Το εκλογικό σώμα, λίγους μήνες πριν τις Ευρωεκλογές, αρχίζει να εμφανίζει μια ασυνήθιστη και απρόβλεπτη κινητικότητα εντός του κομματικού συστήματος. Καταγράφονται μετακινήσεις μεταξύ των κομμάτων που δημιουργούν αλληλοεπικαλύψεις και ανατροφοδοτήσεις που περιπλέκουν το πολιτικό τοπίο και δυσχεραίνουν την ακριβή εκτίμηση της εκλογικής επιρροής του κάθε πολιτικού φορέα. Οι πολίτες, υπό την επήρεια της χαλαρής ψήφου που δημιουργούν οι Ευρωεκλογές, δείχνουν διάθεση για εκλογικούς πειραματισμούς και φαίνεται να περιπλανώνται στο κομματικό περιβάλλον, χωρίς να βιάζονται να λάβουν τις τελικές τους αποφάσεις.
Η πειραματική αυτή διάθεση, βέβαια, δεν είναι ικανή να μεταβάλλει τους εκλογικούς συσχετισμούς, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν μετά τις τελευταίες εθνικές εκλογές, τουλάχιστον, όσον αφορά την κυριαρχία της ΝΔ. Αυτό που κυρίως διακυβεύεται είναι η σειρά και η εκλογική δύναμη των κομμάτων της αντιπολίτευσης και το μέγεθος της πιθανολογούμενης φθοράς του κυβερνώντος κόμματος.
Όπως προκύπτει από τη δευτερογενή ανάλυση των δεδομένων της τελευταίας δημοσκόπησης της GPO, το ποσοστό συσπείρωσης της ΝΔ καταγράφεται στο 68%, το οποίο είναι σχετικά υψηλό, αισθητά μειωμένο, ωστόσο, σε σχέση με την αντίστοιχη συσπείρωση της ΝΔ δύο μήνες πριν τις πρώτες βουλευτικές εκλογές του 2023. Το κυβερνών κόμμα εμφανίζει διαρροές προς το ΠΑΣΟΚ, την Ελληνική Λύση, αλλά και το ΣΥΡΙΖΑ, ενώ οι βασικές του απώλειες, περί του 15%, καταγράφονται στη ζώνη των αναποφάσιστων ψηφοφόρων του που δεν έχουν αποφασίσει ακόμη αν θα «δανείσουν» την ψήφο τους προσωρινά σε κάποιο άλλο κόμμα ή θα επαναλάβουν αυτό που έκαναν τον περασμένο Μάιο και Ιούνιο. Υπάρχουν για την ΝΔ αντίστοιχες εισροές από το ΠΑΣΟΚ και το ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι το 3,6% που εισπράττει από το ΠΑΣΟΚ είναι σε απόλυτους αριθμούς πολύ μικρότερο από το 3,5% που δίνει, επομένως, το ισοζύγιο είναι αρνητικό για την κυβερνητική παράταξη.
Η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ (51,6%) είναι η χαμηλότερη μεταξύ των κομμάτων, είναι όμως ελαφρώς αυξημένη σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα, με σταθερές απώλειες προς τα αριστερά του και συγκεκριμένα 10% περίπου προς τη Νέα Αριστερά και 5% προς το ΚΚΕ. Και για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης το ποσοστό της αδιευκρίνιστης ψήφου είναι υψηλό με 14%, απόρροια όλων όσων έχουν συμβεί τους τελευταίους μήνες στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι σαφές ότι ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων του έχουν πάψει να θεωρούν τον ΣΥΡΙΖΑ κόμμα της ανανεωτικής αριστεράς και έχουν αποφασίσει να μετακινηθούν σε πιο καθαρούς και παραδοσιακούς σχηματισμούς του χώρου. Αυτό αδυνατίζει την επιρροή του, δίνει όμως τη δυνατότητα στη νέα ηγεσία να επιχειρήσει την προσέλκυση άλλων κοινών που δεν έλκονταν από το ριζοσπαστικό χαρακτήρα και τον ιδεολογικό προσανατολισμό που είχε έως τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ.
Το ΠΑΣΟΚ εμφανίζει τη μεγαλύτερη συσπείρωση με 75,1% με εισροές τόσο από την ΝΔ, όσο και το ΣΥΡΙΖΑ προς τον οποίο δεν καταγράφει απώλειες. Ωστόσο, δεν εμφανίζει μεγαλύτερη δυναμική, την οποία μπορεί να του τη δώσουν μόνο οι μαζικές μετακινήσεις ψηφοφόρων από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, στα οποία βρίσκονται και οι βασικές δεξαμενές. Παράλληλα αρχίζουν να καταγράφονται κάποιες απώλειες προς το νεοσύστατο κόμμα του κ. Λοβέρδου, οι οποίες μπορεί να μην είναι μεγάλες σε αριθμό ψήφων, μπορούν όμως να παίξουν ρόλο στην τελική διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος.
Επιπλέον των παραπάνω ενδεικτικό της παρατηρούμενης κινητικότητας είναι και το γεγονός ότι το 40% του εκλογικού σώματος σκέφτεται πολύ και αρκετά σοβαρά το ενδεχόμενο να ψηφίσει στις ευρωεκλογές διαφορετικό κόμμα από αυτό που επέλεξε στις τελευταίες εθνικές. Το ποσοστό όσων θεωρούν αυτό το ενδεχόμενο πολύ πιθανό ανέρχεται στο 22% με τις γυναίκες και τις ηλικιακές ομάδες από 40 έως 64 ετών να εμφανίζουν τη μεγαλύτερη πιθανότητα μετακίνησης. Όσον αφορά την κομματική προέλευση μεγαλύτερη μεταβλητότητα εμφανίζουν οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ με 24,4% και της ΝΔ με 18,3% ενώ πιο σταθεροί παρουσιάζονται οι ψηφοφόροι του ΚΚΕ και του ΠΑΣΟΚ.
(Ο Αντώνης Παπαργύρης είναι Διευθυντής ερευνών GPO -Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Τα Νέα Σαββατοκύριακου)