Στη συνέχεια, σειρά παίρνει η αποκατάσταση της διαδικασίας των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και μέτρα αποτροπής των απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, όπως είναι η αύξηση των αποζημιώσεων για τους εργοδότες. Ταυτόχρονα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην κατάργηση κάθε ελαστικής μορφής εργασίας και στην ενδυνάμωση του ΣΕΠΕ, ως μοχλού ελέγχου τυχόν περιπτώσεων εργοδοτικής αυθαιρεσίας. Ας δούμε, πιο αναλυτικά, τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για τα εργασιακά:
Άμεσα μέτρα
*Κατάργηση με νόμο της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) 6/28-2-2012, με την οποία μειώθηκαν ο κατώτερος μισθός κατά 22% (32% για τους νέους μέχρι 25 ετών), από 751 ευρώ μικτά μηνιαίως στα 586 και 511 ευρώ αντίστοιχα, καθώς και τα επιδόματα ανεργίας, ασθένειας και μητρότητας, που συνδέονται με αυτόν και η επαναφορά τους στα προηγούμενα επίπεδα.
*Ταυτόχρονα θα προωθηθεί και η κατάργηση της δυνατότητας, που δόθηκε με μνημονιακό νόμο, να ορίζεται με μονομερή απόφαση από τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας, νόμιμος ελάχιστος μισθός. Ο κατώτερος μισθός θα ορίζεται όπως πριν, δηλαδή, με Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ), που θα συμφωνείται και θα υπογράφεται μεταξύ ΓΣΕΕ και εργοδοτικών φορέων.
*Επαναφορά δια νόμου της μετενέργειας των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όπως αυτή ίσχυε πριν τη μετάλλαξή της από την ΠΥΣ 6/28-2-2012. Επίσης, επαναφορά των αρμοδιοτήτων του ΟΜΕΔ, της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης στις περιπτώσεις συρροής συλλογικών συμβάσεων εργασίας διαφόρων επιπέδων και της αρχής της επεκτασιμότητας, δηλαδή της δεσμευτικότητας, των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
*Κατάργηση της δυνατότητας των επιχειρήσεων να αξιοποιούν τις κατά κανόνα ελεγχόμενες από αυτές «ενώσεις εργαζομένων», προκειμένου να παρακάμπτουν τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων και να περιβάλλουν με το μανδύα της δήθεν συλλογικής συμφωνίας, τις επιδιώξεις τους για μονομερή απορρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας, ακόμη και πέρα από τα όρια της ήδη υφιστάμενης κατεδάφισής της από τις μνημονιακές νομοθετικές ρυθμίσεις. Αυτό μπορεί να γίνει με την αποκατάσταση της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης γις τους εργαζόμενους στις περιπτώσεις συρροής συλλογικών συμβάσεων εργασίας διαφόρων επιπέδων και με την άρση της δυνατότητας υπογραφής από τις «ενώσεις προσώπων» συμφωνιών ελαστικών διευθετήσεων των ωραρίων εργασίας.
*Επανασύσταση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και του Οργανισμού Εργατικής Εστίας, τριμερής χρηματοδότηση και η αναβάθμισή τους για την εκ νέου άσκηση των κοινωνικών πολιτικών (στέγασης, ψυχαγωγίας,διακοπών κλπ), που οι δύο αυτοί κοινωνικοί οργανισμοί χρηματοδοτούσαν επί σειρά ετών από τις εργατικές και εργοδοτικές εισφορές, με μηδενική επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.
Μεσοπρόθεσμα μέτρα
*Ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος, έτσι ώστε τα συνδικάτα των εργαζομένων, ως κοινωνικοί φορείς συλλογικής εκπροσώπησης των συμφερόντων τους, θα έχουν μέσα από τις αναβαθμισμένες συλλογικές συμβάσεις εργασίας βασικό ρόλο στη διαμόρφωση, από κοινού με άλλες κοινωνικές – παραγωγικές δυνάμεις, των εργασιακών σχέσεων και συνολικά της εργατικής νομοθεσίας.
*Θα προωθηθεί η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Στόχος είναι να επιτευχθεί ο μέγιστος αριθμός δέσμευσης – κάλυψης επιχειρήσεων και εργαζομένων σε εθνικό, κλαδικό και επιχειρησιακό επίπεδο, για τη διασφάλιση του επιθυμητού βαθμού ομοιογένειας των εργασιακών σχέσεων.
*Σε άμεση σχέση με το παραπάνω, στόχος είναι και η διεύρυνση του περιεχομένου των συλλογικών συμβάσεων εργασίας στα θεσμικής και μισθολογικής φύσης ζητήματα και στις ρήτρες προσαρμογής στις ιδιαιτερότητες επαγγελμάτων, επιχειρήσεων ή γεωγραφικών περιοχών.
