Οι προσεχείς Ευρωεκλογές αναμένεται να διεξαχθούν σε ένα πρωτόγνωρο πολιτικά περιβάλλον. Η άνοδος της ακροδεξιάς σε Ελλάδα και Ευρώπη, σε συνδυασμό με την απουσία ισχυρού, δεύτερου, αντιπολιτευτικού «πόλου» του πολιτικού συστήματος, έχουν άμεσες επιπτώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών.
Σημάδια αλαζονείας, διαφθοράς, υποβάθμισης του κράτους δίκαιου και της ποιότητας της δημοκρατίας μας έχουν ήδη, εδώ και καιρό, κάνει την εμφάνιση τους.
Η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση, η χώρα χάνει συνεχώς έδαφος στο παγκόσμιο καταμερισμό κεφαλαίου και εργασίας. Η κοινωνία εμφανίζει έντονα σημάδια εκφασισμού και αλλοτρίωσης. Η εξωτερική πολιτική της χώρας εξαντλείται στην λογική του «πιστού και δεδομένου συμμάχου» των υπερεθνικών ολοκληρώσεων και των ΗΠΑ.
Τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών δεν αναμένεται να αλλάξουν δραματικά το πολιτικό σκηνικό. Ο ευρύτερος προοδευτικός χώρος συνεχίζει να εμφανίζεται πολυδιασπασμένος και κατακερματισμένος, με αποτέλεσμα η «κοινωνική αντιπολίτευση» που είναι στο δρόμο, να αδυνατεί να βρει συγκροτημένη πολιτική έκφραση.
Σημάδια κοινωνικής κινητικότητας υπάρχουν(βλ. κινητοποιήσεις αγροτών και κυρίως φοιτητών, συλλογή υπογραφών για το έγκλημα στα Τέμπη, διεθνή κατακραυγή για το σκάνδαλο των υποκλοπών e-mails και παρακολουθήσεων-Predator) ωστόσο, απουσιάζουν οι υποκειμενικοί παράγοντες, που θα καλύψουν το εμφανές πολιτικό κενό.
Ορισμένοι προκρίνουν συγχωνεύσεις κορυφής, άλλοι την κοινωνική συμπόρευση «από τα κάτω». Όλοι όμως, διαπιστώνουν την ανάγκη για την συγκρότηση ενός μεγάλου δημοκρατικού κοινωνικού μετώπου, που αφενός θα λειτουργήσει ως ανάχωμα στην (ακρο)Δεξιά επέλαση και αφετέρου θα βάλει τις βάσεις, για μια νέα κοινωνική συμφωνία των μη προνομιούχων, για μια ολοκληρωμένη εναλλακτική προοδευτική λύση.
Η χώρα και η κοινωνία χρειάζεται ένα «Μέτωπο Δημοκρατίας» που θα μπορεί, όχι μόνο να παρακολουθεί και να απαντά αντιπολιτευτικά στα ζητήματα που θέτει η κυβέρνηση, αλλά και να προωθεί μια νέα οικονομική και κοινωνική ατζέντα με τρόπο συντεταγμένο δίνοντας διέξοδο. Προφανώς, τα κόμματα του προοδευτικού χώρου έχουν την αυτοτέλεια και την (ανταγωνιστική) στρατηγική τους εν όψει εκλογών, όμως αυτή θα πρέπει να υποτάσσεται σε μια υπαρκτή πολιτική αναγκαιότητα, που αναγνωρίζει την συγκυρία και απαιτεί να υπάρξει ισχυρή, εναλλακτική, προοδευτική, «μετωπική» απάντηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν μπορεί, παρά να είναι μέρος αυτής της στρατηγικής και μάλιστα ως επισπεύδων. Στηρίζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στις προσεχείς Ευρωεκλογές, στηρίζουμε τις ιδέες, αρχές, αξίες που οδηγούν σε μια εναλλακτική προοδευτική προοπτική.
Υπάρχουν επίκαιρα ζητήματα στα οποία μπορεί να «συγκλίνουν» οι προοδευτικοί ανένταχτοι πολίτες, οι κοινωνικοί φορείς, οι συλλογικότητες και τα προοδευτικά κόμματα;
Υπάρχουν κοινοί «δρόμοι» που εξασφαλίζουν μια minimum ενότητα στη κοινωνική δράση;
Απαντάμε ξεκάθαρα καταφατικά:
Στην εξωτερική πολιτική, η καταδίκη της παράνομης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και η χωρίς αστερίσκους καταδίκη του εγκλήματος στην Παλαιστίνη, αποτελούν αδιαπραγμάτευτο ζήτημα. Οι προοδευτικές δυνάμεις οφείλουν να αναλάβουν κοινές πρωτοβουλίες προς την ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, να απευθυνθούν στην διεθνή κοινότητα, για την άμεση κατάπαυση του πυρρός, την έναρξη ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων και την συζήτηση για μια βιώσιμη συμφωνία, που θα σέβεται το διεθνές δίκαιο στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ.
