική του ‘’νόμου και τάξης’’ που κυριαρχεί σε όλες τις δεξιές κυβερνήσεις και κόμματα είναι απλή φιλολογία και υποκρισία προκειμένου να χρησιμοποιηθεί σε αντιλαϊκά μέτρα και όχι στην αντιμετώπιση του σκληρού εγκλήματος. Κάτι που φαίνεται με γυμνό μάτι στις μέρες μας, ιδιαίτερα στη χώρα μας.
Είναι φανερό ότι τα Δεξιά κόμματα δεν μπορούν να συμβάλουν στην επίλυση γεωπολιτικών εντάσεων στην ίδια την γειτονιά της Ευρώπης και προκειμένου να αντιμετωπίσουν την μαζική μετατόπιση ψηφοφόρων στην Ακροδεξιά στρέφουν την πολιτική τους στον ψυχρό πόλεμο και στην γενικότερη αντιπαράθεση.
Η Αριστερά, κατακερματισμένη και επηρεασμένη από τους συμβιβασμούς της σοσιαλδημοκρατίας (οικονομικούς και γεωπολιτικούς) τουλάχιστον επί 30 χρόνια, αδυνατεί να χαράξει πολιτική και επόμενα δύσκολα πείθει τις μάζες.
Απέναντι στην μονομερή συντηρητική Δεξιά πολιτική χρειάζεται μια αντιδιαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση, που θα επιδιώκει λύσεις στα κοινωνικά και διεθνή προβλήματα.
(Ο Νίκος Τόσκας είναι πρώην υπουργός και υποστράτηγος ε.α.)