Ατομικό εργατικό δίκαιο
Δημιουργία ενός νομικού πλέγματος προστασίας και ενίσχυσης του αδύναμου πόλου της εργασιακής σχέσης και της ταξικής πάλης, δηλαδή των εργαζομένων, με άξονα το τεκμήριο υπέρ της κανονικής / τυπικής εργασιακής σχέσης με πλήρη και σταθερή εργασία (πλήρης, ποιοτική, ρυθμισμένη, αξιοπρεπώς αμειβόμενη, ασφαλισμένη, σταθερή εργασία).
Απολύσεις
Άμεσο και αναγκαίο βήμα για να μπει ένας πρώτος φραγμός στις απολύσεις, ιδιαίτερα σε συνθήκες μαζικής ανεργίας, είναι η κατάργηση όλων των δυσμενών ανατροπών που επήλθαν μετά το 2010 στο δίκαιο της καταγγελίας της σχέσης εργασίας, στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα.
Ένα δεύτερο βήμα είναι η θέσπιση ενός σύγχρονου νομικού πλαισίου για την καταγγελία της σχέσης εργασίας, που θα βάζει ακόμα πιο αποτελεσματικούς φραγμούς στις απολύσεις, βασισμένο στην αιτιολογημένη απόλυση, στην εύλογη και επαρκή προειδοποίηση, στην εξάντληση όλων των ηπιότερων μέσων, στην αυξημένη αποζημίωση απόλυσης και στον προδικαστικό έλεγχο της καταχρηστικότητας ή της νομιμότητας της απόλυσης. Επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ, δεσμεύεται να πράξει τα εξής:
*Κατάργηση της εργασιακής εφεδρείας και κάθε μορφής διαθεσιμότητας των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα, που οδηγούν σε απολύσεις και επανόρθωση της ζημίας που υπέστησαν αντισυνταγματικά και παράνομα οι θιγόμενοι (επάνοδος στην υπηρεσία τους, αποζημίωση κλπ)
*Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στο Δημόσιο για την κάλυψη άμεσων κοινωνικών αναγκών στους τομείς υγείας, παιδείας, πρόνοιας και κοινωνικής ασφάλισης και την ενίσχυση με ειδικευμένο προσωπικό των δημόσιων ελεγκτικών μηχανισμών, με προτεραιότητα στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, τα σώματα δίωξης οικονομικών εγκλημάτων και πάταξης της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής κλπ.
*Κατάργηση κάθε περιορισμού υπό τη μορφή αναλογίας αποχωρήσεων / προσλήψεων σε ό,τι αφορά στη δημόσια απασχόληση, στους τομείς κοινωνικής πολιτικής. Ολοκλήρωση της πρόσληψης των επιτυχόντων σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ.
*Μέτρα ανάσχεσης των απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα με κατάργηση των μνημονιακών νόμων, που τις έκαναν πιο εύκολες και πιο φτηνές για τις επιχειρήσεις. Κατά συνέπεια, επαναφορά στα επίπεδα που ίσχυαν πριν από το 2010, αφενός, των ανώτατων νόμιμων ορίων όσων αφορά στις ομαδικές απολύσεις και, αφετέρου, του χρόνου προειδοποίησης πριν από την απόλυση και του ύψους της αποζημίωσης των απολυμένων. Εξομοίωση της αποζημίωσης για καταγγελία της σύμβασης εργασίας των εργατών με αυτή των υπαλλήλων. Κατάργηση του εξαπλασιασμού (από 2 σε 12 μήνες) της νόμιμης διάρκειας της δοκιμαστικής περιόδου εργασίας νεοπροσληφθέντων, για την οποία επιχείρηση δεν υποχρεούται σε αποζημίωσης απόλυσης. Επαναφορά του προϊσχύοντος δικαίου της απόλυσης για όλες τις συμβάσεις εργασίας ανεξαρτήτως διάρκειας.
Κατάργηση των ελαστικών μορφών εργασίας
*Επαναφορά της Κυριακής – αργίας του πενθήμερου, όπου αυτά έχουν καταργηθεί.
*Κατάργηση του δανεισμού – ενοικίασης εργαζομένων, της πιο αντεργατικής και απάνθρωπης μορφής εργασίας, που γίνεται μέσω εταιριών προσωρινής απασχόλησης ή ιδιωτικών γραφείων ευρέσεως εργασίας, που υποκαθιστούν το έργο και τις αρμοδιότητες του ίδιου του ΟΑΕΔ. Αυτό μπορεί να γίνει, παρά την επιβολή τους από την κοινοτική νομοθεσία, με το να καταστούν ασύμφορες για τις επιχειρήσεις, παράλληλα με την αποτελεσματική λειτουργία του ΟΑΕΔ.