Στην ελληνική οικονομία, οι προοδευτικές δυνάμεις οφείλουν να καταθέσουν κοινές προτάσεις που θα απαντούν στο μεγάλο θέμα της ακρίβειας. Οφείλουν να καταθέσουν προτάσεις, που από την μία θα οδηγούν σε αναδιανομή και ενίσχυση του υπάρχοντος εισοδήματος της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας και από την άλλη εναλλακτικές λύσεις, που θα προωθούν τα συμφέροντα των εργαζομένων, των μικρομεσαίων και των μη προνομιούχων(ενίσχυση μισθών-μείωση φόρων-συγκράτηση τιμών).
Σε θεσμικό επίπεδο οι προοδευτικές δυνάμεις πρέπει να συνεργαστούν σε προτάσεις για την ενίσχυση της λειτουργία της δικαιοσύνης, της ελευθεροτυπίας, της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Σε προτάσεις που θα θωρακίζουν τον κοινοβουλευτισμό και τα θεσμικά αντίβαρα του πολιτεύματος.
Οι προοδευτικές δυνάμεις οφείλουν να συνδράμουν σε ένα πλατύ αντιφασιστικό μέτωπο. Η ακροδεξιά 10 χρόνια μετά την δολοφονία του Παύλου Φύσσα είναι πάλι εδώ και ποτίζει με μίσος την ελληνική κοινωνία. Με fake news και θεωρίες συνομωσίας, με έναν υφέρποντα λαϊκισμό και συνεργασία με την πατριδοκάπηλη και σκοταδιστική Δεξιά, η ακροδεξιά επιχειρεί να αποπροσανατολίσει τη συζήτηση από τις πραγματικές αιτίες που γεννούν τον φασισμό. Η χώρα χρειάζεται λύσεις για το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα στα πλαίσια του σεβασμού του διεθνούς δικαίου με ανθρωπιστική προσέγγιση. Χρειάζεται προτάσεις για την ενσωμάτωση των μεταναστών και την ομαλή ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία, χρειάζεται κοινές πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ που θα πιέζουν για την αντιμετώπιση του ζητήματος, σαν ένα θέμα ευρωπαϊκό και όχι αμιγώς ελληνικό, με αναθεώρηση των προβληματικών συνθηκών και συμφωνιών.
Οι προοδευτικές δυνάμεις, παρά τις διαφορετικές ιδεολογικές αφετηρίες και καταβολές, απαιτείται να συμφωνήσουν σε ένα κοινωνικά συμπεριληπτικό σχέδιο για το κοινωνικό κράτος.
Η αυτορρυθμιζόμενη αγορά δεν λειτουργεί. Συνεπώς το Κράτος οφείλει να είναι ο εγγυητής της αξιοπρεπούς διαβίωσης των πολιτών εξασφαλίζοντας υπηρεσίες προς τους πολίτες αλλά και τα κοινωνικά αγαθά(ρεύμα, νερό κλπ.) που είναι απαραίτητα για την επιβίωση. Ακόμα και όσοι ομνύουν στην ελεύθερη και ανοιχτή οικονομία αναγνωρίζουν, ότι χρειαζόμαστε μεγαλύτερη κρατική παρέμβαση και ρύθμιση, που θα σέβεται τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα των πολιτών( σε υγεία, παιδεία, περιβάλλον, κοινωνική προστασία κλπ.).
Η χώρα και η κοινωνία έχουν ανάγκη από ένα «Μέτωπο Δημοκρατίας» που θα υπερβαίνει τις διαιρέσεις του χθες και θα αναδεικνύει την ανάγκη για μια νέα, ελπιδοφόρα δημοκρατική πολιτική ανάσα με διάθεση κοινωνικής συμπόρευσης.
Όσοι δεν μένουμε ευχαριστημένοι από τη πολιτική μιζέρια και την κοινωνική απάθεια, δεν έχουμε άλλη επιλογή.
Θα βαδίσουμε στο δύσκολο δρόμο της αναζήτησης μιας κοινωνικά και πολιτικά αναγκαίας, μα πάνω από όλα χρήσιμης, προοδευτικής λύσης.
(Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ)