Μία εκλογική διαδικασία που έρχεται σε μία περίοδο έντονων γεωπολιτικών αναταράξεων και μεγάλων προκλήσεων για την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο. Μέσα σε αυτό το πολιτικό κλίμα, οι επιτελείς του ΕΛΚ έχουν να λάβουν σοβαρά υπόψη τα εξής δεδομένα: πρώτον, την ανασφάλεια στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, η οποία έχει χτυπήσει κόκκινο λόγω και των πρόσφατων δυσμενών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.
Δεύτερον, τα πολύ συντηρητικά, αλλά και τα ακροδεξιά κόμματα που κερδίζουν έδαφος στα περισσότερα κράτη-μέλη. Τρίτον, τις κοινωνικές ανισότητες, που αυξάνονται εξαιτίας του πληθωρισμού. Τέταρτον, υπάρχουν κόμματα που ανήκουν στην ευρωπαϊκή κεντροδεξιά, αλλά σε εθνικό επίπεδο ακολουθούν ένα περισσότερο αυτοπεριοριστικό και αυτοσυντηριστικό δρόμο, σε μία προσπάθεια να σταματήσουν τις διαρροές προς τα δεξιά.
Η ευρωπαϊκή ατζέντα μπαίνει σε δεύτερη μοίρα και πρώτος στόχος παραμένει η περιχαράκωση του εκλογικού ακροατηρίου. Πολιτικοί αναλυτές έχουν ήδη αναφερθεί στην συντηρητικοποίηση των κομμάτων της κεντροδεξιάς, τα οποία έχουν συρθεί σε έναν άτυπο πολιτικό ανταγωνισμό με τις δυνάμεις που ανήκουν στους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές ή ακόμα και σε σχήματα που ισορροπούν μεταξύ του δημοκρατικού τόξου και ακραίων θέσεων που παραπέμπουν στην Ευρώπη της δεκαετίας του 1930.
Το ερώτημα που τίθεται για την πιο ισχυρή πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το εξής: Θα ακολουθήσει μία σκληρή ατζέντα που θα υπαγορεύσει εκτός των άλλων και η άνοδος των άκρων ή θα επιχειρήσει ακολουθώντας τις βασικές αρχές και τις ευρωπαϊκές της αξίες, να διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο την επιρροή της σε στοχευμένα ακροατήρια; H συζήτηση αυτή στο εσωτερικό έχει φουντώσει και από κάποιες ισχυρές προσωπικότητες που ανήκουν στον ίδιο πολιτικό χώρο.
Για παράδειγμα η πρόσφατη πρόταση του Αυστριακού Καγκελάριου για την κατοχύρωση του δικαιώματος των πολιτών για τα μετρητά στο Σύνταγμα έτυχε σκληρής κριτικής από έναν γκουρού της ευρωπαϊκής πολιτικής, όπως είναι ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Ο πρώην Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχε μιλήσει σχετικά στην αυστριακή εφημερίδα Tirolertageszeitung για «θέατρο» του Νεχάμερ, ενώ τον κάλεσε να επικεντρωθεί στα συμφέροντα του ÖVP ως κεντρώο κόμμα, χωρίς να κοιτάει προς τα «έξω δεξιά».
Για τους υποστηρικτές της κεντρώας φυσιογνωμίας του ΕΛΚ, η πρόσφατη εκλογική άνοδος του Ντόναλντ Τουσκ στην Πολωνία αποτελεί ένα καλό επιχείρημα και μια θετική εξέλιξη. «Αυτή η νίκη της αντιπολίτευσης είναι σημαντική πέρα από την Πολωνία. Η συμμαχία, υπό την ηγεσία του πρώην πρωθυπουργού και προέδρου του Συμβουλίου της ΕΕ, Ντόναλντ Τουσκ, έχει αποδείξει ότι η άνοδος του δεξιού λαϊκισμού δεν είναι αναπόφευκτη μοίρα - ούτε κάτω από εξαιρετικά δύσκολες και άδικες συνθήκες», είχε γράψει σχετικά η γερμανική die Zeit.
Σε κάθε περίπτωση το ΕΛΚ οφείλει να προστατεύσει την διαχρονική πολιτική του φυσιογνωμία και την προσήλωση του στις αξίες της Ενωμένης Ευρώπης και να μην πέσει στην παγίδα μιας διελκυστίνδας για το ποιος τελικά θα συντηρητικοποίησει την ευρωπαϊκή κοινωνία για να αποκομίσει πρόσκαιρα οφέλη. Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα.
Οι τωρινές προβλέψεις για την κατανομή των εδρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Σύμφωνα με το Poll of the Polls του έγκυρου Politico (27 Οκτωβρίου), το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα προηγείται στις προβλέψεις για την κατανομή των εδρών στην επόμενη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2024-2029) με 168 έδρες, η καλύτερη επίδοση για το ΕΛΚ από τις 15 Ιουνίου του 2023. Πρόκειται για ένα ενθαρρυντικό σημείο, το οποίο καταδεικνύει την ανθεκτικότητα του κόμματος, ενώ αυξάνει τις προσδοκίες για ένα καλύτερο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα τον ερχόμενο Ιούνιο.
Πτωτικές τάσεις καταγράφουν, τουλάχιστον στην παρούσα φάση οι Σοσιαλδημοκράτες, ενώ οι δυνάμεις που βρίσκονται στα δεξιά της πολιτικής κλίμακας εμφανίζουν σταθερά μια δυναμική, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αγνοηθεί.