*Δραστικός περιορισμός υπεργολαβιών που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών. Στο δημόσιο τομέα θα επιτρέπονται, αποκλειστικά στις περιπτώσεις αντικειμενικά αποδεδειγμένης έλλειψης τεχνογνωσίας και ειδικής υλικοτεχνικής υποδομής, με την εγγύηση του υπουργείου και την πρότερη διαβούλευση του αρμοδίου συνδικαλιστικού οργάνου από την πλευρά της αναθέτουσας επιχείρησης ή υπηρεσίας. Επίσης, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, θα γίνεται σεβαστή η αρχή της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων καθώς και η διεύρυνση της «εις ολόκληρον» ευθύνης και στον αναθέτοντα το έργο και της επέκτασης κυρώσεων σε παρανομούντες εργοδότες σε περιπτώσεις παραβίασης της εργατικής νομοθεσίας.
*Ειδικά για τις εργολαβικές εταιρίες καθαρισμού και φύλαξης θα υπάρξει δραστικός περιορισμός των συμβάσεων στο δημόσιο τομέα μόνο σε όσες είναι απολύτως απαραίτητες και κάλυψη των αναγκών με προσλήψεις εργαζομένων στους αντίστοιχους τομείς. Θα καθιερωθεί συνεχής έλεγχος της τήρησης των εργασιακών – ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στις εταιρίες καθαρισμού – φύλαξης και αυστηρή τήρηση μητρώου παραβατικότητας με ποινές αποκλεισμού από δημόσιους διαγωνισμούς, αλλά και διακοπή λειτουργίας των εταιριών που παρανομούν.
*Απαλλαγή του δημοσίου τομέα από ελαστικές και επισφαλείς θέσεις εργασίας καθώς και από μη αιτιολογημένες από τη φύση τους συμβάσεις προσωρινού / εποχικού χαρακτήρα, που θα αντικατασταθούν με θέσεις πλήρους και σταθερής εργασίας. Η απασχόληση στο Δημόσιο θα στηρίζεται στην πλήρη και σταθερή σχέση εργασίας για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και παραγωγικότητας και αποτελεσματικότητας της αποστολής του. Η κάλυψη πάγιων αναγκών στο δημόσιο δεν θα γίνεται με την ανακύκλωση της απασχόλησης και των ανέργων με θέσεις εργασίας προσωρινής διάρκειας, που υποκρύπτουν πάγιες ανάγκες. Οι όποιες συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου θα πρέπει να δικαιολογούνται από την εποχική φύση της εργασίας που καλύπτουν και να μην παραπέμπουν στην κάλυψη πάγιων αναγκών.
*Κατάργηση των διατάξεων που θεσπίστηκαν την τελευταία τετραετία για την περαιτέρω απελευθέρωση της εφαρμογής της εκ περιτροπής εργασίας, της μερικής απασχόλησης και της διαθεσιμότητας.
*Άμεση θέσπιση νομοθετικών ασφαλιστικών δικλείδων ενάντια στη γενικευμένη, καταχρηστική και μονομερή χρήση των ελαστικών μορφών εργασίας και μέτρα προστασίας των ελαστικά απασχολούμενων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η καταχρηστική προσφυγή σε αυτές από επιχειρήσεις που επιβουλεύονται την πλήρη και σταθερή απασχόληση. Η απαίτηση, σε πρώτη φάση και μέχρι τον δραστικό περιορισμό ή την κατάργησή τους, για αντικειμενική και εμπεριστατωμένη δικαιολόγηση από την επιχείρηση της ανάγκης προσφυγής σε τέτοιες λύσεις, καθώς και ο έλεγχος της αρμόδιας συνδικαλιστικής οργάνωσης των εργαζομένων είναι μέτρα αναγκαία για να μην επιβάλλονται αυτές μονομερώς και επ' αόριστον από τον εργοδότη.
*Αυστηρός έλεγχος της τήρησης των συλλογικών συμβάσεων και του ωραρίου εργασίας, ειδικά των εργαζομένων με ελαστικές μορφές εργασίας και ουσιαστική καταπολέμηση του φαινομένου των πλασματικών συμβάσεων της μερικής απασχόλησης, οι οποίες υποκρύπτουν απλήρωτη και ανασφάλιστη 8άωρη εργασία και χρησιμοποιούνται καταχρηστικά για την καταπάτηση εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων.
*Ρύθμιση του περιεχομένου των εργασιακών σχέσεων στο πλαίσιο του ομίλου επιχειρήσεων και των μορφών παραχώρησης και μετακίνησης εργαζομένων στο εσωτερικό τους, χωρίς καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων, που μέχρι σήμερα τις συνοδεύουν.
*Άμεση ανασυγκρότηση, αναβάθμιση και αποτελεσματική ενεργοποίηση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και όλων των ελεγκτικών μηχανισμών στο πεδίο ευθύνης του υπουργείου Εργασίας (ΣΕΠΕ, ΙΚΑ), με τις απαραίτητες συνέργειες (ΔΟΥ), ώστε να σταματήσει η συστηματική παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας και η αδικαιολόγητη μη καταβολή δεδουλευμένων που αποτελεί εκτεταμένο φαινόμενο.
*Θέσπιση αυτεπάγγελτης εισαγγελικής δίωξης και αυστηρών ποινικών και διοικητικών κυρώσεων για τους εργοδότες και τους υπεύθυνους των επιχειρήσεων, που χρησιμοποιούν παράνομη «μαύρη εργασία», ανασφάλιστους ή αδήλωτους εργαζόμενους, ή παραβιάζουν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, τα συνδικαλιστικά δικαιώματα και το νόμιμο ωράριο.
*Λήψη ειδικής μέριμνας, για την επάνοδο σε επίσημο νόμιμο καθεστώς των μόνιμα εγκατεστημένων και «από – νομιμοποιημένων» μεταναστών και των οικογενειών τους, οι οποίοι απώλεσαν τα χαρτιά τους, λόγω της κρίσης και κυρίως του ισχύοντος δύσκαμπτου και αντεργατικού νομικού πλαισίου ανανέωσης των αδειών διαμονής.
Καταπολέμηση εργοδοτικής αυθαιρεσίας
Ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει στην «πρώτη γραμμή» των μεσοπρόθεσμων μέτρων για τα εργασιακά, το ζήτημα της ταχείας ανασυγκρότησης, αναβάθμισης και αποτελεσματικής ενεργοποίησης του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ). Η πραγματική αναβάθμιση του ΣΕΠΕ και του κοινωνικού του ρόλου σημαίνει την προώθηση μέτρων όπως:
*Επαρκής στελέχωση των υπηρεσιών του με επιθεωρητές εργασίας και διεύρυνση των αρμοδιοτήτων τους (πχ ανακριτικά καθήκοντα).
*Κάλυψη των αναγκών σε υποδομές και εξοπλισμό.
*Νομική και υπηρεσιακή θωράκιση και κάλυψη των Επιθεωρητών Εργασίας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Κατάργηση των διατάξεων του ν. 4093/2012 που προβλέπουν άμεση αργία και στους επιθεωρητές εργασίας σε περίπτωση υποβολής μήνυσης από κακόβουλους και αυθαιρετούντες εργοδότες.
*Διατήρηση του ΣΕΠΕ ως ανεξάρτητου σώματος. Διασφάλιση λειτουργίας του με διαφάνεια, αξιοκρατία και αυτονομία, μακριά από προσπάθειες πολιτικής χειραγώγησης, με σκοπό τη δημιουργία πλαστών εντυπώσεων για την εικόνα της αγοράς εργασίας.
*Ενίσχυση του σημαντικού ρόλου του ΣΕΠΕ στην ενημέρωση εργαζομένων – επιχειρήσεων, στον ελεγκτικό ρόλο του, στη διαμεσολάβηση για την επίλυση εργατικών διαφορών και στην πρόληψη της εργοδοτικής παραβατικότητας και όχι μετατροπή του σε ακόμα έναν εισπρακτικό μηχανισμό.
*Συνεχιζόμενη κατάρτιση των Επιθεωρητών Εργασίας για ενημέρωσή τους για τις εξελίξεις στην εργατική νομοθεσία – νομολογία και την υφιστάμενη κατάσταση στην αγορά εργασίας.
*Δημιουργία τράπεζας πληροφοριών στην οποία θα καταχωρηθούν όλες οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας και νομολογίας και των αποφάσεων και των εγκυκλίων του υπουργείου Εργασίας για την καλύτερη ενημέρωση και συντονισμό των επιθεωρητών εργασίας και την ενημέρωση των εργαζομένων για τα εργασιακά – ασφαλιστικά τους δικαιώματα.
Συνθήκες υγιεινής εργαζομένων
Ο ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει ότι έχει επεξεργαστεί σχέδιο για τη σύσταση ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων (ΕΣΥΑΕ) το οποίο θα λειτουργήσει στα πλαίσια των υπουργείων Υγείας, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, Παιδείας, με τη συμβολή και τον έλεγχο των συλλογικών οργάνων των εργαζομένων και των αρμόδιων δημόσιων ελεγκτικών υπηρεσιών. Για την εξασφάλιση του εγχειρήματος αυτού, θα δημιουργηθεί ειδικό ταμείο «Ασφάλισης του Επαγγελματικού Κινδύνου» για όλους τους εργαζόμενους.